POLİTİKA YEREL POLİTİKA GÜNCEL İZMİR EGE 3. SAYFA YAZARLAR FOTO GALERİ VİDEO GALERİ SPOR YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ DÜNYA KÜLTÜR - SANAT GENEL MAGAZİN SEÇİM

1923'ten 2014'e kadar Cumhuriyet tarihinde Köşk için sadece 3 kez devir teslim yapıldı. Özal bir manga asker, Sezer 'A Tipi' tören, Gül ise tek 'kare fotoğraf' eşliğinde görevi devraldı.

İlk kez halk tarafından 10 Ağustos’ta seçilen Türkiye ’nin 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan , bugün görevi devralıyor. Seçim kadar, bu devir teslim töreni de Türkiye’de bir ‘ilk olacak’ aslında. Zira, Erdoğan için hazırlanan törene bir kod bile verildi: ‘A Tipi’ yani en üst düzey ve en ‘görkemli’si... 
Bu ‘en görkemli’ törenin programı adım adım şöyle: 

* Erdoğan ilk önce Meclis’e ant içmeye, mevzuat gereğince ‘siyah kıyafet’ ile gidecek. Yeminden sonra askeri tören kıtasıyla uğurlanacak. Ve forsu açılacak makam aracıyla Anıtkabir’e giderek mozoleye çelenk koyduktan sonra Köşk’teki devir teslim törenine geçecek. Erdoğan ve yeni ‘first lady’ Emine Erdoğan giriş kapısında, bir kaç ay önce kurulan ‘atlı birliklerce’ karşılanacak. 

* Atlı birliğin eşliğinde tören alanında kendisini bekleyen Sancak ve Onur Kıtası’nı selamlayacak olan Erdoğan, daha sonra Büyük Şeref Kapısı’nda Türkiye’nin 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve eşi Hayrünnisa Gül tarafından karşılanacak. Cumhurbaşkanlığı makamında Erdoğan ve Gül baş başa görüşme yaparken, eşleri de diğer bir odada bulunacak. 

* Ardından Gül ve Erdoğan çifti davetlilerle buluşacak. İstiklal Marşı ile Gül ve Erdoğan’ın özgeçmişlerinin okunmasının ardından da, halef-selef cumhurbaşkanları konuklara hitaben konuşma yapacaklar. 

EN SON 14 YIL ÖNCE OLDU

Türkiye siyasi tarihinde Çankaya’da bugüne kadar yapılan devir teslim törenlerinin hiçbiri bu denli kapsamlı olmadı. Hatta cumhurbaşkanı seçiminin krizlere neden olması, bazılarının görevdeyken yaşamını yitirmesi, bazılarının da askeri darbeyle göreve gelmesi nedeniyle cumhurbaşkanları arasına çoğu zaman devir-teslim törenleri dahi yapılamadı. En son tören ise 14 yıl önceydi. 

51 YIL ‘TÖRENSİZ’ DEVİR... 
Türkiye'nin ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk 'ün ölümü üzerine İsmet İnönü 11 Kasım 1938'de Cumhurbaşkanlığı koltuğuna ‘törensiz’ oturdu. 
İnönü de 22 Mayıs 1950 günü kendisinden sonra gelen Cumhurbaşkanı Celal Bayar'a görevi yine tören yapmadan devretti. Türkiye'nin ‘ilk sivil’ Cumhurbaşkanı sayılan Celal Bayar aynı zamanda görevi bir önceki cumhurbaşkanından devralabilen ilk isim olarak da tarihe geçti. 
27 Mayıs 1960 darbesi ise ‘törensiz’ devirlerin başlangıcı oldu. Darbe sonrası Cemal Gürsel, Meclis tarafından 4. Cumhurbaşkanı olarak seçildi. Gürsel koltuğa törensiz otururken, 1966 yılında rahatsızlığının artması nedeniyle Meclis tarafından görevden alındı. 
Gürsel’in yerine 28 Mart 1966’da seçilen 5. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay da yine ‘törensiz’ koltuğa oturanlardandı. Sunay görevini, 6 Nisan 1973 günü 6. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk’e bıraktı. 
1980 darbesinden sonra ise bu kez de ‘törensiz’ olarak makama 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren oturdu. 

İLK TÖREN: BİR MANGA ASKER 
Evren 1989’a kadar bu görevde kaldı. Meclis, uzun süre sonra ilk kez bir sivil cumhurbaşkanını seçebildi. 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal, aynı zamanda ilk kez törenle görevi devralan cumhurbaşkanı oldu. 9 Kasım 1989 günü Çankaya Köşkü’ndeki bir manga asker eşliğinde Evren görevi Özal’a devretti.


İLK ‘A TİPİ’ DE SEZER İÇİN YAPILDI 
Özal, görev başında hayatını kaybettiği için 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel de yine makamı devir teslim töreni yapılamadan devralan isimler arasında yer aldı. Ama Evren’in bir ‘manga asker’ ile başlattığı devir teslim töreni geleneğini Demirel biraz daha ileri götürdü ve 16 Mayıs 2000’de 1500 kişinin davet edildiği o zamana kadar yapılmış en görkemli törenle Çankaya’yı Sezer’e bıraktı. 

GÜL İÇİN TEK KARE FOTOĞRAF 
7 yıl sonra Sezer görevini, siyasi gerilimlerle geçen bir seçimin ardından 27 Ağustos 2007’de 11. Cumhurbaşkanı olan Abdullah Gül’e neredeyse ‘törensiz’ denilebilecek bir durumda teslim etti. ‘Başörtü’ tartışmaları nedeniyle ‘eşsiz’ davet krizi çıkması üzerine sadece Cumhurbaşkanlığı makamında yapılan bir ‘el sıkışma’ ile devir teslim yapıldı. Kamuoyuna da tek kare fotoğraf servis edildi. 
Böylece 91 yıllık Cumhuriyet tarihinde Özal ve Sezer tam, Gül ise ‘yarım’ olmak üzere sadece 2.5 kez bir devir teslim töreni düzenlenerek el değiştirmiş oldu.. (RADİKAL)