Bin 500 yıl önce terkedilen Laodikya, yıkıldığı şekliyle günyüzüne çıkarılıyor

Haberler / Genel

8 Ağustos 2013 Perşembe 11:58

PAYLAŞ

Anadolu medeniyetlerinin içinde Frigyalıların en büyük antik kentlerinden biri olan Laodikya, depremin ardından terk edilmesinden bin 500 yıl sonra günyüzüne çıkarılıyor. Anadolu'da 7 bin 500 yıl önce kurulan Laodikya, asırlarca toprak altında korunduğu şekilde sütunları, binalarıyla birlikte ortaya çıkarılıyor. Denizli'nin 6 kilometre doğusunda, Eskihisar, Goncalı ve Bozburun köyleri sınırları içinde kalan Çürüksu (Lykos) Vadisi'ndeki Laodikya, Anadolu'nun en büyük ve önemli antik şehirlerinden birisi. Prof. Dr. Celal Şimşek’in başkanlığında sürdürülen kazı, Türkiye'deki en büyük kazı çalışması özelliğini sürdürüyor. 300 kişilik kazı heyetinde üç mimar, 12 bilimadamı, 10 restoratör ve 18 arkeolog bulunuyor. Türkiye’nin birçok yerinde kazı heyetleri yılda iki ay çalışırken Laodikya Denizli Belediyesi’ne devredildiği için 12 ay boyunca kazı yapılabiliyor.

Antik inanışa göre Laodikyalıların "kutsal agora" kabul ettikleri şehir, 265x130 metre ebadında, yaklaşık 35 bin metrekarelik dikdörtgen bir alanı kaplıyor. Agoraya Suriye caddesinden üç ana kapıdan giriliyor. Agora içinde Athena ve Zeus'un birer tapınağı tespit edilmiş. 2012 yılında doğu sütunlu galeri kazıldı ve ayağa kaldırıldı. 2013 yılında batı sütunlu galeriden kuzey uçta altı sütun kaldırıldı. MS 494 yılı depreminde yıkılan güney ucunda, 7 metre toprağın altındaki sütunlar sondaj çalışmalarıyla tespit edildi. Kutsal agoranın sütunlu galeri yüksekliğinin 10,80 metre olduğunu ve bu yönüyle Anadolu'nun en büyükleri içinde yer aldığını ifade eden Prof. Dr. Şimşek, “Burası bir deprem bölgesi. Bin 500 yıl önce olan bir depremin yıktığı sütunlar. Batıdan doğuya doğru rüzgar esintisi vardır Laodikya'da. Bu yıkıntının üzerinde toz ve buna bağlı olarak oluşan tortu, yani 7 metrelik bir dolgu tepe meydana getirmiş. 7 metrelik dolgunun içinde bunlar yıkıldığı gibi kalmış ve korunmuş. Biz bunu şimdi ortaya çıkarıyoruz etap etap ve gelecek dönemlerde de bunu tamamıyla ayağa kaldıracağız.” dedi.

Laodikya’nın UNESCO'nun geçici miras listesine aldırıldığını dile getiren Şimşek, “Burası gerçekten çok müthiş bir kent ve 5 kilometrekarelik bir alanı kaplayan bir kent; hem ticaret merkezi hem kültür merkezi hem spor merkezi hem de MS 4. yüzyıl itibariyle bir dinsel merkez. Gerçekte İncil’de adı geçen bir kent ve yine bildiğimiz bir olay var, Hz. Meryem'in Efes'e geçerken burada Laodikyalı doktorlara çözdürerek devam ettiğini biliyoruz. Laodikya kilisesinin etrafında erken Bizans döneminde yerleşim yoğunlaşmış. Bunun dışındaki bölümlerde kent, etap etap terkedilmiş. MS 7. yüzyılın başında meydana gelen depremle zaten Denizli Kale içine taşınmış.” diye konuştu.

Kazılar tamamlandığında Laodikya’yı aynen yıkıldığı gibi ayağa kaldıracaklarını vurgulayan Şimşek, "Bu devasa kenti yeni gezilecek alan, görülecek alan ve o muhteşem güzelliklerin hep birlikte yaşanacakları alanın olacağı bir kazı alanı olarak ortaya çıkaracağız. Kazıların başladığı 10. yıl itibariyle söyleyebilirim 2014 yılında Laodikya kilisesinin üst örtü projelerini hazırladık. Kilisenin ziyarete açılması en büyük hedeflerimiz arasında yer alıyor, çünkü dünyanın değişik yerlerinden sürekli dört gözle bu kutsal alanın açılmasını bekliyor insanlar." şeklinde konuştu.