Çin'de başlayarak tüm dünyaya yayılan corona virüsü solunum yoluyla bulaşan bir hastalık olmasına rağmen vücuttaki pek çok organı etkileyebiliyor. Bunlardan biri de kalptir. Prof. Bingür Sönmez, virüsün kalp sağlığı üzerindeki etkilerini anlatıp, kalp hastası olan olmayan herkes için özel önerilerde bulundu:
KALICI HASAR
“Ciddi akciğer komplikasyonlarına yol açabilen corona, solunum yetmezliğiyle birlikte yaşamı tehdit ediyor. Virüse yönelik tedavi yöntemlerinin gelişmesi ve enfeksiyonun vücutta neden olduğu olumsuz etkilerin kontrol altına alınmaya başlamasıyla, corona virüsünde hayatta kalma süresi uzuyor. Ancak bu süreçte başta kalp olmak üzere pek çok organda kalıcı etki görülebiliyor.”
AĞIR TABLO
“Coronanın neden olduğu akciğer tutulumunun yanı sıra bazı hastalarda, kalp kası iltihabı sonucunda ciddi ritim bozukluklarından kardiyojenik şoka kadar giden kalp yetmezliklerine yol açabiliyor. Aynı zamanda böbrek yetmezliği, mide bağırsak problemleri, beyin kanaması gibi ağır tablolara da neden olabiliyor.”
İLAÇ KULLANIN
“Kalp hastalıkları nedeniyle düzenli ilaç kullanmak zorunda olan hastalar, hipertansiyon, KOAH ve diyabet hastaları, kalp yetmezliği sorunu yaşayan hastalar ile ritim bozukluğu olanlarda corona enfeksiyonu daha ağır bir tablo oluşturmaktadır. Bu nedenle, özellikle bu hasta gruplarının, kullandıkları ilaçlarını aksatmamaları gerekir. Kalp, tansiyon, ritim bozukluğu ve kolesterol ilaçları kullananların da doktorlarına danışmadan ilaç değişikliği yapmamaları çok önemlidir. Kalp hastaları sosyal mesafe ve maske kullanımına dikkat etmeli. Çünkü virüs kalp damar hastalığı bulunan kişileri normalden üç kat fazla etkiliyor. 65 yaş üstü hastaların da mutlaka zatürre ve grip aşılarını yaptırmaları önemli.”
GİZLİ GİZLİ İLERLİYOR
“Coronanın kalp sağlığı üzerindeki etkisi iki grupta değerlendirilmeli. İlk grup hastada virüs kalp kası enflamasyonu oluşturarak kalp yetmezliğine sebep olmaktadır. İkinci grupta da hastalığa bağlı olarak vücuttaki iltihabi durumun artması nedeniyle, kalp içi enfeksiyon oluşmaktadır. Bu nedenle virüs şikayetiyle hastaneye başvuran tüm hastalarda, kanda ‘troponin' enzimiyle birlikte ekokardiyografi değerlendirilmesi çok önemlidir. Böylece zaman geçmeden kalp problemlerinin tedavisi başlamış olur.”
KALBiN YAZ VE KIŞ AYARI VAR
Prof. Sönmez'e göre kalp ve damar sistemi soğuk havaya çok farklı reaksiyon verebiliyor: “Kalbin yaz ve kış ayarı var. Yazın güneşten korunma, susuz kalmama gibi uyarıların yanında, kışın da dikkat edilmesi gereken konular var. Kalp, soğuk havada hastalığı olmayan bir kişide atım hızını ve kan dolaşımını hızlandırarak vücudun sıcaklığını korumaya çalışmaktadır.”
SAĞLIKLI BİREYLER DE ÇOK DİKKATLİ OLMALI
Prof. Bingür Sönmez'e göre corona virüsü sağlıklı bireyler için de yaşamı tehdit eden bir hastalık. Bu nedenle sosyal mesafeye uyulması ve maske çok önemli.
“Corona virüsü yalnızca kronik hastalıkları olan kişiler için değil, sağlıklı bireyler için de yaşamı tehdit eden önemli bir hastalıktır. Bu nedenle sosyal mesafe kurallarına uyulması, doğru şekilde maske kullanılması ve mümkün olduğunca ev izolasyonunun sağlanması gibi önlemler güncelliğini korumaktadır.
İşyerine gitmeden, ev ortamında çalışanlarda; hareketsizlik, sağlıksız beslenme, sigara kullanımında artış gibi sorunlar kalp hastalıklarını tetiklemektedir. Egzersiz yapmak, düzenli ve iyi beslenme önemli. Evde kalınan sürede, düzenli egzersiz yapılmalı ve porsiyon kontrolü sağlanarak sağlıklı beslenme kurallarına özen gösterilmelidir.
Bu sürecin, sigarayı bırakmak için önemli bir fırsat olduğu unutulmamalıdır. Çünkü sigara kullanımı, corona virüsünün ölümcül etkilerini 10 kat artırdığı bilinmektedir. Sigara içenlerin akciğerlerinde içilen sigara miktarı ve süresine göre hasar oluşur. Hastalığın sigara içenlerde daha ağır seyretmesinin temel nedeni budur.”
HASTA HAYAL ALEMİNDEN BAYGINLIĞA GEÇİŞ YAPAR
“Kronik bir akciğer hastalığı olmayan sağlıklı bir bireyin kan oksijen basıncı eğer yüzde 90'ın altına düşerse ciddi bir solunum sıkıntısı ortaya çıkar. Bir corona virüsü hastasında halsizlik, ateş ve akciğer problemiyle başlayan kan oksijen basıncının süratle azalması, buna bağlı olarak karbondioksit seviyesinin artmasıyla aniden gelişen hipoksi (oksijen yetmezliği) bir anda kollaps (çevresel damarların genişleyip burada kanın toplanmasıyla oluşan ağır bir çöküntü tablosu) nedeni olabilir. Buna “Mutlu hipoksi” adı verilir. Hasta sanki bir hayal aleminden baygınlığa geçiş yapar. Çin'de sokak ortasında aniden yığılarak ölenler, çoğunlukla genel durumları bozuk olup, hastalıkları çok süratle gelişen ve hastaneye yetiştirilemeyen hastalardır.”