İSTANBUL- Cumhuriyet’ten Sibel Bahçetepe’nin haberine göre Çalışanlar ile emeklilerden hastane, eczane ve emekli maaşı üzerinden alınan 11 farklı katılım payı yurttaşları isyan ettiriyor. İlaç katılım payı, muayene katılım payı, reçete ücreti, tetkik farkı ücreti, erken muayene farkı gibi farklı isimlerle alınan ücretler, ekonomik zorluklarla boğuşan hastaların belini büküyor.
Yurttaşlar, "Katkı payları hayatımızı perişan ediyor. Sağlıkta attığımız her adıma, para veriyoruz. Paran kadar sağlık hizmeti alıyorsun, sosyal devlet uzun zamandır yok" dediler. CHP Manisa milletvekili, eczacı Özgür Özel ise yurttaşlardan alınan katkı katılım payları oranının yüzde 12'den, AKP iktidarı döneminde yüzde 45'e çıktığını vurgulayarak "Bazı ülkelerde bir, bazılarında iki katılım payı alınıyor. 11 farklı katılım payı alan tek ülke Türkiye" diye konuştu.
AKP ile artan sağlık harcamalarının faturası yine yurttaşa kesildi. Çeşitli isimlerle alınan farklı katılım payları çalışan SGK'lı yurttaşan, hastane ve eczane kanalından alınıyor. Emekli olan yurttaşlar da ise eşdeğer ilaç fiyat farkı eczaneye ödeniyor, bunun dışında kalan katılım paylarının tamamı emekli maaşından kesiliyor. Birçok emekli, halen bu kesintileri tam olarak bilmiyor ve maaşındaki kesintiyi gördüğünde şaşırıyor, bazen de bunun sorumlusu olarak bankayı görüyor. Bu kesintiler nedeniyle yurttaşlar, çok sayıda katılım payı vermemek için çoğu zaman belli bir fiyatın altında olan ilaçları doktora gidip muayene olmadan direk eczaneye giderek parasıyla alıyor. Bu noktada da bilinçsiz ilaç kullanımı gündeme geliyor.
CHP milletvekili ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi Özgür Özel, bütün dünyada sosyal güvenlik sistemlerinin, hastayı maliyetin farkına vardırmak amacıyla katılım payları aldığını ancak ülkemizde alınan katılım paylarının "hastayı maliyeti karşılamaya ortak etmekte kullanıldığını" söyledi. Özel, "Eskiden emekliler yüzde 10, çalışanlar yüzde 20 ile tek çeşit katılım payı öderken, kronik hastalar hiç ödeme yapmazdı. Şimdi hasta ile ilaç arasına paradan örülen duvarın kalınlığı yüzde 45'lere yaklaştı" diye konuştu. Katılım paylarına son olarak dakikalarca beklenerek telefon ile alınan randevunun da eklendiğini ve sayının 11'e çıktığını anımsatan Özel, özetle şunları kaydetti:
"Katkı ve katılım payı, orta ve uzun vadede halk sağlığı ve devlet için de tehlikeli. İnsanların, katılım payı ödememek için doktora gitmeden ilaç alabiliyorlar. Birçok hastalık erken evrede tespit edilecekken, iş işten geçtikten sonra farkediliyor, sonra daha fazla hasta olarak devletin karşısına çıkıyor. İktidar çaktırmadan, adeta katılım payını yankeseci gibi alıyor. Bir ülkenin, hükümetinin samimiyeti, sağlık politikalarını ve sosyal güvenlik uygulamalarını nasıl yaptığı ile belli olur. AKP, sosyal devlet anlayışına zıt işler yapmaktadır. "
Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Eczacı Nurten Saydan da son yollarda Sağlıkta Dönüşüm adı altında sürdürülen proje ile yurttaşların sağlığa erişiminin paralı hale geldiğini belirterek "Herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurulduğunda muayene ücreti ödeniyor. Halbuki bir asgari ücretli için ödenen primin yüzde 33'ü, yani 133 TL'lik kısmı genel sağlık primi olarak ödenmektedir" dedi.
İşte ödeme listesi
- İlaç (%10-20)
- Muayene (5-12)
- Reçete (3 TL)
- Eşdeğer ilaç (en ucuz+%10)
- Kutu başına ek 1 TL
- Özel hastane (%90'a kadar)
- Tetkik
- Erken muayene
- Öncelikli tetkik
- İstisnai hizmet
- Telefonla randevu