İzmir için kritik gelişme: O planlara iptal davası

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın İzmir’i yakından ilgilendiren ve “İmar anayasası” olarak da kabul edilen yüz bin ölçekli İzmir-Manisa Çevre Düzeni Planları kentte ikinci kez kriz yarattı. Bakanlık tarafından 2009 yılında hazırlanan ve meslek odalarının itirazları sonucunda Danıştay tarafından iptal edilen üst ölçekli planlar yine mahkemelik oldu. Bakanlığın hazırladığı planı yargıya taşıyan Şehir Plancıları Odası, “İzmir’e dayatma” olarak nitelendirdiği 1/100000’lik planların eksik, mevzuata aykırı ve kentin geleceğini tehlikeye attığı gerekçesi ile iptalini istedi.

Haberler / İzmir

27 Ekim 2014 Pazartesi 14:38

PAYLAŞ

ERMAN ŞENTÜRK/HABER SERVİSİ- İzmir ve Manisa illerinde 25 yıldır bitmek bilmeyen planlama ve imar çilesi bir kez daha yargıya taşındı. 1989 yılından bu yana bölgenin kanayan yarasına haline gelen ve büyükşehir belediyeleri ile ilçe belediyelerini bağlayıcı nitelikteki 100 bin ölçekli üst ölçekli planlar yeniden yargıya taşlındı. Bölge açısından büyük eksikler içeren ve 2011 yılında Danıştay tarafından yürütmesi durdurulan ki İzmir-Manisa-Kütahya Çevre Düzeni Planları ikinci kez kriz yarattı. Ağustos ayında askıdan inen planlarla ilgili detaylı bir inceleme gerçekleştiren TMMOB Şehir Plancıları İzmir Şubesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda hazırlanan düzenlemenin iptalini isteyerek konuyu yargıya taşıdı.

ŞEHİR PLANCILARI PLANLARIN İPTALİNİ İSTEDİ
Geçtiğimiz aylarda askıya çıkan ve bölgenin stratejik planı niteliğindeki 1/100.000 ölçekli İzmir-Manisa Çevre Düzeni Planları ikinci kez mahkemelik oldu. Şehir Plancıları’nın açtığı dava sonrasında 2011 yılında Danıştay 6’ıncı Dairesi tarafından yürütmeyi durdurma kararı verilen üst ölçekli planların revize edilmiş hali de bölgenin 25 yıllık yarasına çare olmadı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca hazırlanan İzmir Manisa Planlama Bölgesi Çevre Düzeni Planı’nın mevzuata aykırı olduğu ve bakanlığın yetki sınırını aştığını gerekçe gösteren TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi düzenlemenin iptalini ve yürütmesinin durdurulmasını istedi.

DÜZENLEMEYE DAYATMA TEPKİSİ
Yenilenen planların İzmir Büyükşehir Belediyesi, Manisa Büyükşehir Belediyesi, her iki kentteki ilçe belediyeleri ve Çevre Şehircilik Bakanlığı’nı arasında yetki karmaşası yarattığına dikkat çeken Şehir Plancıları Odası, bir önceki dava sürecinde yürütmesinin durdurulmasını istediği planlarla ilgili olarak askı süresinde itirazda bulunmayarak, söz konusu planların iptal gerekçelerinin dikkate alınmadan yeniden hazırlandığını belirterek dava açtı. Çevre Düzeni Planları’nın İzmir’e dayatma olduğunu savunan meslek odası, planların mevzuata aykırılıklar içerdiği, kentin çıkarları gözetilmeksizin hazırlandığı, kentin ekonomik hedeflerini tehlikeye attığı, bütünlük ilkesine aykırı olduğu, bölge sınırları ile örtüşmediği, alt ölçekli planlar dikkate alınmadan hazırlandığı ve teknik açıdan eksikleri bulunduğunu gerekçe göstererek iptalini istedi.

ALİAĞA’YA ÜÇ AYRI TERMİK SANTRAL
Kentsel dönüşüm alanları ve Bayraklı’daki Yeni Kent Merkezi planları hakkında herhangi bir düzenleme de içermeyen planlar, son dönemde birçok sivil toplum kuruluşu, meslek örgütü ve odaların da itiraz ettiği, hukuki süreci devam eden dava konuları ve planları da yasal kılacak. Nitelikli tarım alanlarını sanayi bölgesine çeviren ve yerel yönetimin de reddettiği plan konusu düzenlemeleri de göz ardı eden bakanlığın hazırladığı düzenlemenin kentte tartışma konusu olan birçok gelişmeyi de göz ardı etmesi dikkat çekti. Kontrolsüz büyümeyle dikkat çeken RES’ler ve termik santraller gibi enerji yatırımlarıyla ilgili herhangi bir düzenleme içermeyen planlar ayrıca, Aliağa’da halkın karşı çıktığı 3 ayrı termik santrale yer verirken, İnciraltı’nın yapılaşmaya açılmasını, Torbalı’daki tarım arazilerini kapasitenin üzerinde sanayi ve ticarete açılmasını, Dikili’de yapılaşmanın ve yoğunluğun önünü açması, Çeşme’deki TOKİ planları ve Urla’da yer alan ve büyük tartışmalara yol açan SİT arazisine kurulu villaları da onayladı. Diğer yandan, Selçuk-Pamucak Turizm Merkezi Planları yargıda iptal edilmiş olduğu halde 100 binlik planlarda gösterilmesi, bazı alanların kapatılan İl Özel İdaresi’ne ait yetki alanı olarak işaretlenmesi, Harmandalı Mahallesi’nin Menemen ilçesine bağlı gösterilmesi, Bergama’daki SİT alanlarının kentsel gelişim alanlarına dahil edilmesi de dikkat çekti.

“İZMİR VE MANİSA’NIN GELECEĞİ TEHLİKEYE GİRDİ”
Konuyla ilgili açıklama yapan Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi, “TMMOB örgütlülüğünün bir parçası olan Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi, meslek alanında yaşanan sorunlara karşı, anayasal görev bilinciyle hareket etmektedir. İzmir ile çevre illerde son yıllarda gittikçe kördüğüm haline gelen ve bilime,mevzuata, kamu yararına, ortak akıla aykırı olması nedeniyle üst ölçekli planlar sürekli olarak yargı yolu ile iptal ettirilmesine rağmen karar vericiler bir türlü yüzlerini kentin yaşayanlarına, kentin ihtiyaçlarına ve kentin bileşenlerine dönmemektedirler. İzmir İle Manisa kentlerinin ilgili belediyeleri ve sivil toplum kurumları ile hiçbir kentlinin fikir ve görüşleri alınmadan, masa başında, yargı kararı ile iptal edilen "İzmir - Manisa - Kütahya Çevre Düzeni Planı"nın verileri güncellenmeden, iptal gerekçesi olan konularda bir değişiklik yapılmadan, bilgisayar ekranı başında, noktasal müdahalelerle bazı kişi ve kurumlara menfaat sağladığı düşünülen kararlar temelinde hazırlanan ve bu şekilde onaylanan "İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı" ile İzmir ve Manisa kentlerinin geleceği tehlikeye girmiştir. Yaşanabilir çevre oluşturmanın temel gerekliliği olan planlamanın kamu yararı ilkesi göz ardı edilerek, planlama işlevsizleştirilmiş ve İzmir ile Manisa kentlerinin geleceğinin belirlendiği planlama süreci salt idari bir işleme dönüştürülmüştür. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan ve onaylanan "İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı"nın acilen yürütmesinin durdurulması ve iptal edilmesi amacı ile TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi olarak, dava açtığımızı ve davanın her safhasında takipçisi olacağız”

2011 YILINDA İPTAL EDİLMİŞTİ
Şehir Plancıları Odası’nın açtığı dava sonucu üç yıl önce Danıştay tarafından iptal edilen Çevre Düzeni planı Temmuz ayında yeniden yapılmış ve İzmir-Manisa ve Kütahya’yı kapsayan önceki plandan Kütahya çıkartılmıştı. Çevre ve Orman Bakanlığı’nca 14.08.2009 tarihinde onaylanan “Manisa–Kütahya–İzmir Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı”nın iptali istemiyle TMMOB Şehir Plancıları Odası’nın açtığı davada 2011 yılında Danıştay 6’ıncı Dairesi’nce planın yürütmesinin durdurulmasına karar verilmişti.