GÜLSEN CANDEMİR/EGEPOSTASI-Döviz kurundaki artışların sürmesi nedeniyle ilaç fiyatlarına yapılan zamlar, özellikle kanser ve kronik hastaların ilaçlarına erişiminde sorunlara yol açmaya başladı. Egepostası’na dövizdeki artışın ilaç sektörüne yansımalarını anlatan İzmir Eczacı Odası Başkanı Ecz. Tuncay Sayılkan, SGK tarafından ödenen birçok ilacın kapsam dışı bırakılması ve ilaç fiyatlarını belirlemede kullanılan sabit Euro kurunun hastaları ve eczacıları olumsuz etkilediğinin ifade etti.
İLACA ERİŞMEK NE MÜMKÜN
Bazı ilaçların SGK tarafından ödeme kapsamından çıkarıldığını hatırlatan Tuncay Sayılkan, bu nedenle ilaçlarını kendisi almak zorunda kalan kronik hastaların ilaçlarına eskiye oranla daha fazla ücret ödemek zorunda kaldığını söyledi. Sayılkan “Uzunca bir süredir Euro kuru dikkate alınarak referans ilaç fiyatı hesaplanmaktadır. Bugün Euro kuru yaklaşık 5,3 TL iken, ilaç fiyatlarını belirlemede kullanılan Euro kuru 2,69 TL olarak belirlenmişti. Sağlık Bakanlığı’nın ilaç fiyatlarını belirlerken kullandığı yönteme göre bir önceki yılın Euro değerinin % 70‘i esas alınarak zam oranı belirleniyordu. Buna göre ilaç fiyatlarında 2018 yılı başında % 23 oranında bir zam olması gerekirken Bakanlar Kurulu kararı ile bu oran % 15 olarak belirlendi. Uygulanan bu fiyat ve ıskonto politikası sonucunda da ilaç firmaları ürünlerini pazara arz etmemek veya geri çekmek yönünde kararlar alabiliyor. Bu gerçekleştiğinde özellikle ithal ilaçlara erişimde ciddi sıkıntı yaşanıyor. Gerçek piyasa değerinin yaklaşık yarısı oranında sabit Euro kurunda ısrar ederek ilaç fiyatlarını belirlemek piyasada bulunmayan ilaçlar listesinin her geçen gün artması ve vatandaşın ilaca ulaşamaması demektir.” Diye konuştu.
HERKES ZOR DURUMDA
Döviz kurunun yükselmesi ve bu artışın devam etmesi durumunda, özellikle kanser ve diğer kronik hastalıklar tedavilerinde kullandıkları önemli ilaçlara erişemeyeceğini söyleyen oda başkanı Sayılkan, “Önlemler alınmadığı sürece bu sorun daha ileri noktalara taşınacaktır. Ülkemizde ilacın % 50 ‘den fazlası ithal ilaçlardan oluşuyor. Yani Euro kurundaki her artış ilaç fiyatlarını doğrudan etkilemektedir. Gerek İlaç fiyatlarının belirlenmesinde baz alınan döviz kuru gerekse döviz kurunun bugünlerde yükselmesi hastaları da biz eczacıları da zor durumda bırakıyor.” Dedi.
“Özellikle kanser ve diğer kronik hastalıkların tedavisinde önemli yeri olan ilaçlar dövizdeki artış nedeniyle bulunamıyor. Örneğin Uman albümin, tamoxifen, cisplatinler ve endoxan gibi ilaçlar uzun zamandır piyasada yok.” Diyen Tuncay Sayılkan, birçok yeni bulunmuş ilacın mevcut ilaç fiyat politikası nedeni ile ülkemize gelmediğini iddia etti.
GERÇEKÇİ BİR BÜTÇE ŞART
Sayılkan “Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen birçok ilacın kapsam dışı bırakıldığı için vatandaşların bu ilaçları cebinden almak zorunda kalıyor, buna bir de yüksek döviz kuru eklenince ilaç kullanmak zorunda olan hastaların ilaca erişmesi daha da zorlaştı. İlaçlar şimdi karaborsada çok pahalıya satılıyor ve buna kimse engel olmuyor. Döviz kuru artışının devam etmesi durumunda eczacılar hastalara daha çok “Bu ilaç piyasada/eczanemizde yok’’ demeye başlayacaktır. Her yıl ciddi oranda nüfus artışı olan bir ülkede sağlık hizmetlerinde ayrılması gereken paydan sürekli tasarruf etme yaklaşımı sağlık hizmetlerinde sorunlara yol açmaktadır. Sorunun çözümü için öncelikle siyasi otoritenin sağlık hizmetlerine gerçekçi bir bütçe ayırması gerekmekte, devamında ise ilaç üreticileri ve ithalatçıları ile çözüm için bir araya gelerek uzlaşma sağlaması ile vatandaşın ilaç arama çilesine bir son verilmelidir.” Diyerek bakanlığa sorunu bitirme önerisinde bulundu.
(8 Şubat 2018 tarihi itibari ile SGK’nın ödeme kapsamına çıkardığı ilaçlardan bazıları; Kytril, Pexola, Klopis, Xyzal, Aspirin, Amoksilav, Calcium D, Foradil, Duocid, Atacand, Tamiflu, Vancomisin, Zinnat, Monurol, Crestor, Serequel bunlardan bazıları)