Rusya’nın en büyük Ortodoks katedrali Kurtarıcı İsa içerisinde devlet başkanlığı seçimleri öncesinde Vladimir Putin’in tekrar seçilmemesi için Meryem Ana’ya ‘punk duasıyla’ yalvaranfeminist grup Pussy Riot’a ‘dini nefret içeren holiganizm’ suçlamasıyla iki yıl hapis cezası verilmesi Rus muhaliflerini yıldırmadı. Putin’in Kremlin’deki üçüncü dönemi başlar başlamaz internet, gösteri ve sivil toplum örgütleri hakkında geçirilen yeni yasalarla arttırılan baskıya rağmen önceki günkü dava görülürken mahkeme kapısında binden fazla muhalif gösteri yaptı. Eski dünyasatranç şampiyonu muhalif Garry Kasparov’un polis şiddetiyle tutuklandığı ve tutuklanan 50’den fazla göstericiyle kısa sürede salıverildiği duruşma Putin karşıtlarının mücadele azmini körükledi. Muhalif Novaya Gazeta gazetesinin sahibi Alexander Lebedev, genç kadınları ‘vicdan mahkumu’ olarak nitelendirdi. Human Rights Watch’ın Rusya ofisinin yardımcı direktörü Tanya Lokshina “Son 20 yıldır böyle bir kampanya görmemiştik” yorumunu yaptı.

Boşluğun ortasında

Fransa’da yayınlanan Le Figaro gazetesi Nadezhda Tolokonikova, Maria Alyokina and Yekaterina Samutseviç’in gönderileceği kadın hapishanelerinin durumunu ele aldı. Le Figaro, Rusya’da 640 bin mahkumun 52 binini oluşturan kadınların kaldığı kamp benzeri cezaevlerini Sovyet döneminde muhaliflerin Sibirya’da sürüldüğü insanlık dışı çalışma kamplarını gulaglara benzetti.  Moskova’nın 450 kilometre güneydoğusundaki Partsa’daki ‘14 numaralı koloni’de kalan mahkum Svetlana Bakhmina “Devamlı kar yağıyordu, kadınlar aynı gözüküyordu. Koloni gerçek bir şoktu” dedi. 200 yataklı yatakhanelerden oluşan kolonilerde kadınların çok düşük bir ücret karşılığı çalıştırıldığı fabrikalar mevcut. 

Kilise: Biz affediyoruz

Öte yandan, Komsomolskya Pravda gazetesi sanık avukatlarının itirazı sonrasında hapis cezalarının 1 yıla düşürülmesi ihtimalinin kuvvetlendiğini öne sürdü. İktidar partisi Birleşik Rusya’dan milletvekili Andrey Isayev cezayı ‘sert’ olarak nitelendirip ‘Putin’in daha konu hakkında son sözü söylemediğini’ belirtti. Putin ağustos ayı başında grup üyelerine ‘ağır cezalar verilmemesi gerektiğini’ söylemişti. Fakat Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov bir açıklama yaparak “Putin’in görüşlerini mahkemeye dayatmaya hakkı yok” dedi. Rusya Dışişleri Bakanlığıduruşmadan sonra yayınladığı kısa mesajda diğer Avrupa ülkelerinde ‘dini değerlere saldırı’ suçlarına cezaları örnek gösterirken üst düzey bir Ortodoks Kilisesi Konseyi devleti ‘yasa çerçevesinde hüküm giyenlere merhamet göstermeye’ çağırdı. Liberal Moscow Echo radyosunun yaptığı telefon anketine göre dinleyicilerinin yüzde 77’si kararı onaylamıyor.

DÜNYA LİDERLERİ “NSAF EDİN”DEDİ

Pussy Riot üyelerine verilen akla izana sığmayan ceza karşısında dünyadan tepki yağıyor. AB Dış Politika Yüksek Komiseri Catherine Ashton genç kadınlara verilen cezanın ‘orantısız olduğunu’ ve Rusya’daki muhaliflerin gözünü korkutmayı amaçladığını söyledi. Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest “Grubun davranışının bazıları için hakaret niteliğinde olduğunu anlıyoruz ancak bu genç kadınların Rusya yargı sistemi tarafından gördüğü muameleden endişe duyuyoruz” dedi. ABDDışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nuland da “ABD orantısız cezadan endişe duymaktadır. Rus yetkililere kararı gözden geçirme çağrısı yapıyoruz” dedi. Almanya Başbakanı Angela Merkel ise cezayı ‘aşırı sert’ olarak niteleyip Rusya’nın Avrupa Konseyi üyesi olduğunu hatırlatarak cezanın Avrupa değerleri ve hukukun üstünlüğüne uymadığını belirtti. İngiltere Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da “Karar Rusya’nın temel hak ve özgürlükleri korumaya olan bağlılığını sorgulanır hale getirdi” ifadeleri kullanıldı.