Avrupa Birliği’nin, 2018 yılında, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı aracılığıyla çıktığı teklif çağrısına, Türkiye’den pek çok yerel yönetim taslak projeleriyle katıldı. Yapılan değerlendirme sonucu yalnızca İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin hazırladığı “Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planı (SUMP) geliştirilmesi ve planlama personeli için eğitim ve kapasite geliştirme çalışmaları için teknik destek" başlıklı proje, AB’den 3 milyon 199 bin 845 Euro hibe almaya hak kazandı.
Çalışmaların ilk adımı olarak Urla Köstem Zeytinyağı Müzesi’nde “SUMP İzmir Çalıştayı” düzenlendi. Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı’nın organize ettiği üç günlük çalıştaya, Ulaşım Dairesi Başkanı Mert Yaygel, ESHOT Genel Müdürü Erhan Bey, İZULAŞ A.Ş. Genel Müdürü Arda Şekercioğlu, İzmir Metro A.Ş. Genel Müdürü Sönmez Alev ve İZDENİZ Genel Müdürü İlyas Murtezaoğlu ile plan hazırlığında çalışacak teknik personel katıldı. AB SUMP Uzmanı Kristiana Chakarova ile AB Türkiye Delegasyonu Ulaşım Sektörü Yöneticisi Göktuğ Kara, SUMP’un özü, ilkeleri, aşamaları ve kentlere katkısı konularında bilgiler verdi.
Türkiye’de ilk ve tek
İzmir’in, Türkiye’de SUMP projesi hazırlayacak önemli birkaç kentten biri ve bu yolda AB’den destek alan ilk ve tek kent olduğunu vurgulayan İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Eser Atak, projenin önemini şu sözlerle anlattı: “Yakın geçmişte, kentlerin birçoğunda fosil yakıt ve otomobil trafiğini esas alan ulaşım yaklaşımları egemendi. Bu yaklaşım, hava kalitesinin kötüleşmesine, şehrin otomobiller tarafından işgaline, ölümlü ve yaralanmalı kazaların artmasına, trafik sıkışıklığına, gürültüye, yaya, bisikletli ve engelli hareketliliğinin kısıtlanmasına neden olan ve toplumsal eşitliği zedeleyen sonuçlar yarattı. Tüm bu olumsuzlukların önüne geçmeyi, otomobile bağımlı kentsel gelişim ve ulaşım modeline alternatif üretmeyi, ekonomik ve çevresel sürdürülebilirliği mümkün kılmayı amaçl ayan SUMP, bugün Avrupa’nın birçok kentinde benimsendi ve ulaşım ana planlarının yerini aldı. En basit anlatımı ile SUMP, ‘yenilikçi, stratejik bir ulaşım master planı’ olarak tanımlanabilir. Daha iyi bir yaşam kalitesi yolunda şehirlerdeki ve çevrelerindeki insanların ve işletmelerin hareketlilik gereksinimlerini karşılamak için tasarlanmış bir strateji planıdır.”
‘İnsan’ odaklı planlama
İzmir’in zaten var olan entegre toplu taşıma, bisikletli ve yaya ulaşım vizyonunun, SUMP projesiyle bire bir örtüştüğünü vurgulayan Atak, “İzmir Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planı (SUMP İzmir) iki yılda hazırlanacak. Çalışmaların mali kaynağı, AB’den sağlanacak hibeyle karşılanacak. Planımızın temel hedefi; sosyal, çevresel ve ekonomik olarak sürdürülebilir bir ‘İzmir Ulaşım Vizyonu’ geliştirilmesi… Özünde; bireysel otomobil kullanımının azaltılması, toplu taşıma, bisiklet ve yaya erişiminin artırılması, paylaşımlı mikro mobilite olanaklarının geliştirilmesi ve araç değil insan odaklı kent merkezi yaratılması ilkeleri var. Süreç; entegrasyon, katılım ve değerlendirme ilkelerini de dikkate alıyor” dedi.