







ŞİLAN KOCADAĞ/EGEPOSTASI- İzmir Büyükşehir Belediyesi Afet İşleri Dairesi Başkanlığı, İzmir Afet Koordinasyon Çalıştayı düzenledi.
Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay açılış konuşması gerçekleştirirken Prof. Dr. Hasan Sözbilir de afetlere ilişkin önemli bilgiler içeren bir sunum gerçekleştirdi.
Çalıştayda altyapı ve lojistik, koordinasyon ve iletişim, teknolojik araçlar ve veri kullanımı, insani yardım ve acil müdahale konuları üzerinde yeni senaryolar geliştirilecek, ayrıca eğitim, olay yeri ve olay yeri dışı uygulamalar, gönüllü yönetimi ve dezavantajlı bireylerin desteklenmesi gibi konuları üzerinde değerlendirilmelerde bulunuldu.
Çalıştaya Başkan Tugay’ın yanı sıra, İzmir Cumhuriyet Başsavcısı, Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Altan İnanç, Narlıdere Belediye Başkanı Erman Uzun, Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Büyükşehir Belediyesi Daire başkanları, üniversitelerden akademisyenler katılım sağladı.
‘İZMİR KONTROLSÜZCE BÜYÜYOR’
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, “Bu konu aslında rahatsızlık verici bir konu ama kentimize güven sağlamak üzere bir araya geldik. Bilgi, bilen insanlardan öğrenilir. O nedenle bu tür buluşmalar yol haritalarımıza ışık oluyorlar ama diğer taraftan da birbirimizin eksiğini de kapatıyorlar. Herkes emin olsun ki somut çalışmalar oluyor. Benzeri her tür buluşma yeni bazı taşları yollarımıza döşememize neden oluyor. Kentlerimiz İzmir dahil olmak üzere her geçen yıl daha kalabalık bazen kontrolsüzce büyüyün, sıkça alt yapı sorunları yaşadığımız yerleşim birimleri haline dönüşüyor. Bir yerde ne kadar bina varsa da yaşanan afet sonrası yıkım da o kadar fazla oluyor. Bunun bilincinde olan insanlar olarak her türlü detaya hesaba kattığımız ama ne olursa olsun bir şekilde bir şekilde yaşayabileceğimiz afetlere de hazırlı olmamız gereken bir noktadayız.” dedi.
‘HATALI HESAPLAR YAPILDI’
Başkan Tugay geçmiş depremleri hatırlatarak, “İzmir 30 Ekim depremini yaşadı iki yıl kadar önce Türkiye 6 Şubat depremini yaşadı. Deprem bize birçok şey hatırlattı. İzmir’deki deprem bize uzak bir fayın kırılması sonucunda bir deprem oldu ama bazı şeyleri hatalı hesapladığımızı gösterdi. 6 Şubat depremi ağır bir yıkıma yol açtı. Bazı detaylarda hesap hataları yapıldı. Bunlarla ilgili pek çok ders çıkarıldığını biliyorum. Ama uygulamaya yeterli hızda geçtiğini ve beklenen güvenli dönüşümü sağladığını ben de düşünmüyorum.” ifadelerine yer verdi.
‘DEPREM MASTER PLANI’MIZ YOK
İzmir’de geçen yıllarda yapılan çalışmaların önemli bir veri tabanı olduğunu belirten Tugay, “İzmir’le ilgili kader değiştirici çalışmalar içinde olacağız. İzmir için ‘deprem master’ planı şu an için yok. Yeni yapılan araştırmalarla fayların saptanmasıyla birlikte mutlaka güncellenmesi gereken bir çalışma yapılması gerekiyor. ‘Afet Koordinasyon Çalıştayı’ da ışık tutacak bazı verilere sağlayacak. Bir afet durumunda aslında iyi niyetli birikimi olan pek çok kişiye sahip olan şehrimizde afete hazırlık anlamında her şeyi planlamış olmak en önemli amaçlarımızdan birisi. O nedenle bu çalıştay bizim için gerçekten çok kıymetli. Elde ettiğimiz kurumlar arası koordinasyonu ilgili birimlerimizin çabasıyla sağlayacağız.” ifadelerini kullandı.
TEKNOLOJİYLE YANGIN RİSKİ TESPİTİ YAPILDI
Geçen yıl büyük bir yangın yaşandığını hatırlatan Tugay, “Yamanlar bölgesinde ormanlık alanda. Sadece deprem değil onun gibi yıkıcı etkisi olan yangınlar seller de kendimizi dirençli hale getirdiğimiz afetler. Yangınla ilgili birçok şey yapıyoruz. Afetle yapılan çalışmalarla ilgili sahip olduğumuz teknolojinin çok değerli olduğunu düşünüyorum. Arkadaşlarımız geçen aylarda İzmir’de hangi ormanlık alanlarda yangın riskini fazla olduğunu haritalandırdılar. Elimizde artık bir harita var. Yangının o alanlarda başlama riskinin fazla olduğunu bildiğimiz için takip sistemi kuracağız. Araç gereç istasyon çalışmaları yağacağız.” dedi.
‘ORMAN YANGILARINI DAHA FAZLA YAŞAYACAĞIZ’
Kuraklık nedeniyle yangınların devam edeceğini söyleyen Tugay, “İklim krizi gibi bugün hiçbirimizin kolayca durduramayacağı bir problem sonrasında bu yaz da önümüz de ki yaz da kuraklık nedeniyle orman yangınlarını daha fazla yaşamaya devam edeceğiz. Belki hiç beklemediğimiz yağışlar ve arkasından seller yaşanabilecek. O nedenle kentlerimizi her anla yapılandırırken bunları hesaba katmak zorundayız. İzmir Büyükşehir Belediyesi afetlerle ilgili çok çalışkan ve donanım içerisindedir.” dedi.
SANTORİNİ’DE BİR PATLAMA OLUNCA İSTANBUL’DA KÜLLERİNE RASTLANIYOR
Prof. Dr. Hasan Sözbilir yaptığı sunumda, “İzmir’de doğal afet tehlikeleri dediğimizde dünyada gözlenen bütün doğal afetler ilimizde etkili oluyor. Çok alışık olmadığımız bir afet türü de karşımızda, volkanik patlama. Bunları değerlendirdiğimizde volkanik patlamayla ilgili de çalışma yapmamız gerekiyor. Bu depremler Santorini Adası’nın kuzeyinde yaşanıyor orada 1 milyon yılda çok farklı zamanlarda püskürmeler gerçekleşmiş. Bazen deprem olmuş sonra bir patlama gerçekleşmiş ve ardından tsunami bazen de patlamadan sonra deprem. Dalma batma olayı oldukça bu devam edecek. Santorini’de büyük bir patlama oluyor; İstanbul’da da İsrail’de de Mısır’da da Burdur’da da Fethiye’de de Santorini küllerine rastlanıyor.” dedi.
İZMİR’DE HASARI ZEMİNİN KÖTÜ OLDUĞU YERLERDE GÖRDÜK
Sözbilir, volkanik patlamada hava durumunun da önemli olduğunu belirterek, “Örneğin rüzgâr kuzeye doğru eserse etkilenmiyoruz. Volkanik patlamanın zararları; hava kirliliği, solunum güçlüğü, hava ulaşımı aksar, deniz ve hava araçlarının motorlarına zarar verir, tarımsal alanlar etkilenir ya da çatısı zayıf olan köy evlerinin çatısı çöker. Bu patlamaya karşı da herkesin cebinde ağzını ve burnunu kapatacak bir mekanizma olması gerekiyor. 1956 yılında Amargos Depremi oluyor, depremden etkilenmiyoruz. Ama 30 Ekim’de o depremde bir şey olmaması gerekiyordu, biz hasarı zeminin kötü olduğu yerlerde gördük. Ancak daha deprem de olmadı tsunami de gelmedi volkan da patlamadı. Önlem almamız gerekiyor. O dönem tsunami olduğunda kıyılarımıza tsunami gelmiş ancak çok düşük ölçekte etkilenmişiz. Depremden sonra anında tsunami olmuyor yaklaşık yarım saatimiz var, Çanakkale taraflarına doğru 3 saat. Yani tsunamide ne yapmamız gerektiğini biliyorsak sorun yaşamayacağız, sadece ufak tefek hasarlar olur.” ifadelerine yer verdi.
DEPREM FIRTINASININ İKİNCİ AÇAMASINA GEÇTİK
Santorini’de yaşanan olaylardan çok az zararla çıkılabileceğini söyleyen Sözbilir, “20 günde 3 bin 500 deprem olmuş, bu çok yüksek. Bunu yalnızca bir fayın oluşturması çok zor, başka bir şeyin olması lazım. Magma yükseldiği zaman fayların içine girmeye çalıştığı için depremler meydana geliyor buna da o nedenle volkanik tektonik depremler deniyor. Daha önce de buralarda deprem fırtınası yaşanmış ancak bu kadar fazla değildi. Günde 500 deprem yaşadığımız zamanlar oldu ancak şu anda öyle değil. Bu da deprem fırtınasında ikinci bir aşamaya geçtiğimizi gösteriyor.” ifadelerini kullandı.
AFETLERLE İLGİLİ NELER YAPILABİLİR?
Afetlerle ilgili neler yapılabileceğini anlatan Sözbilir, “1999’dan sonra sürekli bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Belediyeler, diğer kurumlar herkes kendi ölçeğinde bir şeyler yapmaya çalışıyor. 40 civarında fay kırılırsa İzmir olarak etkileneceğiz. İzmir Deprem Master planı çok önemli. Onu mutlaka güncellememiz gerekiyor. İzmir fayı çalışırsa başka Bergama fayı çalışırsa başka yerler hasar görecek.
Şu anki İRAP eylemlerinin hedefi 2030. Bittiğinde İzmir, her türlü depreme karşı hazırlıklı olacak. Bilgi çok önemli. Halkla her zaman paylaşılmalı. AFAD’ın bir uygulaması var. Onların içinde yüklenirse bu bilgiler herkes ulaşabilir. Birey kendisi belli bir erginliğe ulaşabilir.
Volkanik Patlamalar çok fazla üzerinde çalıştığımız konu değildi. Son günlerde uyumuyorum. Volkanik sisteminin çalışma düzeyini öğrenmemiz gerekiyor. Bunları bilirsek can ve mal kaybının olmayacağını düşünüyorum.” dedi.