'o' risk yaratmıyor riski azaltıyor
ORGAN Nakli Haftası etkinlikleri kapsamında Ata Koleji’ne konuk olan Genel Cerrah Cahit Yılmaz’a, yaklaşık 2.5 ay önce hiçbir sağlık sorunu yokken bir anda karaciğer yetmezliğine girip nakille hayata dönen hastası 10 yaşındaki Kardelen Yazkı eşlik etti. Kardelen'in maske taktığı için kendisine meraklı gözlerle bakılmasından yakındığını belirten Opr. Dr. Yılmaz, “Kardelen, nakil oldu sağlığına kavuştu. Maske takmasının nedeni kendisini enfeksiyonlardan korumak için. O risk yaratmıyor, risklerden korunuyor” dedi.
İZMİR -İzmir Kent Hastanesi karaciğer nakil ekibinden Opr. Dr. Cahit Yılmaz, Ata Koleji öğrencilerine organ nakilleri konusunda bilgi verdi. Yılmaz, Türkiye’de kadavradan bağışların yetersiz olması nedeniyle böbrekte ve karaciğerde canlıdan nakillerin zorunluluk haline geldiğini söyledi. Bebek ve çocukların ise kadavradan bağış organ bekleyecek kadar zamanları olmadığı için çoğunlukla anne babalarından karaciğer parçası alarak nakillerin gerçekleştiğini söyledi.
Necati Bey İlköğretim Okulu 4'üncü sınıf öğrencisi Kardelen’in de sağlıklı, spor yapan bir çocukken akut gelişen Hepatit B yüzünden karaciğer nakli olduğunu, annesinden doku aldıklarını belirten Yılmaz, “Kardelen nakil sonrası eski sağlığına kavuştu. Onu hepatit B nakle götürdü. Ancak özellikle çocuklarda karaciğer nakli nedenlerinden biri de çatapat, yani maytap. Bu çatapattaki madde karaciğer yetmezliğine neden oluyor. Çocuklar bunu renginden dolayı çikolata sanıp yiyor ve sağlığını kaybediyor. O nedenle çatapat tehlikeli. Ayrıca doğadan toplanan mantarlar risk faktörü. Binbir çeşidi olan bu mantarların hangisinin zehirli hangisinin zehirsiz olduğunu anlamak mümkün değil. Bazen bir ailenin tüm fertleri yedikleri zehirli mantar nedeniyle karaciğer nakli olmak zorunda kalıyor, bazıları nakil şansı bile bulamıyor. O nedenle doğal mantar yemeyin, ailenizi de uyarın” diye konuştu.
Opr. Dr. Yılmaz, Kardelen’in maske taktığı için çevresinden meraklı bakışlara ve sorulara hedef olduğunu ve bu yüzden de yakındığını vurguladı. Kardelen’in nakil sonrası süreçte enfeksiyonlara karşı kendisini koruması gerektiğini belirten Yılmaz, “Kardelen kendisini koruyor. O risk yaratmıyor, risklerden korunuyor” dedi. İlk kez karaciğer nakli olmuş bir hastayla ve nakil yapan cerrahla karşı karşıya gelen öğrenciler ikiliyi soru yağmuruna tuttu. Soruları yanıtlayan Kardelen, “Ben de sizler gibi sağlıklıydım, okula gidip spor yapıyordum. Ne olduğumu ben de anlamadan kendimi ameliyat masasında buldum. Bana annem yeniden hayat verdi. Şimdi iyiyim, okuluma da gidebilirim ancak kapalı yerler enfeksiyon açısından riskli. Eğitimimi evde sürdüreceğim. Belki ikinci dönem okula başlayacağım. Maskemi korunmak için takıyorum” diye konuştu.
Öte yandan Kardelen, yaşıtları arasında olmanın mutluluğu yaşarken, okul bahçesindeki harada atları sevdi, pony’e bindi. Kardelen, “Benim için çok güzel ve özel bir gün oldu” dedi.(DHA)