









İzmir Büyükşehir Belediyesi, kentin afetle dirençli hale getirmek, doğayla uyumlu ve güvenli yaşam alanları oluşturmak için Deprem Master Planı çalışmalarına hız kazandırdı. Deprem Master Planı için altlık oluşturacak yapı envanteri, depremsellik-tsunami araştırması ve mikrobölgeleme etüt çalışmaları tamamlandığında güvenli bir kent için gerekli veriler elde edilmiş olacak. Tüm araştırma sonuçları entegre edilerek deprem etkisinde yapı-zemin etkileşimi en gerçekçi şekilde analiz edilecek. Deprem tehlike haritası ile yerleşime uygunluk haritaları oluşturulacak. İzmir kıyılarında tsunamiye karşı tehlike analizi modellemesi de yapılıyor.
100 bin binanın envanteri çıkarıldı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, yapı stoku çalışmaları kapsamında Bornova ve Bayraklı’da yaklaşık 100 bin binanın envanterini çıkardı. Bu çalışmayla yapıların deprem sırasındaki davranışları belirlenerek, binaya ilişkin her türlü bilginin yer aldığı kimlik belgesi oluşturuldu. Böylece o bina hakkındaki ruhsat, mimari proje gibi belgeler ile en yakın toplanma alanı gibi bilgilere hızlı ve doğrudan erişim sağlanabiliyor. Yapı envanteri çalışmaları 2025 yılı içinde Karşıyaka’da bulunan 22 bin 767 konut için devam edecek.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Deprem Risk Yönetimi Ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı’nın yapı envanter çalışmalarında yer alan ODTÜ Deprem Araştırma Merkezi Yapı Mekaniği Laboratuvarında Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Barış Binici, yapı envanteri çalışmalarının İzmir için önemli veriler sunduğunu belirterek “İki ilçede yapılan çalışma ile binalar ile ilgili ciddi bir veri tabanı oluşturuldu. Binaların hepsinin üç boyutlu analizleri yapılarak, hasar görebilirliği konusunda bir sıralama ve önceliklendirme yapıldı. Bunlar harita üzerine yerleştirildiğinde, belediye artık burada dönüşüm veya güçlendirme gerekliliği konusunda hangi alanlara öncelik vermesi gerektiğini, bir sonraki adıma nasıl geçmesi gerektiğiyle ilgili bilgi sahibi olacak” dedi.
Faylar takipte
Depremsellik-Tsunami Araştırması kapsamında da önemli çalışmalar yürütülüyor. İzmir il merkezini referans alan 100 kilometre yarıçaplı alanda sürdürülen “İzmir İli Depremsellik Araştırması Projesi” hala ülkemizin en geniş ve kapsamlı deprem araştırma projesi olarak biliniyor. Bu araştırma projesi, İzmir’in gelecekte kaç büyüklüğünde depremle karşı karşıya kalabileceğine, yapıları etkisi altına alacak deprem ivmesinin olası büyüklüğüne, depremlerin yüzey faylanması yaratma riski taşıyıp taşımadığına, kıyılarda oluşabilecek olası tsunami senaryolarına ilişkin somut bilgiler elde edilmesini hedefliyor.
İzmir’den tsunami riskine karşı “modelleme” kalkanı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden akademisyenlerin katılımıyla İzmir kıyılarında tsunamiye karşı tehlike analizi modellemesini de oluşturdu. Çalışma kapsamında İzmir’in 600 kilometrelik kıyı şeridi ve kıyıya bitişik ilçeleri tek tek incelenerek haritalandırıldı.
Elde edilen bilgiler ışığında hem vatandaşların olası tsunami olaylarına karşı tahliye edilmesi hem de diğer önlemlerin alınması için kapsamlı bir çalışma yürütülecek.
Mikrobölgeleme çalışmaları kentin tamamına yayılıyor
Mikrobölgeleme çalışmalarıyla da İzmir’in zemin yapısı inceleniyor. 30 Ekim İzmir Depremi’nden en çok etkilenen Bornova baseninin (Bayraklı, Konak, Bornova İlçelerini kapsayan) zemin yapısı ve basen etkisi dâhil davranış özelliklerinin araştırılmasına yönelik çalışmalar hızla devam ediyor. Bornova mikrobölgeleme çalışması kapsamında 7 bin 12 hektarlık alanda yaklaşık 1500 adet sondaj kuyusu açıldı. Bornova’da yürütülen mikrobölgeleme çalışmaları tamamlanmak üzere. Yakın bir zamanda Karşıyaka ilçesinde mikrobölgeleme çalışmaları başlatılacak. Diğer 11 merkez ilçede de çalışmaların etaplar halinde tamamlanması hedefleniyor.
Bütün çalışmalar tamamlandığında; depremsellik ve tsunami projesi ile mikrobölgeleme ve yapı envanteri araştırma sonuçları entegre edilerek deprem etkisinde yapı-zemin etkileşiminin en gerçekçi şekilde analiz edilmesi öngörülüyor.
30 bin deney yapıldı
30 Ekim 2020 depreminin etkilediği Bornova’da zeminden alınan numuneler, Türkiye’de ilk kez İzmir’de kurulan Egeşehir Laboratuvarı’nda incelendi. Yaklaşık 30 bin deney yapıldı. Egeşehir Laboratuvarı’nda Türkiye’de ilk ve tek olarak rezonant kolon, bender element deneyleri yapılıyor. Mühendislik olarak ise konsolidasyon, zeminde tek ve üç eksenli basınç dayanımı, kesme kutusu, kayada makaslama deneyi, kayada üç eksenli basınç dayanımı yapılıyor. Zemin (fiziksel) deneyleri ise su içeriği, kıvam limitleri, elek ve hidrometre analizi ile özgül ağırlıktan oluşuyor.
Tugay: Deprem öncelikli konumuzdur
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, İzmir'in en öncelikli konusunun deprem riskinin azaltılması ile ilgili çalışmalar olduğunu belirterek, “İzmir'i depreme dirençli hâle getirmek için başta yapı envanteri olmak üzere birçok risk azaltıcı çalışmayı sürdürüyoruz. Depremsellik araştırması ve zemin çalışmalarına da büyük önem veriyoruz. 30 Ekim 2020’de İzmir’de, 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ta yaşanan depremlerin acısı hala çok taze. Bir daha böyle acıların yaşanmaması için umuyorum herkes alması gereken dersi almıştır. Artık tüm kurumların elinden gelenin fazlasını yapması gerekiyor. Bu, İzmir’in öncelikli konusu. Türkiye’nin de öncelikli konusu olmak zorunda. Biz İzmir’deki yapı stokunu depreme dayanıklı hale getirmek, yerleşime uygunluk haritası çıkartmak ve iyi bir afet yönetimi için Deprem Master Plan çalışmalarına hızla devam ediyoruz. Ne kadar zorlu bir süreç olursa olsun bu dönemde riskli yapıların dönüşümü için süreci başlatacağız” dedi.
Afete dirençli kent alanları oluşturuluyor
Afete dirençli kent yaklaşımı kentsel dönüşüm çalışmalarında da gözetiliyor. Başkan Dr. Cemil Tugay’ın göreve gelmesiyle Kentsel Dönüşüm Dairesi Başkanlığı yeniden kuruldu. Yüzde 100 uzlaşma esasıyla ve yerinde dönüşümü gerçekleştirme hedefiyle yürütülen çalışmalar kapsamında tek hedef, mevzuata aykırı ve sağlıksız konut stoku sorununu çözmek değil. Aynı zamanda ulaşım sıkıntıları, altyapı eksikliği, yeşil alan ve sosyal donatı yetersizliği gibi problemlerin de çözülmesini sağlayarak afete dirençli kent alanları oluşturuluyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi 6 bölge olan Uzundere, Ege Mahallesi, Örnekköy, Ballıkuyu, Gaziemir Aktepe Emrez, Çiğli Güzeltepe’de sürdürdüğü kentsel dönüşüm çalışmalarına da hız kazandırdı. Kentsel dönüşüm alanlarında, hak sahiplerine ödenen kira bedeli de aylık 12 bin TL’ye yükseltildi.
Örnekköy 3. ve 4. etap inşaatları başlatacak ihale yapılarak sözleşme imzalandı ve 1018 bağımsız birimin yapım süreci başlatıldı. Belediye Encümeni tarafından 2886 sayılı Kanun gereğince yapılan ihaleler neticesinde, Ege Mahallesi 1. Etap, Aktepe Emrez 2. Etap ve Örnekköy 5. etap kapsamında 1561 bağımsız birimin inşaatı devam ediyor. Uzundere'deki inşaatların en kısa sürede bitirilmesi için de ihale çalışmalarına başlandı.
Büyükşehir, kenti afete dirençli hale getirebilmek için can ve mal güvenliği açısından tehlike arz eden “Afete Maruz Bölge”lerde de çalışmalarına ayrıca devam ediyor.