TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- İzmir Büyükşehir Belediyesi Mayıs ayı Olağan Meclis Toplantısı birinci bileşimi İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer idaresinde gerçekleştirildi. Oturuma damgasını vuran konu ise EXPO 2026 için belirlenen Yeşildere bölgesi ve dönüşümüne ilişkin tartışmalar oldu.
Geçtiğimiz ay gerçekleştirilen meclis oturumunda İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, EXPO alanı olarak kentin “gecekondu” bölgelerinden biri olan Yeşildere’nin seçildiğini duyurmuş ve “İzmir yeşil altyapı stratejisinin en önemli ayağını teşkil eden
Expo 2026, Yeşildere’de vücut bulacak. Türkiye’nin ilk büyük yeşil dönüşüm projesi bu vadide başlayacak ve bölge 4 yıl içinde EXPO 2026 alanına dönüşecek. Kaderine terk edilmiş Yeşildere, Kültürpark’tan da büyük yeni yeşil alanımız olarak hizmet verecek. Bölgedeki hak sahipleriyle görüşmelerimizi de başlattık” demişti.
Bölgenin EXPO alanı olarak dönüştürülmesini öngören 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği önerisi ise yine geçtiğimiz ay gerçekleştirilen meclis oturumunda gündeme gelmiş ve görüşülmek üzere İmar ve Bayındırlık Komisyonu’na gönderilmişti.
KOMİSYONDA OY ÇOKLUĞU
Öte yandan; İmar ve Bayındırlık Komisyonu’nunda görüşülen ve oy çokluğuyla kabul edilen nazım imar planı değişikliği önerisi bugün meclis gündemine geldi.
Mecliste Cumhur İttifakı’nın ‘ret’ oylarına karşılık Millet İttifakı’nın ‘kabul’ oyalarıyla birlikte oy çokluğuyla kabul edilirken kamulaştırma ve plan teknikleri üzerine yapılan tartışmalar mecliste ipleri gerdi.
BOZTEPE: KAMULAŞTIRMALARLA İLGİLİ BÜYÜK SIKINTILAR VAR
İlgili gündem maddesi üzerine söz alan AK Partili meclis üyesi ve İmar ve Bayındırlık Komisyonu üyesi Hüsnü Boztepe, alternatif alanların açıklanmasını istedi ve “Siz büyük bir heyecanla EXPO’yu tanıttığınızda biz de heyecanlanmıştık ama komisyonda bunu bulamadık. Büyük bir alandan bahsediyoruz bu alanda yapılacak planın özünde… Burada yapılaşmalar ve planlarla, kamulaştırmalarla ilgili büyük sıkıntılar var. 2026’da yapılacak olan ve 2025’e yetişmesi gereken bir EXPO’nun 3 yılda yapılacağını sanmıyoruz. Bir yolu daha yapamazken 3 yılda bu kamulaştırmalar nasıl yapılacak. Ayrıca 3 alanın olduğu ve 2 alanın alternatif olduğu söyleniyor ama biz bu alanları da bilmiyoruz bize bir bilgi vermediler” dedi.
YILDIZ: MAHKEME İPTALİNİ GEREKTİRECEKTİR
Boztepe’nin ardından söz alan AK Parti Grup Sözcüsü Hakan Yıldız, 1/25 binlik planlara dikkat çekerken kamulaştırmadaki eksikliklere değindi ve “Gelinen noktalar üzerinde birtakım çekincelerimiz ve kaygılarımız var. Bu nedenle bu konunun ilgili komisyonlara havale edilip yeniden çalışılmasını istiyoruz. EXPO çalışmaları tamamlandığında siz zamanında Pınarbaşı'nda yapılacağını söylemiştiniz. Yeşildere çok iyi bildiğim bir alan. 2000 yılında planlamaları bitmiş bir yer. Bin 300 mülkiyet sahibinin mağdur olduğu bir alandan bahsediyoruz. Ayrıca Laleli ve Küçükada mahallelerimiz… Geçen yıl yaşadığımız sel felaketinde mağdur olan insanların yaşadığı bir bölge. Bu kadar önemli bir konunu bir gündem maddesiyle tartışılmasını doğru bulmuyoruz. Burada hali hazırda 5 bin insanın yaşadığı 2 mahallenin ne olacağı belirsiz. Bir plan notu geliştirmiyoruz. Burası zayiatlarına yüzde 95’i bulduğu bir alan. Ayrıca mevcut kamulaştırma alanlarının dışında zayiatlar bile sağlansa mevcut adalar planlar için yeterli değil. Bu da şu an kamulaştırma kararı almadığınız alan ilave kamulaştırma kararı almanız gerekiyor. Biz burada 25 binlik bir düzenleme yapmıyoruz. Bu da bu planın mahkemede iptalini gerektirecektir. Bu alanın planının topyekun olarak değişmesi gerekmektedir Yeşildere’yi kurtarmak istiyorsak topyekun değişim gerekiyor Yani EXPO ile kamulaştırmayla birlikte alan bölgelerin ne olacağı sorusunun yanıtını biz alamadık. Kamulaştırmanın metrekaresine 10 bin lira veriliyor. Bu getirdiğiniz plan ve EXPO alanı doğru bir plan değil. Yine ulaşımla ilgili… Bütandaki en büyük problem aslında ulaşım ve biz bununla ili bir plan da göremedik. Yani teknik olarak ciddi bir çalışmanın olması gereken bir yer. Bu nedenle gelin yeniden komisyonlara gönderelim. 2000 yılından bu yana düzelmemiş alanı 3 yılda düzeltemezsiniz. EXPO bir çözüm değildir. Zaten bu kararların mahkemeden döneceği bellidir. Bu bir çözüm değil çözümsüzlüktür” diye konuştu.
KÖKLINÇ: 2026’YA YETİŞTİRİRİZ
Alana dair planların uzun bir süredir yapıldığını belirten CHP Grup Sözcüsü Nilay Kökkılınç “EXPO 2026 çok önemli bir organizasyon. Ok değerli bir imkan. İzmir bu imkandan en kısa sürede ve maksimum seviyede yararlanmalı. 4 milyon 700 bin ziyaretçinin gelmesi bekleniyor. Hem ticaret hacmi hem de turizm olarka İzmir’e çok büyük kazanımları var. Burada belediyenin birçok birimi bir arada çalıştı. Bu birden bire olmuş bir şey değil .Burada maksat 2026 yılına en hızlı şekilde ulaşabilmek. Yeşildere yol alanı günde 200 bin aracın geçtiği bir yol. Zaten Kadifekale ve Atatürk maskının altında yeşillendirmeler var. Burada yeşil alan kamulaştırmaları yapılacak. Bu da 400-6500 milyonluk bir bütçeyle aşılacak. Burada zaten uzlaşıyla yol alınacak ve vatandaşlarımız mağdur edilmeyecek. Zaten mağduriyet olursa ve yargıya taşınırsa biz de gereğini yaparız. Yani hem bütçe hem kamulaştırma hem de imar çalışmaları yönünden 2026’ya yetiştirebileceğimiz bir çalışma. Plan notları denildi. Bu notlar belediye kararıyla alındı ve planlama ilkelerine aykırı bir durum yok” ifadelerini kullandı.
HIZAL: OLDU BİTTİYE GETİRİP BUNU YAPMAK…
Kökkılınç’ın ardından konuşan AK Parti Grup Başkanvekili Özgür Hızal, plan değişikliklerine ilişkin yeterli bilgi verilmediğini belirtirken Pınarbaşı opsiyonunun neden kaldırıldığını Başkan Soyer’e sordu ve “Biz AK Parti grubu olarak EXPO’ya karşı değiliz. Yeşildere’deki o İzmir için utanç alanı olan bölgenin dönüştürülmesine karşı değiliz. Biz şuna karşıyız: Sizin bir müjde veriyorum ve burada EXPO çalışmaları yapılacak denilere 10 günde önümüze böyle bir plan değişikliğinin çıkmasına karşıyız. Realist olmak lazım. Bir şey yapmış olmak için hareket etmemek lazım. Bu konuda birçok daire başkanlığın çalışma yapmış. Ama ben bir meclis ve komisyon üyesi olarak bilmiyorum. Bu kamulaştırma bedellerinin ne kadar olacağı ve ne kadar süreceğinin hiçbirinin detayını bilmiyorum. Biz, buna benzer bir düzenlemeyi ortak komisyonlarla bu daire başkanlarıyla birlikte uzun uzadıya konuştuk. Ama bu konuyu İmar komisyonunda 10’ar dakikadan 2 kez görüştük. 400-500 milyonluk bir kamulaştırma bedelinden bahsedildi. Bu meblağ, İBB’nin böylesi bir kriz yaşadığı bir ortamda ciddi bir bedel. Daha sonra siz biz 500 milyonluk kamulaştırmayı yapıp EXPO’yu yapacağız diyorsunuz. Bu bana çok gerçekçi gelmiyor. Ayrıca alternatif alanlarınız var mı diye sorduk. Arkadaşlarımız 2 alanın daha olduğunu söyledi. Bu alanlar neresi? Biri Pınarbaşı’ndaki alan. Bu alandan ne vazgeçildi? Bu EXPO Güzelbahçe ya da Bayındır’da yapılabilir mi? Bütün bunları tartışmaksızın sadece bir şehrin büyükşehir belediye başkanı müjde verdi diye oldu bittiye getirerek hızlıca bir karar almak hem o bölge halkına hem de İzmir’e haksızlık” diye konuştu.
ÖNAL: YETİŞTİRİLMEMESİ YÖNÜNDE BİR GAYRET VAR GİBİ
Projeye ilişkin eleştirilere yanıt veren CHP’li meclis üyesi ve İmar ve Bayındırlık Komisyon Başkanı İrfan Önal, “Geçmişte çalışılıp belirli alanların belirlendiği alanlar var. Bir ay önce siz söylediniz. Bir ay öncesinden önce de bu alanla ilgili çalışmalar dolduğunu söylemiştiniz. Düz bir alanda bu çalışma yapılabilecekken elimizi taşın altına koyup İzmir’in sorunlu bir alanından bahsediyoruz. 20 yıl önce burasıyla ilgili emsal artırılarak dönüştürüleceği üzerine bir plan yapıldı ama 22 yıldır bir gelişme yok. Burada kamulaştırma nasıl yapılacak? Burasıyla ilgi kiralama, satış ya da yer değişikliğiyle çözüm önerilerimiz var. Bunlar vatandaşlarımızın yararına olacak Ayrıca kamulaştırmaya konu olan yerler… Biz düz bir yerde Güzelbahçe ya da Bayındır’da yapmamamızın nedeni, EXPO’yla ilgili bir şey yaparken bu kente kalıcı bir eser yapmak istiyoruz. İBB, iyi niyetiyle elini taşın altına koyuyor. Bin 500 hanenin sorunun çözülmesinde ne var? Daha sonra çocuklarımıza eser olarak kalacak alanın çözümsüzlüğünü konuşuyoruz. Eğer mesele teknik detaylarsa oturup konuşuruz. Eğer bundan sonra davalar olursa şu noktada görüyorum ki yetiştirilmemesi yönünde bir gayret var gibi. Zaten olmayacak deniliyorsa demek ki öyle bir düşünceniz var. Bunu demek yerine İzmir’in kronikleşmiş sorununa siz de destek olun ve oradaki insanları ikna etme konusunda yardımcı olun” dedi.
AYDIN: ‘HAYIR’ DEMENİN MAHCUBİYETİ İÇERİSİNDE GEREKÇE SUNUYORLAR
CHP Grup Başkanvekili Murat Aydın ise komisyona gönderme opsiyonun projeye karşı çıkmak olduğunu ifade etti ve “Konuşulanlar evet yerine hayır demenin başka bir dille ifade edilmesi. Bir de komisyona havale edelim… Daha önce komisyona havale edilen konularda ne oldu? İzmir’in yararına olan bir şeye ‘hayır’ demenin mahcubiyeti içerisinde gerekçe sunuyor arkadaşlar. İzmir’in en sorunlu bölgelerinden biriyle ilgili bir vizyon ortaya koyduk. Bu bir anda aklımıza gelmedi. Aylardır çalışılan bir konu. Biz bugün planları tartışıyoruz. 25 binlik plana aykırıymış. O planlarda buraların 2. ve 3. derece merkez olduğu belli. İBB’nin kentin dönüşümüyle ilgili yaptığı en temel projelere hayır diyenler her defasında bunlarla ilgili sözde teknik gerekçeler dile getirdiler. Bunların teknik olmadığı çok açık. Biz hayır demiyoruz ama bunu komisyona havale edelim ve bir daha bir daha tartışalım. İBB bir yolu bile açamıyorsa, kamulaştırmayı yapamıyorsa, EXPO’yu yapamayacaksa komisyonlarda neyi tartışacak bu arkadaşlar? Bu projenin İzmir’in yararına olacağı aşikardır ve İBB’nin bunu yapacak gücü ve iradesi vardır” diye konuştu.
SOYER: HEYET YEŞİLDERE’Yİ ONAYLADI
Son olarak konuşan Başkan Soyer, Yeşildere alanının seçilmesindeki asıl nedenin kentteki bir sorunu çözerken kalıcı bir eser bırakmak olduğunu belirtirken EXPO heyetinin de bu alana onay verdiğine dikkat çekti ve şunları söyledi; “Belediyecilikten önce EXPO’yu öğrendim ve bunun için bir mücadele verdik. Bunun için çok ter döktük. Bu hayatta en çok kafa yorduğum ve İzmir’e getirmek istediğim konulardan biri EXPO’dur. Başka yerler de olabilir. Bir EXPO’nun bir kentte yapılmasının nedeni o kentin kalkınması için bir araç olarak kullanılıp kullanılmamasıdır. Çok başarısız EXPO’lar gördüm. EXPO için tonlarca para harcanır ve EXPO bitince o paralar çöpe gider. Ama bazı noktalar vardır ki sonrasında da eser olarak kalır. Yani EXPO’nun yapılmasının sebebi o dönemki turist sayısından ibaret değildir. Esas amaç, EXPO için kentte nasıl bir dönüşüm yapacaksınız? Başarılı EXPO böyle bir EXPO’dur. Ben daha adaylık kampanyasında söylemiştim. Yeşildere maalesef kentin en acınası ve kahrolunası noktasıdır. En çok ıslah edilmesi gereken alanların başında gelir. Biz de elimizi taşın altına sokmaya karar verdik. Daha önce Pınarbaşı’nı düşündük. Pınarbaşı’nda hukuki engeller vardı. Aşılabilirdi. Ama Yeşildere’deki dönüşümün bu kente yaratacağı artı değer Pınarbaşı’ndakinden daha fazlaydı. EXPO’yu yapan kuruluş Yeşildere’yi gördü ve bu alanı EXPO için uygun olarak onayladılar. Onlar da orada ne kadar kamulaştırma yapılması gerektiğini ve nelerin gerektiğini biliyorlar Evet süre az. 2026’ya kadar çok çalışmamız lazım. Bu İzmir meselesi. Zorluk varsa hep beraber aşacağız. Destek olacaksınız. Bizim sizden talebimiz budur. Bir de bunu EXPO gibi bir markayla taçlandıracağız. Ama burada elbirliği yapmak önemli. Aşılmayacak engel yok. Nerede talebiniz varsa, eksiklikler nerede varsa, nerede mahkeme engeli olacağını düşünüyorsanız hepsini aşmaya hazırız. Sorularınızı cevaplamaya hazırız. Bizim Yeşildere için hedefimiz şudur: EXPO bittikten sonra Kültürpark’tan daha büyük bir yeşil alanı bu kente kazandırmış olacağız. Bunun nedeni 300-500 milyonlarla ölçülemez. EXPO heyeti burası doğru alan demiş ve bizim yapmamız gereken de belli. Bizim aşamayacağımız hiçbir engel yok.”
BAYRAKLI’DA DÖNÜŞÜM TARTIŞMASI
Oturumda tansiyonun yükselmesine neden olan konulardan biri de Bayraklı’nın Fuat Edip Baksı, Alparslan ve Cengizhan Mahallelerindeki kentsel dönüşüm çalışmalarını kapsayan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı önerisi oldu.
Gündem maddesi üzerine ilk olarak söz alan Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal, planların komisyonlarda görüşülmesi sırasında iletişimsizlik olduğunu belirtti ve yeniden komisyonlara havalesini önerdi.
Sandal’ın ardından AK Partili meclis üyesi Boztepe söz alarak alandaki inşalar artışına karşı olduklarını belirtti ve planların yeniden görüşülmesini önerdi ve “Bu plana evet derseniz ne olacak? Toplam inşaat alanı 1 milyon 51 bin metrekare. Değişikliğe baktığımızda bölgedeki evler 15-20 katlı olarak değişen evler olacak Yani 1-2-3 kat olan yerlerde 15 katlı evler olacak. Plan değişikliğiyle birlikte 300 bin metrekarelik inşaat alanı artışı var. Bunu kim için yapacağız? Biz emsale artışına karşı değiliz ancak plan için bir çok ada var. Adaların üstünde bir adada emsal ada yazıyor diğerinde farklı emsal yazıyor.Yani adada kim ne tutturmuşsa bir plan yapılmış Yani komşu komşunun emsaline muhtaç. Burada kusura bakmayın. Bunu inceleyip gönül rahatlığı ile evet derseniz biz bu kentin kaderi ile ilgili loto oynatır gibi oynatmayacağız. Hani eşitlik deniliyordu? Bu tür kararları alırken 3-5 kişinin haklarını değil tüm İzmirlilerin haklarını gözetelim. Eğer bu planlar geçerse Gültepe gibi iptal olacaktır" dedi.
SANDAL VE BOZTEPE ARASINDA 'HADDİNİ BİL' TARTIŞMASI
Boztepe’nin ardından yeniden konuşan Sandal, hükümetin sattığı alanları örnek gösterirken, "Sonuç itibari ile iletişim hatası olarak adlandırdığım şey, kentin temel meselesi olan bir işi oy çokluğu ile değil oy birliği ile geçirme çabasıdır. Burada temel siyaseten ciddi bir aksaklık var. 10 dakika önce konuştuğumuz şeyin kıymetini bileceğiz. Biz bu kentin topraklarını kimseye vermiyor, vatandaşın hizmetlerine sunuyoruz. Çok merak ediyorsanız ülkemizin topraklarını, Katarlılara, Araplara sattığınız toprakları düşüneceksiniz. Vatandaşların yararına olan her şeyde önümüzü kesme çabalarınız bu mecliste karşılık bulamayacak. Biz bu kent için elimizden geleni yapacağız diyorsunuz… Biz toprak mı satıyoruz" diye konuştu.
Sandal konuşurken sözünü kesen Boztepe, Sandal’a "Planlar ile ilgili konuş" dedi. Yeniden sözlerine devam eden Sandal, "Planlar ile ilgili konuşuyoruz haddini bil” diyerek çıkıştı ve şunları söyledi; Konuşacağın kadar konuş bizim alnımız açık sabaha kadar konuşun. Buradaki temel mesele bu şehrin kanayan yarası, çözülmemiş olabilir, yeni bir yol haritası ile yeniden çözelim diye çaba sarf ediyoruz. Söz konusu alanda geçmişte İBB'de onaylanan katlarda 12-13 kat. Burada 15 kat işi en çok 15 kat olarak belirtiliyor. Buradaki amaç yeşil alanı fazlalaştırmak. Buradaki yeşil alan miktarını 5 kat arttırıyoruz. Sizin söylediğiniz uyarıları yanlış anlama diye düşünüşüm ancak öyle değilmiş" dedi.
HIZAL: SİZİN TALEBİNİZLE ODALAR DAVA AÇACAK VE SİSTEM YİNE TIKANACAK
Tartışmanın ardından söz alan Hızal, “Biz AK Parti grubu olarak açacaksak bir davayı biz açarız. Meslek Fabrikası’nın birilerine bedelsiz verdiğiniz için AK Parti Grup Başkanvekili olarak kendi adımla dava açtım. Ama siz birilerine dava açtırtıyorsunuz. Bu konuya gelelim. Hüsnü Bey, ‘burada teknik birtakım problemler var ve bunlar yarın öbür gün bir sorun çıktığında dava konusu olacak’ dedi. Bu nedenle yeniden komisyonlara havale edelim dedi. Ama siz yok Katar’a gitti şuraya gitti buraya gitti… Milletvekili olmak istiyorsanız gidin 2023’te aday olun. Ben İBB meclis üyesiyim. Burada teknik bir problem var. Bu planlamayı şöyle söyleyeyim: Ben Bayraklı’da bu plana oybirliği verdim. Çelişkidir değil mi? Hiç de değil. Oybirliği verdiğim plan, İBB’ye geldiğinde ne gördüm biliyor musunuz? İzmir’in en büyük su hattı olan alandan geçiyormuş. Başkanın haberi yoktu. İZSU görüş göndermemiş. Sora bütün adalarda değişiklik oldu. Sonra tatmin edici bir açıklama yapıldı mı? Asla yapılmadı. Bunu gönderelim, değerlendirelim. Biz bu şehrin önünü kesmek için burada hiçbir zaman muhalefet yapmadık. Biz, İzmirlinin lehine olan her konuda size destek verdik. Çok yakında Sayın Başkan’ın mücadele verdiği bir konuda nasıl destek verdiğimizi göreceksiniz. Bu alan, 10 yıldan fazla bir süre İBB’ye yetkisi verilmiş kentsel dönüşüm alanı. İBB burada 10 yıldır dönüşüm yapmak istedi yapamadı. Doğru bir yaklaşımla yetkiyi Bayraklı Belediyesi’ne devrettik. Siz burada doğru değil, yanlış ve eksik bir planlama yapıyorsunuz. Sizin bu planınıza yine sizin talebinizle odalar dava açacak ve sistem yine tıkanacak” dedi.
SOYER’DEN GERİ GÖNDERME TALEBİ
Son olarak konuşan Başkan Soyer, “Sonuçta ben, tüm meclis üyelerimizin böyle bir meseleyi komisyonda müzakere etmesinin iyi olacağını düşünüyorum. Oyçokluğuyla geçirme gücümüz var. Ama görünen o ki İZSU’yla ilgili gelen raporlara baktığımızda görünmeyen başka teknik sorunlar da var. Bu nedenle bu önergelerin komisyonlara yeniden havale edilmesini öneriyorum” ifadelerini kullandı ve Soyer’in de önerisiyle ilgili planlar komisyonlara geri gönderildi.