Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamada, “Vatandaşlarımızın tasarruflarını Türk Lirası cinsi varlıklarda değerlendirebilmelerinin teşvik edilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi amacıyla, gelire endeksli Devlet iç borçlanma senedi (GES) talep toplama işlemleri 15 Haziran 2022 tarihinden itibaren gerçekleştirilecektir” denilmişti. Bu adımın detayları belli oldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 15-22 Haziran tarihleri arasında GES ihracına ilişkin talep toplanacağını ve senetler için asgari talep tutarının 1000 lira olarak belirlendiğini açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, söz konusu senedin, yalnızca gerçek kişilere ihraç edileceği ve talep toplama işlemleri ile kupon ve anapara ödemelerinin Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Vakıflar Bankası aracılığıyla gerçekleştirileceği kaydedildi.
Bakanlığın resmi internet sitesinde yapılan yazılı açıklama şöyle:
“Bakanlığımızca, yatırım araçlarının çeşitlendirilmesi, yatırımcı tabanının genişletilmesi ve yatırımcıların Türk lirası cinsi varlıklara yönelimlerini teşvik etmek amacıyla gelire endeksli Devlet iç borçlanma senedi (GES) ihraç edilecektir. Bu çerçevede, Türkiye genelinde 15 Haziran – 22 Haziran 2022 tarihleri arasında, GES ihracına ilişkin talep toplama işlemleri gerçekleştirilecektir.
Söz konusu senet, yalnızca gerçek kişilere ihraç edilecek olup talep toplama işlemleri ile kupon ve anapara ödemeleri aşağıdaki bankaların şubeleri aracılığıyla gerçekleştirilecektir.
1) T.C. Ziraat Bankası AŞ.
2) T. Halk Bankası AŞ.
3) T. Vakıflar Bankası T.A.O.
Senetler için asgari talep tutarı 1.000 TL olup 1 TL’nin katları şeklinde ihraç edilecektir. Senetler, talep toplama dönemini takip eden haftada, 24 Haziran 2022 Cuma gününde, yatırımcıların hesaplarına aktarılacaktır.
GES’lerin getirileri, Kamu İktisadi Teşebbüsleri içerisinde yer alan Devlet Hava Meydanları İşletmeleri (DHMİ) ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nden (KEGM) bütçeye aktarılan hasılat paylarına endeksli olacaktır. Bu çerçevede, söz konusu senetlerin getirilerine ilişkin ödemelerin hesaplanmasında DHMİ ve KEGM tarafından bütçeye aktarılan üç aylık hasılat payları toplamı esas alınacaktır. Kupon ödemeleri, Hazinece belirlenen getiri oranının hasılat payı tutarları gerçekleşmeleri neticesinde hesaplanan endeks değeri ile yeniden değerlenmesi yöntemiyle hesaplanacaktır.
GES’lerin kupon ödemelerinde esas alınacak beklenen hasılat payı tutarı olarak, 2022 Yılı Bütçe Kanunu’nda açıklanan 2022 yılı için toplam 874.144.000 TL (DHMİ’den sağlanan gelir tahmini 565.993.000 TL ve KEGM’den sağlanan gelir tahmini 308.151.000 TL) olan gelir tahmini tutarı baz alınacaktır. Bu kapsamda, ilgili aylar için hasılat endeksinin hesaplanmasında söz konusu projeksiyonların gelir tahmin rakamının ilgili yıl için aylık olarak eşit dağıldığı varsayımı esas alınmaktadır.
Diğer taraftan, senetler, mevcut vergi mevzuatına tabi olup Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 67’nci maddesi uyarınca vergilendirilecektir. Bununla birlikte, 22.12.2021 tarihli ve 31697 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4937 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla, ilgili Kanun maddesinde geçici madde eklenerek değişikliğe gidilmiş olup 22.12.2021 – 31.12.2022 tarihleri arasında iktisap edilen, DİBS’lerden elde edilen gelir ve kazançlara yüzde 0 stopaj oranı uygulanacaktır. Bu sebeple, 23.09.2022 ve 23.12.2022 tarihlerinde yapılacak kupon ödemelerinde stopaj oranı yüzde 0 olacaktır."
GES NEDİR?
Devlet İç Borçlanma Senetlerinin çeşitlendirilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi amacıyla, Hazine tarafından 28 Ocak 2009 tarihinde ilk Gelire Endeksli Senet (GES) ihracı gerçekleştirilmişti.
GES ihraçlarında getiriler, Kamu İktisadi Teşebbüsü statüsündeki Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), Devlet Malzeme Ofisi (DMO), Devlet Hava Meydanları İşletmeleri (DHMİ) ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nden (KIYEM) bütçeye aktarılan hasılat paylarına endekslenmişti.
GES getirilerine ilişkin ödemelerin hesaplanmasında TPAO, DMO, DHMİ ve KIYEM tarafından bütçeye aktarılan üç aylık ve altı aylık hasılat paylarının toplamı esas alınmıştı. Gerçekleşen gelir tahsilatının Bütçe’de açıklanan azami tutarların üzerlerinde olması durumunda yatırımcılara söz konusu azami tutar karşılıkları esas alınarak ödeme yapılmıştı.
GES ile getirisi devlet gelirleriyle ilişkilendirilen bir yatırım aracı yaratılmış oluyor. Söz konusu senetlere uygulanacak asgari kupon ödeme garantisi sayesinde yatırımcının gelir payındaki değişimden olumsuz etkilenmesi önlenmiş oluyor.