HALİDE POLATLI/HABER MERKEZİ-24 Haziran seçimleri öncesi partiler milletvekili adaylarını açıkladı. Seçime girecek olan 7 partinin 4 bin 200 adayından sadece 931’i kadın iken, 3 bin 296’sı ise erkek aday olarak şekillendi. Partilerin açıklanan kadın adaylarının ise sadece yüzde 5.4’ü seçilebilir noktadan aday gösterildi. Mevcut Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kadın milletvekili sayısı ise 74. Bir önceki dönem ise 97 kadın milletvekili parlamentoda kendine yer buldu. Bakanlık düzeyinde ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı kadın.
Partilerin aday listelerini hazırlarken bir kadın bir erkek şeklinde fermuar sistemi uygulamasını isteyen kadın örgütleri ve kadın sivil toplum kuruluşları temsilcileri ise fermuar sistemi ile kadın kotasının son açıklanan listelerle de uygulanmamasına tepkili.
Bünyesinde 40 kadın sivil toplum kuruluşunu barındıran İzmir Kadın Kuruluşları Birliği (İKKB) Başkanı Tülin Kesiktaş (Eraslan), partilerin açıkladıkları listelerde yer verdikleri kadın aday oranları ile seçmenlerin yarısını oluşturan kadınları mutlu etmediğini belirterek, “Yine bakış açısı delinemedi. Evet başvuran kadın aday sayısı arttı, ancak zihniyet değişmiyor. 21’inci yüzyıldayız. Artık bu yüzyılda bilimi, ekonomimizi nasıl ileri götüreceğimizi konuşmalıyız. Biz hala kadınların haklarını konuşuyoruz” dedi.
KESİKBAŞ: NE YAZIK Kİ PARTİLER KADINLAR MUTLU ETMEDİ
İKKB Başkanı Tülin Kesiktaş (Eraslan), seçim süreci öncesinde partilerin ulaşabildikleri tüm Parti Meclisi (PM) üyesi ve Genel Başkanlarına mail attıklarını ve bu mailde kadın aday sayısının adil ve yeterli sayıda olmasını, seçilebilir noktalardan kadın aday gösterilmesini, fermuar sistemi uygulanmasını istediklerini vurgulayarak, “Seçim öncesi ulaşabildiğimiz kadar PM üyesi ve genel başkanlara mail attık. Kadın adayların sayısının adil olması, seçilebilir noktalardan ve sıralama yapılırken bir kadın bir erkek şeklinde fermuar sistemi istedik. 7 partinin 4 bin 200 adayından sadece 931’i kadın, 3 bin 296’sı erkek. Yani yüzde 22’si kadın. Kadın adayların sadece yüzde 5.4’ü birinci sıradan aday gösterilmiş durumda. En çok kadın aday HDP’den ve Vatan Partisi’nden gösterilmiş. En az da MHP’den. Saadet Partisi’nden de hiç yok. Fakat milletvekili adayları açıklandıktan sonra maalesef birçok parti kadınları mutlu etmedi” diye konuştu.
KESİKBAŞ: YEREL SEÇİMLER ÖNCESİ ÇOK ÖRGÜTLÜ BİR ŞEKİLDE HAREKET EDECEĞİZ
Kadınların siyasete atılmasında önlerinde ekonomik, sosyal, siyasi engellerin olduğunu aktaran İKKB Başkanı Tülin Kesiktaş (Eraslan), yerel seçimlerde partilerin daha adil davranması için harekete geçeceklerini de kaydederek, şunları söyledi:
“Kadınların siyasete atılmasında en büyük engellerden biri toplumsal rollerinin fazla ve ağır olması. Birçoğunun siyasi eğitimi yok. Ekonomik nedenlerden. Parti tüzükleri de engel olarak kadınların karşısına çıkıyor. Bir de kendimize öz eleştiri yapmamız gerekiyor. Kadınların daha örgütlü bir şekilde , bu konuda partilerdeki kadın adayların kendi partilerine baskı yapması lazım. Aynı zamanda seçilmiş kadınların da bu konuda etkili olmasını bekliyoruz. Önümüzde yerel seçimler var. Yerel seçimler öncesi çok örgütlü bir şekilde hareket edeceğiz. Partilerin milletvekili seçimlerinde partilerin gösteremediği hakkaniyeti bu kez yerel seçimlerde göstermeleri için elimizden geleni artık yapacağız.
SEMA ÖVGÜN: ADAY LİSTELERİNDE KADININ ADI YİNE YOK
Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA-DER) İzmir Şube eski Başkanı ve Genel Danışma Merkezi Kurulu Üyesi Sema Övgün de, kadın aday sayısının yetersiz ve seçilemeyecek noktalar ağırlıklı olmasına tepkili olduklarını belirtti.
“Aday listelerinde kadının adı yine yok. Türkiye’de partiler listelerini açıkladı. 3 bin 269 erkek, 937 kadın aday yer alıyor. Çoğu listelerin arka sıralarında. Yüzde 5’lik ilk sıradan aday gösterildi. Erkek egemen tablo yine karşımızda. Biz yılmayacağız. Bu tablo artık değişmeli” diyen KADER Danışma Kurulu Üyesi Sema Övgün, cinsiyet eşitsizliğinin en fazla siyasette görülmesini manidar bulduklarını söyledi.
ÖVGÜN: EŞİTSİZLİK ANCAK FERMUAR SİSTEMİYLE ORTADAN KALKABİLİR
Sema Övgün, aday listelerinin bir erkek bir kadın şeklinde oluşturulan fermuar sistemiyle belirlenmesindeki ısrarlarını sürdüreceklerini, eşitsizliğin ancak fermuar sistemiyle ortadan kalkacağını vurgulayarak, “Cinsiyet eşitsizliğinin en fazla siyasette olduğunu görüyoruz. Bu tablo biz kadınlar açısından yeni bir sonuç olmadığını gösterdi. Cinsiyet eşitliğinin siyasette sağlanması için fermuar sisteminin olmasını istiyoruz. Siyasi parti ve secim yasalarında kotaların yasa değişikliğiyle girmesi gerekiyor. Partilerin içindeki erkek egemen yapınan kadın temsiline yol açmadığını, erkeklerin koltuklarından bir türlü vazgeçmek istemediğini gördük. Fermuar sistemi olursa bir erkek bir kadın olur. Böylece eşitsizlik ortadan kalkabilir” dedi.
LİSTEYE GİREMEYEN KADINLAR ADINA YİNE ÇOK ÜZÜLDÜK
Milletvekili aday listelerini değerlendiren KA-DER Danışma Kurulu Üyesi Övgün, açıklamalarını, “AK Parti’den 4, CHP 6, İYİ Parti’den 6, HDP 19, MHP 2, Vatan Partisi 13 ilde birinci sıradan kadınları aday gösterdi. Saadet Partisi’nin ise birinci sıradan katılan kadın adayı yok. Şu anda mecliste 74 kadın milletvekili var, bir önceki dönemde ise 97 kadın milletvekili vardı. Sadece iki tane kadın bakanımız var. Kadınların verilen bakanlıkların da geleneksel rol modelleriyle örtüşen bakanlıklar olduğunu görüyoruz. İçişleri ve Dışişleri, Savunma, Ekonomi bakanlarının kadın olmaması cinsiyetçi bakış açısıyla değerlendirildiğinin göstergesi. Biz listelere girmeyen kadınlar adına yine çok üzüldük. Biz kadınlar olarak yılmayarak, el ele vererek çalışmalarımıza devam edeceğiz. O zaman eşitlikçi temsiliyet yapısına sahip olabiliriz” şeklinde noktaladı.
İZMİR’DE PARTİLERİN KADIN ADAY KARNESİ NE DURUMDA'
Milletvekili sayısı 550’den 600’e yükselmesinin ardından İzmir’in Ankara’ya göndereceği milletvekili sayısı da iki arttı. 24 Haziran seçimlerinde İzmir’i parlamentoda 28 milletvekili temsil edecek. İzmir’de AK Parti, CHP, MHP, İYİ Parti ve Saadet Partisi seçilebilir yerden toplam 7 kadın milletvekili adayı gösterdi. İYİ Parti 8, AK Parti ve CHP her iki bölgeden yedişer, MHP 2, SP 3 kadın aday gösterdi. 5 siyasi partinin toplam kadın aday sayısı 28’de kaldı. 2015 genel seçimlerinde CHP, AK Parti, MHP ve SP İzmir’den 16 kadın adaya listelerinde yer vermişti.