Türkiye'nin tarımsal ticaretinde önemli ürünler arasında yer alan kimyon ve anasonun iç ve dış piyasadaki güncel durumu ve sektörün gelişimine yönelik önerilerin İzmir Ticaret Borsası ev sahipliğinde; Şanlıurfa, Mersin, Ankara, Eskişehir, Denizli ve İzmir'den kamu kurum ve kuruluş temsilcileri, akademisyenler, firma ve temsilcilerden oluşan 60'a yakın katılımcı ile geçen hafta gerçekleştirilen toplantının sonuç raporu yayınlandı.
İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Tayfur Akın'ın açılış konuşmasıyla başlayan toplantıda, kimyon ve anason ticaretinde rakip ülkeler ile etkin bir şekilde yarışabilmek için Ar-Ge çalışmaları ile ülke koşullarına daha uygun çeşitlerin ve üretim tekniklerinin geliştirilmesi, üreticilere eğitim verilmesi, pazar araştırmalarının yapılması ve tüm bu çalışmaların Türk tarımına olası katkıları konuları ayrıntılarıyla ele alındı.
Toplantıda değinilen önemli konu başlıkları şu şekilde sıralandı:
- Yıllar itibari ile kimyon üretimi miktarımızın 50 bin tonlardan 18-19 bin tonlara, anason üretim miktarımızın 28 bin tonlardan 8 bin tonlara kadar gerilemesine karşılık dünya tıbbi ve aromatik bitkiler ticareti her geçen gün katlanarak büyüyor. Bu durum göz önünde bulundurularak mutlaka yeni bir planlama yapılmalı.
- Dünya kimyon piyasasının en önemli aktörü olan Hindistan'ın çalışmalarının iyi etüt edilmesi ve uygun olanların Türkiye'de de uygulanması gerekiyor.
- Türkiye'nin dünya kimyon ve anason ticaretinde önemli yerlere gelebilmesi için verimi yüksek, hastalıklara dayanıklı özgün çeşitlerin tescil edilmiş olması önem arz ediyor. Bunu sağlayabilmek için gerekli ıslah çalışmaları bir an önce yapılmalı.
- Solgunluk (fusarium), yanıklık (alternaria) gibi sektörü üretim boyutunda olumsuz etkileyen sorunların çözümü konusunda acil önlem alınmalı.
- Zirai ilaç kalıntısının önlenmesi amacıyla daha etkin mücadele edilmeli.
- Verimliliği arttırırken makineli hasada uygun uzun boylu çeşitlerin geliştirilmesi de şart.
- Kimyon ve anasonda verimli ve kaliteli üretim için ıslah çalışmalarının yanı sıra yurt dışından materyal temini ile adaptasyon çalışmaları da yapılmalı.
Toplantı sırasında sektör paydaşlarıyla birlikte masaya yatırılan sorunlar ve çözüm önerilerinin genel değerlendirmesini yapan İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Tayfur Akın; kimyon ve anasonda Türkiye'nin önemli bir ihracat potansiyeli olduğunu belirterek, bu ürünlerde daha yüksek bir ihracat geliri elde edilebilmesi için üzerinde durulması gereken tespitleri de şu şekilde sıraladı:
"Her iki üründe de ülkemize ait çeşitlerimizin olması gerekiyor. Bu amaçla bir taraftan adaptasyon diğer taraftan ıslah çalışmaları yapılarak ülkemiz üretim şartlarına ve dünya piyasalarına uygun çeşitlerin geliştirilmesi çok önemli. Konvansiyonel üretimin yanında organik üretime de ağırlık verilmeli. Bu ürünlerde ruhsatlı ilaç olması gerekiyor, şayet bu yapılamıyorsa da tavsiye listelerinin hazırlanması faydalı olacaktır. Böylece limitleri aşan zirai ilaç kalıntısını önlemek mümkün olacaktır. Yabancı otların neden olduğu PA ve TA alkaloitlerine çözüm üretmek amacıyla çalışma yapılması, çiftçilerimize bu konuda eğitim verilmesi öncelikli eylemler arasında yer almak zorunda."
Akın, özellikle bu dört ana tespit konusunda başta Tarım ve Orman Bakanlığı olmak üzere sektörle ilgili tüm kurum ve kuruluşların çalışma yapması gerektiğine değindi ve İzmir Ticaret Borsası olarak bu çalışmalara destek vermekten memnuniyet duyacaklarını ifade etti. (DHA)