POLİTİKA
Yüksek Seçim Seçim Kurulu’nda (YSK) AK Parti ve MHP’nin yaptığı olağan üstü itirazlara ilişkin İstanbul’daki 39 İlçe Seçim Kurullarından istenen belgeler, 36 ilçe seçim kurulu tarafından gönderildi.
Tüm belgelerin Perşembe gününe kadar kurula geleceği öğrenildi. İstanbul’a ilişkin olağanüstü itiraz süreci tamamlanmak üzere. İstanbul’da 39 ilçe seçim kurullarından istenen belgelerden 36 tanesi ilçe seçim kurullarınca gönderildi. Tüm belgelerin Perşembe gününe kadar kurula ulaşacağı bilgisine ulaşıldı. Kurul, 6 Mayıs Pazartesi günü İstanbul için yapılan olağanüstü itirazları yeniden gündeme alıp, görüşmeye başlayacak. İstanbul ile beraber dünyanın da dikakt le takip ettiği süreçte AK Parti ve MHP’nin itirazları üç başlıkta toparlanıyor;
*Büyükçekmece ve Maltepe’de usulsüz seçmen iddiası
* İstanbul genelinde sayısı 41 bini bulan kısıtlı seçmen (Hükümlü, engellli, ölü seçmen) iddiası.
* Usulsüz sandık kurulu teşekkülü. 13 bin sandık üyesi, 6 bin sandık başkanının yasaların amir hükmüne karşın memur olmaması nedeniyle tam kanunsuzuk durumu.
ÜÇ VALİZ BELGEDEKİ İDDİALAR: İstanbul’daki seçimlerin yenilenmesini isteyen AK Parti’nin üç valiz belgeyle desteklediği 44 sayfalık olağanüstü itiraz dilekçesinde, 5 binden fazla döküm cetvelinde mühür, 694 tanesinde imza, 214 tanesinde ise hiçbir yazı bulunmadığı, hükümlü, kısıtlı, ölü 19 bin 350 kişiye oy kullandırıldığı, kısıtlı seçmenler ve 5 bin 287 hükümlünün seçmen listesinde isimlerinin bulunduğu ileri sürmüştü. AK Parti’nin bu listesindeki isim sayısı 46 bini geçmişti. İtiraz dilekçesinde ayrıca 13 bin sandık kurulu üyesi ve 6 bin sandık başkanın kamu görevlisi olmadığı iddiaları yer alıyor.
AK Parti daha sonra verdiği ek itirazda da, KHK ile kamu hizmetinden çıkarılan seçmenlerin oy kullanma hakkının bulunmadığını da öne sürmüş ancak bu itiraz 24 Nizan’da YSK tarafından reddedilmişti.
İLÇE SEÇİM KURULLARINA 5 GÜN SÜRE: MHP ve AK Parti tarafından sunulan itiraz dilekçelerindeki iddiaların araştırılması için İstanbul İl Seçim Kurulu ile İstanbul’daki 39 ilçe seçim kuruluna yazı gönderen YSK, 5 gün içerisinde yanıt verilmesini ve sandık görevlilerinin nasıl seçildiğine dair de bilgi istemişti.
SEÇMEN SAYISINDA KRİTİK EŞİK 13 BİN 729: YSK uzun süren itirazların ardından 17 Nisan’da AK Partili rakibi Binali Yıldırım’dan 13 bin 729 oy fazla alan Ekrem İmamoğlu’na mazbatasını teslim etmişti. Kurul için kritik sayı da bu. Zira AK Parti ve MHP’nin itirazlarına konu olan usulsüz seçmen sayısının bu rakamı geçmesi gerek. Bu sayının aşılması durumunda seçimin iptali söz konusu olabilecek.
MUSTAFA KEMALPAŞA ÖRNEĞİ: Bir diğer itiraz maddesi ise sandık kurullarının teşekkülü. AK Parti başkan ve üyelerden toplamda 19 bini aşkın sandı kurulu üyesinin YSK tarafından bildirilen memur adaylar arasından seçilmediği aralarında banka gibi özel sektör çalışanlarının almasının tam kanunsuzluk hükmü gerektirdiği iddiasıyla olağanüstü itiraz yolunu kullanmıştı. Kurul İlçe Seçim Kurullarından bu başkan ve üyelerin nasıl seçildiğine dair bildirimlerini talep etmişti. Ancak 31 Mart seçimlerinin ardından Bursa Mustafa Kemal Paşa ilçesinde benzer bir başvuru bu konuda emsal oldu. İYİ Parti, 2 Mart tarihinde Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde sandık kurullarının yasaya aykırı oluştuğu, iddiasıyla seçimin iptal edilmesini istemişti. YSK, 20 Nisan’da “Sandık kurullarının teşkiline ilişkin itirazların Yüksek Seçim Kurulunun 13/12/2018 tarih ve 2018/1105 sayılı kararı ile kabul edilen Seçim Takvimine göre 2 Mart 2019 tarihinde kesin olarak karara bağlanması nedeniyle tam kanunsuzluk iddiasına ilişkin talebin reddine karar verilmiştir” gerekçesiyle reddetti.
SANDIK KURULLARI NASIL OLUŞUYOR: 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Kanunu’nun 22 ve 23’üncü maddelerinde sandık kurullarının nasıl oluşturulacağı düzenleniyor. Söz konusu maddelerde “Belirlenen sandık kurulu asıl üyelerinden göreve gelmeyenin yerine, öncelikle, gelmeyen üyenin yedeği alınır. Sandık kurulu başkan ve üyelikleri için ad çekme işlemleri, ilçe seçim kurulu huzurunda, bu kurulun başkanı tarafından yapılır. Üyeliklerin bu şekilde doldurulması mümkün olmazsa, eksikler, ilçe seçim kurulu başkanı tarafından, o çevrede bulunan ve sandık kurulunda görev verilmesinde sakınca olmayan kimselerden doldurulur” hükmü yer alıyor. Hukukçuların yorumlarına göre, söz konusu düzenleme, İstanbul gibi nüfusu yoğun illerde, sandık kurullarında çalışacak yeterli sayıda kamu görevlisi bulunmaması durumunda, il ve ilçe seçim kuruluna sandık kurulunu oluşturmak için kamu görevlisi olmayanlardan yararlanma hakkı da tanıyor. Seçim kurulları, geçen yıl yapılan 24 Haziran Cumhurbaşkanlığı seçimi ve genel seçimde de İstanbul’da sandık kurullarını tamamlamak için bankacılardan yararlandı.
ATAKUM VE ERZURUM ÖRNEKLERİ VAR: YSK, 2018 seçiminden önce Samsun Atakum İlçe Seçim Kurulu’nun görüş sorması üzerine ilçedeki üye sayısında yetersizlik olması halinde tüm seçim çevreszinde kamu görevlisi üyenin atanabileceği kararını açıklamıştı. Erzurum Pasinler ilçesinde ise sandık görevlisi için kamu görevlilerinin yetersiz kalması halinde il ve ilçe seçim kurullarının uygun bulduğu isimlere bu görevi verebileceğine hükmetmişti. YSK, usulsüz üye atanması durumunda ise bu kişilerin seçim sonuçlarına nasıl etki ettiklerinin somut olarak belirlenmesi gerektiğini bildirmişti.
NELER ARAŞTIRILIYOR'
YSK tarafından ilçe seçim kurullarınca incelenmesine karar verilen ve toplamda 46 bin 477 seçmene denk gelen hususlardan bazıları şöyle:
KISITLI SEÇMEN: 7 bin 623 kısıtlı seçmenin oy kullandığı veya bu kişilerin seçmen listesinde yer alıp almadıkları.
ÖLÜLERİN YERİNE OY KULLANILMASI: Ölen bin 229 kişinin yerine oy kullanılıp kullanılmadığı...
HÜKÜMLÜ SEÇMEN: Tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlü 10 bir 290 kişinin yerine oy kullanıldığı ve kasıtlı suçlardan hükümlü 5 bin 287 kişinin yerine oy kullanıldığı iddiası.
ZİHİNSEL ENGELLİLERİN DURUMU: Zihinsel engeli olduğu gerekçesiyle kısıtlı olduğu iddia edilen 21 bin 358 seçmen hakkında kesinleşmiş kısıtlılık kararı olup olmadığı, bunların seçmen listelerinde yer alıp almadıkları ya da oy kullanıp kullanmadıkları...
SANDIK KURULLARI: Kamu görevlisi olmayan sandık kurulu başkan ve üyelerinin olup olmadığı, varsa ne şekilde belirlendikleri araştırılacak. 6 bin 539 sandıkta sandık kurulu başkanın, 13 bin 84 sandıkta sandık kuru üyesinin kamu görevlisi olmadığı iddiası incelenecek.
Sayfa başına git
