Aslında bu konu Türkiye için yeni değil. Geçmişte; rahmetli Turgut Özal ve rahmetli Süleyman Demirel tarafından da, ‘Başkanlık Sistemi’ gündeme getirilmişti. Ancak sonradan çeşitli nedenlerle, unutuldu gitti. Günümüzde ise; önce Başbakanlığı, şimdi de Cumhurbaşkanlığı döneminde Recep Tayyip Erdoğan’ın ortaya attığı ‘Başkanlık Sistemi’, bir süredir gündemi meşgul ediyor. Halkın büyük bir kesimi; bunun ne menem bir şey olduğunu bilmediğinden, kafalar bir hayli karışık. Dünyada; ‘Başkanlık Sistemi’yle ülke yönetmenin başarılı olduğu tek yer, birçok kişinin de işaret ettiği gibi, Amerika Birleşik Devletleri’dir. ABD, yasalarla belirtilmemiş bir kurallar ülkesidir. Bu kurallara; ABD Başkanı’ndan, en sade vatandaşa kadar herkes uymak zorundadır. Bu kitabı okuyunca, sistemin bize uyup uymayacağına ve başarılı olup olmayacağına kendiniz karar vereceksiniz.
Kitapta 40 yıllık birikim var
Amerika Başkanlık Sistemi’ni ve Amerika'daki yaşamı; iğneden - ipliğe anlatan bu kitabı, kulaktan dolma bilgilerle yazmadım. Ya da orada 3-5 gün kaldıktan sonra dönüp, böyle bir işe kalkışmadım. 1977 yılından beri ABD’ye gidip, geliyorum, neredeyse 40 yıl olmuş. Yani bu kitap 40 yıllık bir birikimin sonucu ortaya çıktı. Ayrıca ABD’de; aralıksız 15 yıl bu sistemin içinde gazetecilik (5 yıl Hürriyet, 10 yıl Milliyet) yaptım. Yüksek lisansımı da orada tamamladım. Değişik dönemlerde tam 3 kez Beyaz Saray’a gittim. ABD Başkanları’nın, diğer ülkelerin liderleriyle bacak bacak üstüne atıp poz verdikleri ve tokalaştıkları yerleri inceledim. Oval Ofis’i ve televizyonlarda gördüğünüz arkada başkanlık ambleminin olduğu basın toplantılarının yapıldığı o ünlü salonu gezdim. ABD Başkanı’nın basına açıklama yaptığı kürsüye çıkıp fotoğraf bile çektirdim. Türkiye’ye dönüp gazetecilik yaptığım süre içinde de, ikisi (Başbakan Tansu Çiller ve Başbakan Mesut Yılmaz ile birlikte olmak üzere) birçok kez ABD’ye gittim. Bir gazeteci olarak; neredeyse 40 yıla damgasını vuran ABD’nin son 6 başkanının (39. Başkan Jimmy Carter, 40. Başkan Ronald Reagan, 41. Başkan George H. Bush (baba Bush), 42. Başkan Bill Clinton, 43. Başkan George W. Bush (oğul Bush) ve 44. Başkan Barack Obama) dönemine yakından tanık oldum.
ABD’nin bağımsızlık sürecinden beri Sistemin; halka tanıdığı kolaylığı, zorluğu ve disiplini gördüm. Sistemin bir parçası olan ABD başkanlarıyla, başkan adaylarıyla, senator, milletvekili ve politikacılarla görüşme fırsatı buldum. Birçoklarının seçim kampanyalarına ve toplantılarına katıldım. Bu kitapta ABD’nin bağımsızlığına kavuştuğu 1776 yılından günümüze dek geçen süredeki önemli olayları bulacaksınız. Ayrıca edindiğim tecrübeleri, yıllar içinde tuttuğum notları ve araştırmalarımı sizlerle paylaştım. Son iki yıldır ciddi ciddi bu kitaba yoğunlaştım ve nihayet mart ayında piyasaya çıktı. Bu kitapta; bilinen ve bilinmeyen yönleriyle Amerika Başkanlık Sistemi’ni anlatmaya çalıştım.
İşte kitapta yer verdiğim bazı konu başlıkları:
ABD Başkanlık Sistemi nedir'
Parlamenter Sistem ile Başkanlık Sistemi arasındaki farklar nelerdir'
Sistem nasıl işliyor'
Yani; Başkan, senatör, milletvekili adayları nasıl belirlenir'
Ön seçimler nasıl yapılır'
ABD Başkan adayları aynı zamanda o partinin başkanı mıdır'
Başkanı niçin doğrudan halk değil de, halkın seçtiği delegeler seçer'
Başkanların sorumlulukları ve yetkileri nelerdir'
Adayların ve seçilmişlerin, partilerine ve onun başkanlarına karşı bir minnet borcu var mı'
Sistem nasıl işliyor'
‘3Y’ denilen Yasama, Yürütme ve Yargı’nın yetki ve sorumlulukları nelerdir'
Eyalet Sistemi nedir'
Devlet Başkanı, Senatör, Milletvekili, Eyalet Valisi, Belediye Başkanı, Yargıç, Şerif nasıl seçilir'
Polis Müdürü, Eğitim Müdürü, İtfaiye Müdürü vs. Futbol antrenörü transfer eder gibi, sisteme nasıl entegre ediliyor'
Federal yasa, eyalet yasası, şehir yasası nedir'
Şehrin en yetkilisi niçin belediye başkanıdır'
Şehirlerde neden vali yoktur'
Her eyaletin niçin ayrı bir başkenti ve ayrı bir bayrağı var'
ABD halkı bu sisteme nasıl uyum sağlıyor'
Başkanlık Sistemi, ‘kadife eldiven’ içindeki, ‘demir yumruk’ mudur'
Kolaylığı ve zorluğu nelerdir'
Başkanlık sisteminin avantajları ve dezavantajları nelerdir'
ABD’de üçüncü bir parti seçimi kazanabilir mi'
Başkanın uçağına binmenin ücreti nedir'
Beyaz Saray’da yaşayan başkan ve ailesi kira öder mi'
Gizli Servis’in; Başkan ve ailelerine verdiği kod isimler nelerdir'
Eğitim, polis ve itfaiye teşkilatı kime bağlıdır'
Washington Anıtı’nda, hangi padişahın tuğrası vardır'
ABD’yi 17 ay, hangi kadın idare etti'
ABD’de parayla satın alınan eyaletler hangisidir'
Seçimler niçin Kasım ayında ve Salı günleri yapılır'
Görevdeyken, Türkiye’ye gelen ilk ABD Başkanı kimdir'
ABD’de kaç bakanlık bulunur'
Kennedy döneminde, Türkiye’nin harcandığı ‘Küba Krizi’ nasıl oldu'
Türk düşmanı, Başkan Yardımcısı Biden nasıl aniden ‘dost’ oldu'
CIA, Castro'yu öldürmek için kaç tane suikast planı yaptı'
Başkanlık Sistemi Türkiye’de uygulanabilir mi'
ABD’de en yüksek seviyedeki Türk asıllı devlet yetkilisi kimdir'
Amerika'nın en etkili 50 Türk’ü kimdir'