ANKARA- Türkiye dün şok zamlarla uyandı. Hükümet ilk sekiz ayda ulaşılan 8.5 milyar liralık bütçe açığını kapatmak amacıyla benzinden içkiye, konut harcından otomobile birçok farklı alanda vergi artışına imza attı. Perşembe günü alınan Bakanlar Kurulu kararı önceki gece yarısı Resmi Gazete'de yayımlandı ve vergi artışları art arda fiyatlara yansımaya başladı.
Benzin zammını istasyonlar anında fiyatlarına yansıtırken, içki zammı dün piyasayı adeta birbirine kattı. Zammın tatil günü olan cumartesiye denk gelmesi yüzünden içki firmaları fiyatlarını güncellemekte gecikirken, satış noktaları ellerindeki ürünleri satmamayı veya toptancılardan aldıkları tahmini fiyat üzerinden satmayı tercih etti. Marketlerde 45 TL'ye satılan 70'lik rakının fiyatı bu karmaşıklığın etkisiyle 52 TL'hatta 54 TL'yi bulan fiyatlarla satıldı.
1600 cc motor hacmi ve daha düşük otomobillere gelen yüzde 3'lük ÖTV artışı piyasadaki otomobillerin yüzde 92'sini oluşturan sınıfı karşılık geliyor.
Cumartesi yoğun mesai yapan otomobil satıcılarından kimileri ÖTV zammını fiyatlarına yansıtmazken, kimileri pazartesi günü yeni fiyatların çıkacağını belirtti. Gayrimenkul alımlarına gelen harç artışı da pazartesi günü tapulardaki işlemlerde geçerli olacak.
Zamlar neden yapıldı'
2012 yılının ilk 8 ayında devletin gelirleri bir yıl öncesine göre yüzde 10.8'lik artışla 220.5 milyar TL olurken, giderleri yüzde 16.3'lük yükselişle 229 milyar TL seviyesine ulaştı. 8 ayda bütçe açığı 8.5 milyar TL'yi buldu. Dolaylı vergiler bir diğer ifadeyle garanti vergi olarak bilinen vergi kalemlerindeki artışla birlikte Maliye vergi gelirlerini artırarak, bütçe açığını düşürme yoluna gitmeyi tercih etti. Geçen hafta hükümet kanadından yıl sonunda bütçe açığının GSYH'ya oranının yüzde 1.5 olan hedefi 1 puan aşacağı yönünde açıklama gelmişti.
Zamlar enflasyonun üzerine çıktı
2003 yılının ocak ayında TÜİK'in verilerine göre TÜFE değeri 94.77 olarak açıklandı. Sözkonusu endeks Ağustos sonu itibariyle 205.43'e çıktı. Bir başka deyişle 2003-2012 (ağustos) arasındaki dönemde enflasyon yüzde 116.77 arttı.
Dolayısıyla bira, sigara ve benzin fiyatlarındaki artış enflasyondaki yükselişi geride bıraktı.
10 yıl önce 1.32 TL olan bira ŞİMDİ 3.70 TL OLDU
Bİra Sİgara Benzİn
2003 1.32 3.16 1.75
2004 1.45 3.46 2.30
2005 1.79 4.00 2.56
2006 1.85 4.38 2.56
2007 1.96 4.69 2.76
2008 2.05 4.90 2.78
2009 2.25 5.60 3.37
2010 3.00 6.60 3.83
2011 3.40 7.00 4.25
2012* 3.70 8.00 4.74
Değişim** %180 %153 %170
* Eylül 2012
** 2003 - Eylül 2012 dönemi
(Milliyet)