Türeli'den 'Torba Kanun'eleştirisi
CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, AKP’nin kanunları “torba” yöntemiyle TBMM’ye getirmeyi geleneksel hale getirdiğini belirterek, “Bu kapsamda, birbiriyle hiç ilgisi ve ilişkisi olmayan konuların söz konusu torba kanun yöntemi kullanılarak yasalaştırılmaya çalışılmasını doğru bulmuyorum” eleştirisinde bulundu.
Türeli, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Anayasa uyarınca yasama yetkisinin “millet” adına TBMM tarafından yerine getirildiğini, Meclis’in de bu yetkisini kanunlar yaparak kullandığını ifade etti.
AKP hükümetleri döneminde kanun yapma usul ve yöntemlerinin etkin ve verimli olmayan bir çerçevede oluşturulduğunun ve uygulandığının görüldüğünü altını çizen Türeli, şöyle devam etti:
“AKP, kanunları ‘torba’ yöntemiyle Meclis’e getirmeyi artık geleneksel hale getirdi. Bu kapsamda, birbiriyle hiç ilgisi ve ilişkisi olmayan konuların söz konusu torba kanun yöntemi kullanılarak yasalaştırılmaya çalışılmasını doğru bulmuyorum.
Diğer bir husus da ‘torba’ diye nitelendirilen kanun değişikliklerinin veya yeni kanun ihdasının TBMM’ye kanun tasarısı yerine kanun teklifi ile getirilmesidir. Hükümetin direktifiyle bürokrasi tarafından hazırlandığı ilgili komisyonlardaki görüşmeler sırasında açıkça ifade edilen bu kanun yapma tekniğinin konu ile ilgili tarafların görüş ve önerileri alınmadan, hazırlık süreçleri atlanarak ve kanun yapma aşamaları tamamlanmadan TBMM’ye sunulması büyük sakıncalar içermektedir. Ayrıca, hükümet yetkililerinin torba kanun yönteminin terk edileceğine dair açıklamalarına rağmen TBMM Plan ve Bütçe
Komisyonu’nda yeni bir torba kanun teklifinin görüşülmesine başlandı.”
-“DÜZENLEYİCİ ETKİ ANALİZLERİ OLMADAN…”-
Türeli, kanun değişikliklerinin, TBMM gündemine kanun tasarısı yerine kanun teklifi ile getirildiğini bunun da ‘düzenleyici etki analizleri’ olmadan görüşülmelerine neden olduğunu ifade etti. CHP’li Türeli, “Bunun sonucunda, söz konusu kanun değişiklikleri, kamu idareleri açısından kamu gelirlerinin azalmasına veya kamu giderlerinin artmasına neden olacaktır. Bu durum ayrıca, kamu idarelerini yükümlülük altına sokarak, kanun tasarılarının bütçeye ve ekonomiye getireceği mali yükün hesaplanmamasına neden olacaktır” dedi.
-“CİDDİ SIKINTILAR İÇERİYOR”-
Türeli, “İktidar tarafından alışkanlık haline getirilen bu tür kanun hazırlama ve yapma teknikleri ciddi sorunlar yaratmakta, bazen aynı kanun maddesinin kısa sürelerle defalarca değiştirilmesi gereği doğmaktadır. Bazı düzenlemeler de doğrudan vatandaşın mağdur olmasına neden olmaktadır” ifadesini kullandı.
“Diğer taraftan, torba kanun tasarı veya tekliflerinin TBMM Genel Kurulu’nda ‘temel kanun’ olarak görüşülmesi ciddi sakıncalar içermektedir” diyen Türeli, şunları kaydetti:
“Öte yandan, torba kanun tasarı veya tekliflerinin TBMM Genel Kurulunda ‘Temel Kanun’ olarak görüşülmesi de ciddi sakıncalar içermektedir. TBMM İçtüzüğü’nün temel kanunları düzenleyen 91. maddesi ‘düzenlediği alan yönünden bütünlüğünün ve maddeler arasındaki bağlantıların korunması zorunluluğunun bulunması’ hükmünü taşımaktadır. Bu çerçevede, konu yönünden birbiriyle hiç ilişkisi olmayan konuların Meclis Genel Kurulunda maddeler üzerinde gerekli tartışmalar yapılmadan hızlı bir biçimde temel kanun olarak görüşülmesi TBMM İçtüzüğü’ne aykırıdır.”
-CEMİL ÇİÇEK’E SORDU-
Türeli, konuya ilişkin olarak, TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in yanıtlaması istemiyle bir de soru önergesi hazırladığını belirtti. Türeli, önergesinde şu sorulara yer verdi:
“-22’nci, 23’üncü ve 24’üncü yasama dönemlerinde, her bir yasama dönemi itibarıyla Komisyonlarda görüşülen torba kanun tasarılarının sayısı kaçtır'
-22’nci, 23’üncü ve 24’üncü yasama dönemlerinde, her bir yasama dönemi itibarıyla Komisyonlarda görüşülen torba kanun tekliflerinin sayısı kaçtır'
-22’nci, 23’üncü ve 24’üncü yasama dönemlerinde, her bir yasama dönemi itibarıyla TBMM’de kabul edilerek yasalaşan torba kanunların sayısı kaçtır'
-22’nci, 23’üncü ve 24’üncü yasama dönemlerinde, her bir yasama dönemi itibarıyla TBMM’de kaç kanun çıkarılmıştır'
-22’nci, 23’üncü ve 24’üncü yasama dönemlerinde, her bir yasama dönemi itibarıyla TBMM’de kabul edilerek yasalaşan torba kanunlarda yer alan madde sayısı kaçtır'
-22’nci, 23’üncü ve 24’üncü yasama dönemlerinde, her bir yasama dönemi itibarıyla TBMM’de kabul edilerek yasalaşan tüm kanunlarda yer alan madde sayısı kaçtır'
-Kamuoyunda torba kanun olarak adlandırılan ve istisnai hallerde kullanılmasının uygun olduğu düşünülen bazı kanunlarda ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkında kanun tasarı ve tekliflerinin yaygınlaşmasının TBMM’nin kanun yapma usul ve yöntemleri açısından yanlış olduğunu düşünmüyor musunuz'
-5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten bugüne kadar TBMM gündemine gelerek yasalaşan tasarılardan hangileri için 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Başbakanlık Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca düzenleyici etki analizleri yapılmış ve TBMM’ye sunulmuştur'
-5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten bugüne kadar TBMM gündemine gelerek yasalaşan tekliflerden hangileri için 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümleri uyarınca düzenleyici etki analizleri yapılmış ve TBMM’ye sunulmuştur'
-22’nci, 23’üncü ve 24’üncü yasama dönemlerinde, her bir yasama dönemi itibarıyla TBMM’de görüşülen torba kanunların kaçı Genel Kurul aşamasında temel kanun olarak görüşülmüştür'
-TBMM İçtüzüğü’nün temel kanunları düzenleyen 91. maddesinde yer alan “düzenlediği alan yönünden bütünlüğünün ve maddeler arasındaki bağlantıların korunması zorunluluğunun bulunması” hükmünü taşımayan torba kanunların Meclis Genel Kurulunda temel kanun olarak görüşülmesinin doğru olduğunu düşünüyor musunuz'”