İzmir Swissotel’deki toplantıya Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, 'partner ülke' Rusya Federasyonu Enerji Bakanı Aleksandr Novak, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, İzmir Valisi Erol Ayyıldız ve 26 ülkeden, 16 bakan ile bakan yardımcısı katıldı.
'RUSYA’YA ISRAR ETTİM'
Açılış toplantısında konuşan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Rusya’ya partner ülke olması için ısrar ettiğini belirterek, “Bu sene Rusya’nın katılmasında büyük bir anlam var. 4-5 aylık bir dönemde katılma kararı aldılar. Türkiye’de çok büyük bir karşılık bulduğunu kendileri de bu ziyaretlerinde fark edeceklerdir. Ortak bir iş forumu düzenleyeceğiz. 500’ün üzerinde Türk, 250 civarında Rus iş dünyası temsilcisi ile bir araya geleceğiz. Rusya ve Türkiye arasındaki bu iş forumu ile İzmir’in o canlı ruhunu aramızdaki ikili ilişkilere kazandıracağız. Türkiye ve Rusya birbirini tamamlama kabiliyeti en yüksek olan iki ülke. Birbirinin rakibi değil ama birbirini tamamlama potansiyeline sahip. İki ülkede karşılıklı fırsatlar olduğu gibi birlikte 3. ülkelerde yakalayabileceğimiz fırsatlar da var" dedi.
'İZMİR DOĞU AKDENİZ EKONOMİSİNİN MERKEZİDİR'
İzmir’in 10 bin yıldan beri Asya’nın Avrupa’ya, Avrupa’nın Asya’ya açılan kapısı olduğunu belirten Zeybekci, “İzmir, çok özellikli bir şehirdir. 5 bin civarında ihracatçı, 13 aktif sanayi bölgesi, 2 serbest bölgesi, 3 teknoloji kurma merkezi İzmir’i farklı bir yer haline getiriyor. Doğu Akdeniz ekonomisinin de merkezidir. Türkiye G20 ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ülkedir. 2016 yılındaki bütün olumsuzluklara rağmen son çeyreğini yüzde 5 büyüme ile tamamladı. 2017 yılı ilk çeyreğinde yüzde 5, ikinci çeyreğinde yüzde 5 büyüdü, üçüncü çeyreğinde yüzde 7 ve son çeyrekte de yüzde 5 i aşacaktır. Türkiye enerji yatırımının en çok yapıldığı ülke olacaktır. Enerji, haberleşme, ulaştırma, savunma, tarım ve inşaat teknolojilerinde fırsatlar ülkesi olacaktır. Bu yıl enerji alanında büyük yatırımların Türkiye’de başladığını ve kısa sürede hayata geçtiğini göreceğiz" dedi.
'PUTİN’İN İSTEĞİ ÜZERİNE 300 KİŞİLİK HEYETLE GELDİK'
Partner Ülke Rusya Federasyonu Enerji Bakanı Aleksandr Novak, İzmir güzel ve dost bir şehir olduğunu belirterek, “1934 yılından beri bu fuarın uluslararası statüsü var. Halen dünyada en büyük fuar ve kongre merkezi olarak öne çıkıyor. Türkiye Rusya’nın önemli bir ortağıdır. Ülkelerimiz çok yönlü işbirliği geliştirdi. Sanayi, tarım, inşaat, finans alanlarında işbirliğimizi geliştiriyoruz. Yatırım işbirliği de öngörülüyor ve yapılıyor. Biz ikili ticaret ekonomi işbirliğini sürekli olarak geliştiriyoruz. Ticaret hacmi bu yılın ilk yarısında yüzde 28 oranında arttı. İzmir’de açılmakta olan bu fuar doğrudan diyalog kurmak için çok önemli bir alan. Türkiye Cumhuriyeti’ne Rus tarafına da ortak ülke statüsü verildiği için teşekkür ediyorum. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in isteği üzerine 300’den fazla üyesi olan bir heyetle geldik. Heyette, bakanlar, iş bölgeleri temsilcileri bulunuyor. Ayrıca Tataristan heyeti de katıldı. Rusya pavyonu binden fazla metrekarede yer alacak. Bu fırsattan yararlanarak herkesi Rus pavyonunu ziyaret etmeye davet ediyorum" dedi.
'ATATÜRK’ÜN MİRASLARINDAN BİRİ OLARAK GERÇEKLEŞTİRİYORUZ'
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, “Fuarımıza katkı koyduğunuz, dünya barışına katkı koyduğunuz için hepinize İzmirli hemşerilerim adına teşekkür ediyorum. Geçen sene bir sıçrama yaptık. Çok da iyi geçti. Bu sene Rusya’nın partner ülke olmasıyla çıta biraz daha yükseldi. Başta merkezi hükümetimiz, Ekonomi Bakanlığımız, İzmir’in tüm dinamikleri, diğer bakanlıklarımız İEF’ye bu sene ayrı bir güç ve destek verdik. İEF koskoca bir çınardır. Sıradan bir fuar organizasyonu değildir. Biz onu Atatürk’ün miraslarından biri olarak gerçekleştiriyoruz. Fuarımız uzun yıllar başarıdan başarıya koşacaktır. Çünkü temelinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kuruluşu var. Bu öyle bir sağlam temel ki 86 yıldır sürdürüyoruz. Ulu Önderimizin bize fuarlar açın sergiler açın tavsiyesini yerine getiriyoruz. Böylesine büyük bir organizasyonda desteklerini esirgemeyen cumhurbaşkanımız, başbakanımız, bakanlarımız, bürokrasiye İzmirlilere sonsuz saygılarımı sunuyorum. Daha iyisini, daha güzelini, daha doğrusunu önümüzdeki yıllarda hayata geçirmeyi diliyorum" dedi.
Konuşmaların ardından Türk Eximbank ve Japon JBIC (ihracatı destekleme kurumu) arasında işbirliği protokolü imzalandı.
TÜRKİYE AVRASYA GÜMRÜK BİRLİĞİ’NE GİRECEK
Basın toplantısı ve aile fotoğrafı çekiminin ardından 500 Türk ve 250 Rus sektör temsilcilerinin katılımıyla ‘Ticari ve Ekonomik İş Birliği’nde Yeni Dönem’ başlıklı ‘Türkiye Rusya İş Forumu’ gerçekleştirildi. Forumun açılışına Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Rusya Federasyonu Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Tataristan Cumhurbaşkanı Rustam Nurgaliyeviç Minnihanov katıldı. Açılışta konuşan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Partner ülke Rusya Federasyonu’nun geniş bir heyetle Türkiye’de bulunmalarının iki ülke arasındaki ilişkiye verdikleri önemi gösteridğini belirterek, “Türk Rus ilişkileri önemlidir. Sadece bugün değil gelecekte de önemini artırarak devam edecektir. İlişkilerimiz sadece bölgesel düzeyde açıklanamaz, komşu olmaktan çok öte bir ilişkimiz var. Birbirini küresel anlamda etkileyen, destekleyen ve yön veren iki ülkedir" dedi.
'ÜLKELER ARASINDA SİYASİ KRİZLER YAŞANMASI DOĞALDIR'
Türkiye’nin 2023 hedefine kilitlendiğini belirten Türk ve Rus işadamlarının birbirini tanıdığını belirten Özlü, “Bilim ve teknolojiyi, sanayi üretiminin temeline koymak için yasal düzenlemelere imza atıyoruz. Rus dostlarımızın da bunları yakından takip ettiğini biliyorum. 2016 yılında Türkiye ve Rusya arasındaki dış ticaret hacmi 17 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu iş forumunda hedefimiz son 10 yılda 30 milyar dolar civarında seyreden dış ticaret hacminin yeniden bu düzeye ulaşmasıdır. Ancak Asıl hedef 100 milyar dolardır. Ülkeler arasında siyasi krizler yaşanması doğaldır. Rusya ve Türkiye birbirini anlayan ve saygı duyan, ilişkilerini geliştirme niyetini beyan eden iki dost ülkedir. Bu dostluğun ticaret ile taçlandırılmasından daha doğal bir durum yoktur" dedi.
'İKİ ÜLKE ARASINDAKİ TİCARET HACMİ HEDEFİ 100 MİLYAR DOLAR'
Rusya Federasyonu Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’in iyi dileklerini ileterek başladığı konuşmasında iki ülke ve şirketlerin arasında iyi ilişkilerin gelişmesini istediklerini söyledi. Partner ülke olma teklifinin onur verici olduğunu belirten Novak, “300 kişilik büyük bir heyetle geldik. Fuara katılmamız iki ülkenin arasındaki ilişkilerin daha iyi bir ivme kazanmasına imkan yaratacaktır. Cumhurbaşkanı Erdoğan 10 Mart’ta Moskova’ya ziyaret gerçekleştirmiştir. İki ülke arasındaki normalleşme süreci konusunda yeni bir başlık açılmıştır. İki ülke liderinin isteğiyle Rusya ve Türkiye arasındaki ticaret hacmi 100 milyar dolara ulaştırılacaktır. Çok ciddi bir hukuki zemin oluşturulmuş, ekonomi alanında 20’den fazla anlaşma imzalanmıştır. Hizmet ve yatırım ile ilgili hükümetler arası anlaşma hazırlık aşamasındadır. Bu yılın sonuna kadar hazırlığın tamamlanacağını düşünüyoruz" dedi.
'AKKUYU NÜKLEER SANTRALİ 2023’TE TAMAMLANACAK'
Yatırım işbirliğine önem verdiklerini belirten Novak, “Türkiye’deki Rus şirketi yatırımları 10 milyar dolardan fazladır. Türkiye’nin de Rusya’da 10 milyar dolarlık yatırımı vardır. Rusya ve Türkiye’nin ortak yatırım fonu ile birlikte karşılıklı yatırımlar artacaktır. Türk akımı projesi başarılı bir şekilde ilerlemektedir. Mayıs ayında Karadeniz’de gaz boru hattının çalışmaları başlatılmıştır. İki ülke arasındaki en önemli işbirliği projelerinden biri Akkuyu Nükleer Santrali’dir. Yatırım miktarı 22 milyar dolardır. Yap işlet devret modeliyle yapılmaktadır. Bu proje Rusya’nın inovasyon içeren bir projesidir. Söz konusu nükleer santralin Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yıl dönümünde yani 2023’te tamamlanması planlanmaktadır" diye konuştu.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, “Rusya’nın devamlı bir şekilde İEF’in partner ülke olma isteğini söylemeleri bekliyorum. Biz de bundan memnuniyet duyarız. Coğrafya kader gibidir. Coğrafyayı seçemezsiniz kaderinizdir. Rusya ve Türkiye birbirinin kaderidir dedi.
'BİZ ÜZÜNTÜMÜZÜ HER FIRSATTA DİLE GETİRDİK'
24 Kasım 2015 tarihinde Rus uçağının düşürülmesiyle iki ülke arasındaki ilişkilerin gerilmesine değinen Zeybekci, “Yaşanan olay üzücüdür. Biz üzüntümüzü her fırsatta dile getirdik. İyi ilişkileri yaratmak uzun süre alır ama yok etmek saniyeler alır. İki ülkenin de kaybedeceği çok şey vardır. Türkiye’nin Rusya’daki yatırımı 10 milyar dolar. Rusya’nın da Türkiye’de bu seviyede yatırımı var. 25 milyar dolarlık Akkuyu Nükleer santrali var, Türk akımı, mavi akım projeleri var. Demir çelik, turizm ve sağlık sektöründe henüz yatırım seviyesine gelmedi. Türk ve Rus imkanlarını bir araya getirerek 3. ülkelerde yapılabilecekleri yatırım çok büyük. Birbirimize balık satmayı değil beraber balık tutmayı düşünmemiz lazım. Turizmde 4 milyon seviyesine ulaşabileceğimizi düşünüyorum. Ama asıl hedefimiz 100 milyar dolar ihracat hacmi. Bizim gözümüze büyük gelmiyor. Çünkü potansiyelimiz çok fazla. Tarım, seracılık, enerji, metalürji, petrokimya işbirlikleri inanılmaz bir ekonomi ortaya çıkaracaktır. 2017’nin diğer bir önemli adımı da iki ülke arasındaki hizmetler ve yatırımı kapsayan serbest ticaret anlaşmasını bitirelim ve imzalayalım" dedi.
TİCARETTE MİLLİ PARA TEKLİFİ
Türkiye’nin Avrasya Gümrük Birliği ile ikili görüşmelere başlamak istediğini açıklayan Zeybekci, “Türkiye’nin Avrasya Gümrük Birliği ile ikili görüşmelerini başlatmak istiyoruz. AB gümrük birliğinden ayrılmadan o çerçeveyi bozmadan Avrasya gümrük birliği ile ilişki içine girmek istiyoruz. Rus Rublesi ve Türk Lirası ile ticareti geliştirmemiz gerek. Milli paralar ile ticareti yükseltmeyi hedeflemeliyiz. Kur dalgalanmalarını dengelemeyi, iki ülke arasındaki ticaretin etkilenmesini engellemiş oluruz" diye konuştu. (DHA)