AKP kontenjanından seçilen 5 üyenin ağırlığı nedeniyle tarafsızlığı sürekli tartışma konusu olan RTÜK’ün yapısı 14 Temmuz’dan itibaren değişecek. Yeni Meclis aritmetiğine göre AKP’nin ağırlığı sona erecek ve tek başına başkan seçtiremeyecek. Yayınlarla ilgili denetim gücünü kaybetmemek isteyen AKP, üye sayısını koruyacak formüller geliştirmeye çalışıyor.
Bu çerçevede milletvekili seçimlerinde uygulanan d’Hondt sisteminin RTÜK’te uygulanması ve AKP’nin çoğunluğunu koruması planları yapılıyor. Muhalefet kontenjanından seçilen üyeler plana sert tepki gösterdi.
Süreleri doluyor
Meclis aritmetiğini değiştiren 7 Haziran seçimleri, RTÜK’teki dengeleri de 14 Temmuz’da değiştirecek. 5 üyeyle karar alma gücünü elinde bulunduran AKP, yeni TBMM aritmetiğine göre bu tarihten itibaren üst kurulda 4 kişi olarak temsil edilecek. RTÜK’te 14 Temmuz itibarıyla AKP’li kurul başkanı Davut Dursun ve AKP’li üye Hasan Tahsin Fendoğlu’yla MHP’li üye Esat Çıplak’ın görev süresi sona eriyor. Yeni duruma göre AKP’ye 1 yeni üye, MHP’ye Çıplak’ın yerine 1 yeni üye ve milletvekili sayıları eşit olduğu için çekilecek kuraya göre MHP ya da HDP’ye 1 yeni üye daha gelecek. Yeni üye yapısıyla üst kurulda AKP’nin 4, CHP’nin 2, MHP ya da HDP’den birinin üye sayısı 2, birinin de 1 olacak. Yani üç partinin üye sayısının toplamı 5’e ulaşacak.
d’Hondt sistemi ısıtılıyor
AKP, kuruldaki ağırlığını korumak için yeni formül arayışında. Bu çerçevede milletvekili seçimlerinde, seçim bölgelerinde sandalye dağılımlarının belirlenmesinde kullanılan d’Hondt sisteminin RTÜK’te uygulanabilmesinin yolları aranıyor. 14 Temmuz’da görevi sona erecek 3 isimden biri olan Başkan Davut Dursun, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada “Eğer Meclis üç üyenin yerine yeni kontenjanları belirlerken ‘en yüksek artık’ yöntemine göre üye belirleyecekse o zaman AK Parti’nin üye sayısı 5’ten 4’e düşüyor. AK Parti’nin kaybettiği bu bir kontenjan ya MHP’ye ya HDP’ye geçiyor” dedi. Dursun, şöyle konuştu: “Meclis Başkanlığı eğer üye kontenjan dağılımını d’Hondt sistemine göre yaparsa AK Parti’nin beş kontenjan sayısı korunmuş oluyor. Meclis Başkanlığı bunu yapabilir. AK Parti, yine 5’i koruyacağı için aralarında başkan çıkarma imkânı olabiliyor; ama böyle olmazsa bile üyelerin aralarında başkan çıkarmakta fazla sıkıntı yaşamayacaklarını düşünüyorum.”
'Hukuka milli iradeye saygının zerresi yok’
Mevcut tabloya göre AKP’nin kuruldaki ağırlığını 14 Temmuz’da kaybedeceğini belirten kurul üyeleriyse AKP’nin formül arayışına sert tepki gösterdi.
* CHP’li üye Süleyman Demirkan: Bunlarda ahlak, etik, hukuka saygı, milli iradeye saygının zerresi yok. Demokrasiyi işletmemek için şeytanın aklına gelmeyecek yolları denemeye devam ediyorlar. Gerçekleri çarpıtmak isteyenler, daha büyük faturalarla karşılaşırlar.
* CHP’li üye Ali Öztunç: Bu sistem geçmişte hiç uygulanmadı. Eğer geçmişte uygulansaydı HDP’nin 1 üyesi olamayacaktı. Şimdi ne oldu da bu sistemi gündeme getiriyorla? Hâkimiyeti kaybetmemek için her şeyi yapıyorlar. Gerek benim, gerek CHP, MHP ve HDP grup başkanvekillerinin Meclis Genel Sekreteriyle yaptığı temaslarda, bu sistemin uygulanamayacağı bilgisi verilmişti. İsmet Yılmaz’ın seçilmesinden sonra makamına giden ilk sistem Davut Dursun oldu. Amacı bu sistemi RTÜK’te uygulatmak. Eğer böyle bir şey yapılırsa bu gasptır.
* HDP’li üye Ersin Öngel: Meclis’in yeni üyeliği nasıl belirleyeceği belli. Görev süresi biten, emekli olan RTÜK başkanının Meclis iradesine müdahale eder şekilde birtakım hesaplama yöntemleri önererek beşinci üyeliği AKP’ye kazandırma çabası, kabul edilebilir bir yaklaşım olamaz.
* MHP’li üye Esat Çıplak: İktidar için sistemle oynamak “amaca giden her yol mübahtır” demektir. O zaman da din, iman, ahlak kavramlarını ortadan kaldırmak demektir. “Amaca giden her yol mübah” diyecek ehli iman sahibi bir zihniyetin İslam toplumlarında bulunmaması gerektiğine ehli Müslüman olan istemez. (Fırat Kozok / Cumhuriyet )