Mülteci krizinin ele alınacağı AB-Türkiye zirvesi öncesi konuşan Davutoğlu, "Bugün AB liderleriyle beraber kıtanın geleceğini tartışacağız. Bu yeni başlangıç nedeniyle tüm AB liderlerine teşekkür etmek istiyorum. Bu, yeni bir sürecin başlangıcı" ifadesini kullandı.
Avrupa Birliği ile Türkiye arasında yapılan zirve sonunda yayımlanması öngörülen ortak bildirinin son taslağına ilişkin görüşmeler dün gece tamamlanmıştı. AB adına 28 üye ülkenin devlet ve hükümet başkanlarının Türkiye adına ise Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun katılacağı zirvede nihai onay verilecek belgeye göre, Türk vatandaşları Ekim 2016’dan itibaren Avrupa'ya vizesiz seyahat gerçekleştirebilecek. Ancak bunun için geri kabul anlaşmasının uygulanması şart koşuluyor. Geri kabul anlaşması (GKA), temel olarak, Türkiye üzerinden Avrupa'ya giden kaçak göçmenlerin Türkiye’ye geri gönderilmesini öngörüyor. ÜYELİK MÜZAKERELERİ Zirvede gündemi belirleyecek diğer bir konu da durma noktasına gelen üyelik müzakerelerinin yeniden canlandırılması. Fasıllar üzerindeki vetoların kaldırılması ve yeni fasılların açılması Türkiye açısından öncelik taşıyor. Türk tarafı, enerji (15. fasıl), ekonomik ve parasal politikalar (17. fasıl), yargı ve temel haklar (23. fasıl), adalet, özgürlük ve güvenlik (24. fasıl), eğitim ve kültür (26. fasıl) ile dış, güvenlik ve savunma politikaları (31. fasıl) olmak üzere 6 faslın açılmasını istiyor. 14 Aralık 2015'te, ekonomik ve parasal politika başlıklı 17. faslın açılacağı kaydedilen taslakta, "Buna ek olarak Komisyon, üye ülkelerin pozisyonlarına bağlı olmaksızın, 2016'nın ilk çeyreğinde bazı fasılların açılması için çalışmalarını tamamlayacak" deniliyor. Taslak belgede hangi fasıllarla ilgili çalışmaların tamamlanacağı belirtilmiyor. 3 MİLYAR EURO KAYNAK Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar için finansman sağlanması da taslak kararlarda yer alıyor. Belgede, "AB, başlangıç olarak 3 milyar euro kaynak sağlayacak" deniliyor. AB iki yıllık bir süre için bu paranın sağlanmasını isterken Türkiye, yıllık olarak verilmesi taraftarı. Görüşmeler neticesinde metne "başlangıç olarak" ifadesinin eklenmesi bu açıdan önem taşıyor. “BİRBİRİMİZE İHTİYACIMIZ VAR” Zirve öncesi açıklama yapan AB Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ise, "AB ve Türkiye aynı sorunlarla karşı karşıya ve iki tarafın birbirine ihtiyacı var" dedi.
Geniş resme bakıldığı takdirde AB ve Türkiye'nin birçok konuda beraber çalışmasının çok önemli olduğuna vurgu yapan Mogherini, "En acil konu Suriye. Avrupa'daki sığınmacılar meselesinin temelinde Suriye var" diye konuştu. Mogherini, Türkiye'de seçimlerin yeni tamamlandığını anımsatarak, "Türkiye'de hükümet kuruldu ve birkaç yıl görevde kalacak. Türkiye ile sığınmacılar meselesi ve benzer konularda tam diyalog kurulması gerekiyor. Bugünden itibaren, Türkiye ile AB arasında katılım süreci, fasıl açılımları ve sığınmacı konularında yüksek seviyeli diyalog kurulması çok önemli. AB ve Türkiye aynı sorunlarla karşı karşıya ve iki tarafın birbirine ihtiyacı var" ifadelerini kullandı. Türkiye'de çözüm sürecinin yeniden başlaması gerektiğini ifade eden Mogherini, Diyarbakır'da gerçekleştirilen terör saldırısında hayatını kaybeden Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi'nin ailesi ve yakınlarına başsağlığı diledi. İşte zirveye katılan diğer liderlerin açıklamaları: TUSK Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk, "Ana hedefimiz, Avrupa'ya sığınmacı akınını durdurmak" dedi. Tusk, Brüksel'de düzenlenen AB-Türkiye zirvesi girişinde, zirvenin AB ve Türkiye'nin Avrupa'daki sığınmacı krizinin çözümü için ne yapması gerektiğini görüşmek üzere yapıldığını söyledi. AB ile Türkiye arasında haftalar süren çalışma ve görüşmeler yapıldığına dikkati çeken Tusk, "Ana hedefimiz, Avrupa'ya sığınmacı akınını durdurmak. Görüşmeler sonunda bir anlaşmaya vardık. Umarım bugün bütün taraflar bu anlaşmayı kabul eder" diye konuştu. Tusk, yapılan zirvenin geniş bir boyutu olduğunu belirterek, "Türkiye'nin AB'ye giriş süreci de dahil Türkiye ile ilişkileri daha canlandırmak amacındayız" ifadesini kullandı. Tusk, "Türkiye tek başına bu sığınmacı krizinin çözümü için anahtar ülke değil. AB'nin dış sınırlarını korumak bizim sorumluluğumuz ve görevimiz. Üçüncü ülkelere bu görevi yaptıramayız. Dış sınırları korumazsak Schengen tarih olur" şeklinde konuştu. MERKEL Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türkiye ile bugün bir anlaşma sağlayarak, Avrupa'ya göçmen akınına bir düzen getirmek istediklerini söyledi. Merkel, "AB-Türkiye eylem planının ana unsurlarından biri de kaçak göç yerine yasal göçmenliği nasıl ikame edebileceğimize ve Türkiye'deki mültecilerin durumlarını nasıl iyileştirebileceğimize ilişkin konular" dedi. Merkel, Türkiye'nin mülteciler konusunda AB'den yardım beklemekte haklı olduğunu sözlerine ekledi. ÇİPRAS Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, mülteci krizi konusunda Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasındaki müzakerelerde, Türkiye'nin AB perspektifiyle ilgili önemli adımlar atılabileceğini söyledi. Çipras, Avrupa'da yaşanan mülteci krizinin İkinci Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan en dramatik durum olduğunu ifade ederek, kimsenin bu şekildeki muazzam göç akınlarıyla tek başına başa çıkamayacağını kaydetti. Çipras, AB'nin bu konuda bir an önce harekete geçmesi gerektiğini belirterek, "Zirve, mülteci krizinin çözümü için önemli bir adım. Var olan müzakere çerçevesinde, Yunanistan'ın ve AB'nin komşu Türkiye ile diyaloğa katkı sağlaması gerekir. Bu diyalog, mülteci akınlarının önlenmesi yönünde olacak. Ortak hedeflerimiz olması ön koşuluyla temas halinde çözüm bulacağımızı düşünüyorum. Zirve toplantısının sonuç verici olacağına inanıyorum" dedi. Kısa bir süre önceki Ankara ziyareti sırasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu ile bu konuda son derece yapıcı görüşmeler gerçekleştirdiğini dile getiren Çipras, "Bir yandan da Türkiye'nin üyelik süreciyle ilgili önemli adımlar atabileceğimize inanıyorum. Ancak, aynı zamanda Türkiye ve Türk makamların da mülteci akınlarının azalması için gerekli olan her şeyi yapacaklarından emin olmalıyız" diye konuştu.