EGEPOSTASI- Seçim analisti Filiz Aydın Koç çarpıcı bir araştırmaya imza attı. "24 Haziran seçimlerinde CHP, Cumhurbaşkanı Adayı Muharrem İnce ile aynı oyu alsaydı ne olurdu" sorusuna yanıt arayan Koç, "Buna göre Cumhur İttifakı’nın çıkardığı milletvekili sayısının 16 kayıpla 344’ten 328’e düşerken Millet İttifakı’nın çıkaracağı vekil sayısı nan 32 artışla 189’a çıkardı" dedi.
CHP Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce'nin 24 Haziran'da partisinden yaklaşık 8 puan fazla oy aldığını hatırlatan Koç'un çarpıcı değerlendirmesi şöyle:
"Bu da yaklaşık 4 milyon oya denk geliyordu. Muharrem İnce’nin ve CHP’nin aldığı oylar şöyleydi: İnce 15.340.321 %30,6; CHP 11.354.190 %22,65 Fark: 3.986.131. Oluşan bu fark ve CHP’nin parti olarak oy kaybetmesi nedeniyle, kurultay delegelerinin girişimiyle, olağanüstü kurultayın toplanması için imza kampanyası başlatıldı. Kurultay için yeteri sayıda imza toplandığı iddia edilmesine rağmen, CHP yeterli imza toplanmadığını açıklayarak kurultay taleplerini reddetti. Ancak, kamuoyunda ya da sosyal medyada görülen CHP’ye yönelik yoğun tepki nedeniyle, 24 Haziran Milletvekili ve Cumhurbaşkanı seçim sonuçları ana muhalefet partisinin gündeminden tam olarak düşmedi.
Bu nedenle, biz de seçim sonuçlarına farklı bir yaklaşım göstererek; “24 Haziran seçimlerinde CHP Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce’nin aldığı oyu alsaydı, milletvekili sayıları, nasıl değişirdi'” sorusuna yanıt aramak istedik.
İki farklı tarzda yapılan seçim sonucunu, aynı potada değerlendirmek için bazı varsayımlar kullanmamız gerekiyordu. Bu varsayımlarımız şöyle oldu:
Cumhurbaşkanı adaylarından Recep Tayyip Erdoğan’nın oyunu Cumhur İttifakı oyu;
Muharrem İnce’nin, Meral Akşener'in ve Temel Karamollaoğlu’nun oyunu Millet İttifakı oyu;
Selahattin Demirtaş'ın oyunu ise HDP’nin oyu olarak kabul ettik ve 87 seçim çevresi için çıkarılacak milletvekili sayılarını hesapladık.
Elde ettiğimiz sonuçlar şöyle;
Cumhur İttifakı’nın çıkardığı milletvekili sayısı 344’ten 328’e (16 vekil azalıyor)düşerken; Millet İttifakı’nın çıkaracağı vekil sayısı 189’dan 221’e (32 vekil artıyor) yükseliyor.
Partilere bakıldığında ise;
AK Parti ve MHP’nin toplam vekil sayısı 344’ten 328’e düşerken (16 vekil azalıyor).
HDP’nin çıkaracağı vekil sayısı ise 67’den 51’e (16 azalıyor) düşüyor.
İyi Parti 43 vekilden 25 vekile düşüyor (18 vekil azalıyor).
CHP ise 146 vekilden 196 vekile yükselerek 50 vekil arttırıyor.
Burada partilerin kaybettiği vekil sayılarına bakıldığında; Muharrem İnce’ye olan oy geçişinin de hemen her partinin seçmeninden yaklaşık benzer oranlarda olduğu söylenebilir.
CHP, Muharrem İnce’nin aldığı oyu alabilseydi Diyarbakır’da bir milletvekili, milletvekili çıkaramadığı Erzurum, Erzincan, Kars, Isparta, Aksaray, Düzce illerinden de birer vekil çıkarabiliyor olacaktı.
Yine varsayımımızın gerçeklemesi halinde; İstanbul 27 vekilden 39 vekile (+12 vekil), Ankara 10 vekilden 14 vekile (+4 vekil), İzmir’de 14 vekilden 16 vekile (+2 vekil ) yükseliyor.
TBMM toplam sandalye sayısının değişimine oransal olarak baktığımızda ise;
AK Parti+MHP %58’ den %55’e,
HDP %11’den %8’e,
İYİ Parti %7’den %4’e düşerken,
CHP %24’ten %33’e yükselmektedir.
Vekil değişiklikleri 38 seçim çevresinde olsa da CHP’nin 50 vekil artışı, toplam 34 seçim çevresinde gerçekleşiyor.
AK Parti+MHP toplam 19 seçim çevresinde bir vekil kaybederken 3 seçim çevresinde de bir vekil kazanıyor. Toplam kaybı 16 vekil.
HDP toplam 14 seçim çevresinde 16 vekil kaybediyor.
İyi Parti toplam 16 seçim çevresine 19 vekil kaybederken, bir seçim çevresinde bir vekil kazanıyor.
CHP ise toplam 34 seçim çevresinde 50 vekil kazanıyor.