Arıtma kalitesinde “İzmir farkı”
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türkiye’deki toplam ileri biyolojik arıtma kapasitesindeki “açık ara” liderliğinden sonra, arıtma kalitesiyle de farkını ortaya koydu. 2013 yılında yapılan 22 bin 388 numune analizi, İZSU atık su arıtma tesislerinde arıtılan suların, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı sınır değerlerinden “4 kat daha iyi” kalitede olduğunu ortaya koydu. İzmir’in arıtma suyu “içme suyu” kalitesine yaklaştı.
İZMİR - TÜİK’in son verilerine göre, Avrupa Birliği standartlarında arıtma sayısı ve kişi başına düşen arıtma miktarıyla Türkiye liderliğini koruyan İzmir, arıtma kalitesiyle de farkını ortaya koyuyor. 2013 yılında İZSU Genel Müdürlüğü tarafından işletilen atık su arıtma tesislerinde günlük olarak yapılan ve akredite laboratuvarlara yaptırılan analiz sonuçları; İzmir’deki atık suların, Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ndeki sınır değerlerden ortalama olarak 4 kat daha iyi kalitede arıtıldığını ortaya koydu. İZSU’nun Foça, Aliağa, Menemen, Kemalpaşa, Güneybatı, Havza, Torbalı, Seferihisar, Ayrancılar, Urla, Bayındır, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü ve Çiğli arıtma tesisleri için yaptırdığı 18 bin 760 analiz ile akredite laboratuvarlara yaptırılan 3 bin 628 analizin ortalamasına göre, yönetmelik gereği 120 mg/lt değerini aşmaması gereken çıkış suyu Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOI) 30 mg/lt, 40 mg/lt değerini aşmaması gereken Biyolojik Oksijen Değeri 13 mg/lt, 40 mg/lt değerini aşmaması gereken Askıda Katı Madde değeri ortalama 5 kat daha iyi olarak 8 mg/lt düzeyinde gerçekleşti.
İçme suyu kalitesine yaklaştı
Küresel iklim değişikliğinin yol açacağı su kıtlığına karşı, gelecekte arıtılmış sulardan sadece tarımsal sulamada değil, insani kullanım için de yararlanılabileceğine dikkat çeken İZSU Genel Müdürlüğü yetkilileri, Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi çıkış sularını bu amaçla analiz ettirdiklerini de açıkladı. Yetkililer, “Yaptırdığımız analizlerde, Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi çıkış sularının ‘İnsani Amaçlı Kullanma Suyu (TS 266) için belirlenen 34 kimyasal parametreden 22 adedini sağladığını gördük. Böylece ilave arıtma teknikleriyle arıtılmış sulardan daha farklı alanlarda yararlanabileceğimizi görmüş olduk. İşlettiğimiz diğer arıtma tesislerinde de aynı analizleri yaptırarak, bu tesislerin çıkış sularının da kullanım olanaklarını araştıracağız” diye konuştu.
Kuş cenneti değil “arıtma tesisi”
Bu değerler, arıtma tesislerindeki çıkış suyunun yüksek kalitesi kadar, doğanın korunmasına da büyük katkı sağladı. Türkiye’nin Avrupa standartlarında arıtma yapan en büyük arıtma tesisi olan Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi; arıtma kalitesi ile Körfez’in temizlenme sürecine ve ekolojik dengenin gelişmesine büyük katkı koydu. Eski Gediz Deltası üzerinde 22 milyon metrekarelik alan üzerine kurulan tesise konuk olan kuşlar da arıtma kalitesinin canlı örneği oldu. Arıtma tesisinde arıtılan suların denize deşarj edildiği 2.5 kilometrelik hat, pek çok kuş türüne ev sahipliği yapıyor. Flamingo, pelikan, martı, şahin, kara leylek, gri balıkçıl, beyaz balıkçıl, küçük balıkçıl, kara batak, sakar meke, suna, angıt ve sumru gibi kuş türlerini burada görmek mümkün. Adeta “Kuş Cenneti”ni andıran tesisteki kuş türlerinin her geçen gün arttığına dikkat çeken İZSU Genel Müdürlüğü yetkilileri şöyle devam etti:
“Tesisin işletmeye alınmasından sonra yüksek kalitede arıtılmış tatlı suların denize dökülmesi sonucu, geçmişte sadece tuzlu su ekosistemine sahip olan bu bölgede tatlı su ile birlikte tatlı ve deniz suyunun karışımından dolayı acı su ekosistemi de oluştu. Bu nedenle kuş türleri de arttı. Yıllar geçtikçe de tesisin deşarj yaptığı alanda pek çok kuş türü görülmeye başlandı.”
Arıtma suyunda “tatlı su balıkları” yüzüyor
Analizlerin yanı sıra, arıtma suyu kalitesini gözle test etmek amacıyla arıtmalara akvaryum kuran İZSU Genel Müdürlüğü, olumlu sonuçlar aldı. Bir yıl önce başlayan proje kapsamında, arıtma tesisinin tamamına 100 litre hacminde akvaryum yerleştirildi. Su Ürünleri Mühendisi tarafından akvaryumlara lepistes, moli, vatoz, plati, zebra, çöpçü, Japon ve son olarak melek balıkları yerleştirdi. Yavru balıklar geçen süre içinde hem gelişti hem de yumurtladı. Arıtma suyunda keyifle yaşamlarını sürdüren tatlı su balıkları, böylelikle arıtma tesisi çıkış sularının da kalitesini bir kez daha ortaya koymuş oldu.