İzmir'in Çernobili'ne “ÇED gerekli değil" davası
İZMİR'in Gaziemir İlçesinde nükleer atıkların bulunduğu eski kurşun fabrikasındaki temizleme çalışmaları için valilik tarafından verilen 'Çevresel Etki Değerlendirmesi gerekli değildir' kararıyla ilgili, 2'nci İdare Mahkemesinin verdiği yürütmenin durdurulması kararı ile ilgili dava görüldü.
Duruşmaya EGEÇEP, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi ile avukat Arif Ali Cangı, Çevre İl Müdürlüğü temsilcisi ile fabrika sahipleri katıldı. 'İzmir'in Çernobili' olarak nitelendirilen Gaziemir ilçesindeki nükleer atıkların bulunduğu eski kurşun fabrikası arazisiyle ilgili gelişme oldu. 2012 yılında nükleer atık depolandığının ortaya çıkmasından sonra, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın sahiplerine 5.7 milyon TL ceza kestiği fabrikadaki nükleer ve tehlikeli atıkların bertarafı için TAEK gözetiminde özel bir firma temizlik çalışmalarına başladı.
Uzmanların yapılan çalışmaların usulüne uygun olmadığı uyarıları ve İzmir Valiliği tarafından temizlik ve bertaraf çalışmaları için 'ÇED gerekli değildir' kararı verdiğinin ortaya çıkması üzerine, eski fabrikanın çevresinde oturan mahalle sekinleri, Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP) ve Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi, İzmir Valiliği'nin 'ÇED gerekli değildir' kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali için dava açtı.2'nci İdare Mahkemesi geçen 13 Mart'ta verdiği kararla, İzmir Valiliği'nin 'ÇED gerekli değildir' kararının uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceği için yürütmesini durdurdu.
Bugün 2. İdare Mahkemesi'nde duruşma yapıldı. Duruşmaya davalı İzmir Valiliği ile Çevre İl Müdürlüğü temsilcisi ile davacı Ayşe Hökerek, EGEÇEP yürütme kurulu üyeleri Turgut İnel ve Mustafa Erkalkan ile Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi'nden avukat Arif Ali Cangı katıldı.
Avukat Arif Ali Cangı, fabrikadaki atıkların Türkiye'nin iç hukuk mevzuatı ve taraf olduğu uluslararası sözleşmelere göre ticaretinin yasak olduğunu, bu nedenle oluşacak zararın karşılanmasından Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin sorumlu olduğunu söyledi. Cangı, mahkeme kararı sonrasında yapılması gerekenler ve talepleri olduğunu belirterek "Nükleer ve tehlikeli atıkların bertarafı için derhal ÇED süreci başlatılmalıdır. Bilim adamları, mahalle halkı ve İzmirliler bilimsel incelemelere ve değerlendirmelere katılmalıdır. Atıklar çevre ve toplum sağlığını etkilemeyecek bilimsel yol ve yöntemlerle bir an önce bertaraf edilmelidir. Çevre sakinleri sağlık taramasından geçirilmeli, tespitler yapıldıktan sonra tedavileri gerçekleştirilmeli, oluşan zarar tazmin edilmelidir. Atıkların nereden hangi yolla getirildiği kamuoyuna açıklanmalı" dedi.
Davacı Ayşe Hökerek ise “Temizliyoruz dediler, bizi tozun toprağın içinde bıraktılar. Davacıların hepsi hasta sadece ben duruşmaya gelebildim. Atığın temizlenmesini, ama düzgün temizlenmesini istiyoruz" dedi.
Çevre İl Müdürlüğü temsilcisi ise yapılan temizleme işleminin bilimsel olduğunu, yürütmeyi durdurma kararı yüzünden çalışmaların yapılamadığını söyledi. Davalı vekili davanın reddi yönünde karar verilmesini talep etti. Mahkeme, tarafların taleplerini dinledikten sonra, 15 gün içerisinde kararını açıklayacak. (DHA)