Her şey silbaştan Gazeteci olmayana da basın kartı

Basın Kartı Yönetmeliği'nde köklü değişiklik: Gazeteci olmayana da basın kartı

Haberler / Güncel

25 Ağustos 2015 Salı 17:27

PAYLAŞ

SON olarak bazı gazetecilere sürekli basın kartı verilmemesi kriziyle gündeme gelen Basın Kartı Komisyonu bugün itibariyle lağvedildi ve Basın Kartı Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle üye yapısı değiştirildi. Normalde basın mensuplarırın meslekte yaklaşık 20 yılı doldurduktan sonra almaya hak kazandıkları 'Sürekli Basın Kartı' Başbakan Yardımcısına verilebilecek.

Basın kartı Komisyonu'nda köklü değişiklikler yapıldı. Yeni yönetmelikle, basından sorumlu başbakan yardımcısına ve Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü’ne sürekli basın kartı verilmesinin de yolu açıldı. Buna göre Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, bugün itibariyle sürekli basın kartı taşıma hakkı kazanmış oldu.

YÖNETMELİK DEĞİŞTİRİLDİ
Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeyle, eski Basın Kartı Yönetmeliği yürürlükten kaldırılırken, yeni yönetmelik yürürlüğe girdi. Yeni yönetmeliğin en temel özelliği, gazetecilerin mesleki kimliği niteliğinde olan basın kartlarını verecek olan komisyonun yapısına yönelik düzenlemeleri oldu. Buna göre artık Basın Kartı Komisyonu’nda Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü’nün etkisi daha fazla olacak. Genel müdürlüğü temsilen iki üye getirilirken, genel müdürlükçe sürekli basın kartı sahiplerinden ve basın kartı sahiplerinden seçilecek birer üye ve İletişim Fakültesi dekanları arasından yine genel müdürlükçe seçilecek bir üye komisyonda görev yapacak. Bunun yanı sıra en fazla basın kartı üyesi bulunan iki meslek kuruluşunca belirlenecek 3 üye, Anadolu gazete sahiplerinden seçilecek 3 üye, radyo-televizyon kuruluşlarının sahipleri veya çalışanlarınca kurulun meslek kuruluşlarından en fazla üyesi olandan belirlenecek bir isim, televizyonları temsil eden meslek kuruluşlarından en fazla üyesi bulunandan belirlenecek bir üye ve en çok üyesi olan iki sendikadan iki üye de komisyonda görev yapacak. Düne kadar ise genel müdürlükçe belirlenen iki üye dışında; komisyonun kalan tüm üyeleri Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Gazeteciler Cemiyeti, İzmir Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye Gazeteciler Sendikası, Gazeteciler Federasyonu ve Türkiye Gazete Sahipleri Birliği’nin seçtiği isimlerden oluşuyordu.

AA VE TRT’DE GAZETECİ OLMAYANA DA BASIN KARTI VERİLEBİLECEK
Basın kartı verilmesinin temel koşullarından biri, 5953 sayılı Basın İş Kanunu’na bağlı olarak çalışmak. Ancak dün getirilen düzenlemeyle Anadolu Ajansı ve TRT’de basın iş kanununa bağlı olmadan çalışanlara, bir başka deyişle gazeteci olmayanlara da basın kartı verilmesinin yolu açıldı. Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü’nde görev yapan hukuk müşavirleri, daire başkanları, mütercimlere de basın kartı verilebilecek. Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü’ne asaleten atananlar da görevlerinin bitiminde sürekli basın kartı alabilecek.

BİLGİN: 50 YILDIR PROBLEMSİZ GİDEN YAPIYI BOZUYORLAR
Ankara Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, seçime giden bir hükümetin böyle bir değişiklik yapmasının doğru olmadığını söyledi. Komisyondan intikam alınırcasına yapısının değiştirildiğini belirten Bilgin, “Basın Kartı Komisyonu’nun yapısı 50 yıldır tek parti hükümetlerinde de, koalisyon dönemlerinde de sorunsuz işledi. Ama şimdi intikam alınırcasına böyle bir değişikliğe gidilmesine karşıyız” dedi.

BEKLEME SÜRELERİ KISALDI
Anadolu Ajansı da, yönetmelikle getirilen değişiklikleri haberleştirdi. Buna göre getirilen diğer değişiklikler şöyle oldu:
1- Gazetecilerin basın kartı almak için beklemeleri gereken süreler kısaltıldı. Böylece bekleme sürelerinin uzun olduğu yönündeki şikayetler gözönünde bulundurularak düzenleme yapılmış oldu. Gazetecilerin bekleme süresi meslekle ilgili lisans veya lisansüstü programından mezun olanlar için altı, diğer lisans veya meslekle ilgili bir ön lisans programından mezun olanlar için dokuz, başka bir ön lisans mezunları için on iki ve lise mezunları için on sekiz ay oldu.
2- Medya sektöründe çalışan engellilere bekleme süresi aranmadan basın kartı verilebilmesi imkanı getirildi. Basın İş Kanunu kapsamında en az 5 yıl çalıştığını belgeleyen gazetecilere bekleme süresi uygulanmadan basın kartı verilebilmesi imkanı getirildi.
3- Yerleşik uluslararası basın mensuplarına verilecek basın kartı kontenjanı artırıldı. Daha fazla sayıda uluslararası basın mensubunun ülkede rahatça görev yapmasının önü açıldı.
4- TRT ve Anadolu Ajansı (AA) bünyesinde basın kartı alabilecek unvanlar artırıldı. İlgili kurumlarda çalışan uluslararası basın mensuplarının kontenjan sınırlaması kaldırıldı.
5- Basın kartına uluslararası standartlara uygun olarak 3 yıllık geçerlilik süresi getirildi.

94 GAZETECİNİN SÜREKLİ BASIN KARTI VERİLMİYOR
Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü (BYEG), geçtiğimiz aylarda aralarında tanınmış medya yöneticileri, yazar ve televizyoncuların da olduğu 94 gazetecinin sürekli basın kartı almasına ilişkin komisyon kararını onaylamamıştı. Aralarında Zaman Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı’nın da bulunduğu gazetecilere genel müdürlükçe sürekli basın kartı verilmemesi tarihte ilk olurken, bugüne kadar da sorunun çözümünde herhangi bir ilerleme sağlanmadı.

İGC: Devlet güdümünde gazetecilik istemiyoruz
BAŞBAKANLIK Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü tarafından Basın Kartları Yönetmeliği'nde yapılan değişikliğe bir tepki de İzmir Gazeteciler Cemiyeti'nden geldi. İGC Başkanı Misket Dikmen, "Tek kişilik komisyon, devlet güdümünde gazetecilik istemiyoruz" dedi.

Basın Kartları Yönetmeliği'nin 14 yıl aradan sonra değiştirilmesi ardından İzmir Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu olağanüstü toplantıyla değişikliği değerlendirdi. İGC Başkanı Misket Dikmen ve yönetim kurulu üyelerinin tam kadro hazır bulunduğu toplantıya, Basın Kartları Komisyonu üyesi ve Türkiye Gazeteciler Sendikası İzmir Şubesi Başkanı Halil Hüner de katıldı. Yeni yönetmeliği tartışan İGC yönetim kurulu üyeleri, “Türkiye'nin en köklü ve etkin basın meslek örgütlerinden biri olan İzmir Gazeteciler Cemiyeti'ni yeni yönetmelikle yok sayan anlayışı ve uygulamayı bizler de yok sayıyoruz. Bu antidemokratik değişikliği protesto ediyor ve yönetmeliğin iptali için yasal işlemleri derhal başlatıyoruz" dedi.

İzmir Gazeteciler Cemiyeti (İGC) Başkanı Misket Dikmen, Basın Kartları Yönetmeliği'nde yapılan değişikliklerin gazetecilerin aleyhine olduğunu ifade ederken, "13 kişiden oluşan Basın Kartları Komisyonu 15 kişiye çıkarılmış ancak gazetecilerin temsil oranı 3'te 1'e düşürülmüştür. Bunun yanında bütün komisyon üyelerinin belirlenmesi de BYEGM Genel Müdürü'nün iki dudağı arasına bırakılmıştır. Bu oluşum demokratik bir yapı değildir. Basın Kartı, meslek örgütlerince oluşturulacak devletten bağımsız özerk bir komisyonca verilsin" diye konuştu.

Yönetmelik değişikliğinin siyasi bir hamle olduğunu ifade eden Başkan Dikmen, gazetecilerin antidemokratik bir uygulama ve dayatmayla karşı karşıya olduklarını söyledi. İGC Başkanı Misket Dikmen, şunları söyledi:

"Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü'nce Basın Kartları Yönetmeliği adeta yangından mal kaçırır gibi hiçbir kişi ve kurumun görüşü alınmadan değiştirilmiş ve Resmi Gazete'de yayımlanarak bugün yürürlüğe girmiştir. Basın Meslek Örgütleri'nin görüşünü yok sayan ve apar topar yapılan bu değişikliği bizler de yok sayıyoruz. Yönetmelik değişikliğinin esas amacı Basın Kartları Komisyonu'nu kendilerince yeniden dizayn etmek ve çok sesliliği ortadan kaldırmaktır. Yüzlerce gazetecinin hakkını gaspederek dokuz aydır toplanamayan Basın Kartları Komisyonu'nun neden toplanmadığı da bugün anlaşılmıştır. Aralık 2014 tarihindeki komisyon toplantısının ardından 94 gazetecinin hakkını gaspeden ve kartlarını vermeyen Genel Müdür, yeni bir hak gaspına daha imza atmış ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti'ni komisyon dışına itmiştir. İGC olarak kurulduğumuzdan bugüne basın meslek ilkelerinden ödün vermeden, dik duruşumuzu bozmadan, gazetecilerin düşüncesine, görüşüne bakmaksızın doğruları savunduk, savunacağız. Yapılan değişikliğe bakıldığında komisyonun 15 kişiden değil, yalnızca 'bir' kişiden oluştuğunu net olarak görüyoruz. Çünkü bütün komisyon üyelerini belirleme yetkisi ve komisyon üyelerinin aldığı kararları onaylanması sadece bir kişide toplanmıştır. Sayıları on binleri bulan basın mensuplarını ilgilendiren bir konuda yönetmelik değişikliği yapılıyor ve konunun muhataplarının bundan haberi olmuyor. Sessiz sedasız yapılan değişikliklerle basın kartının zaten yerlerde sürünen itibarı daha da ayaklar altına alınmaya çalışılıyor. Ülkeye ve meslektaşlarına karşı sorumluluğunun bilincinde olan İGC, üzerine düşen görevi yerine getirecek ve sonuç alıncaya kadar mücadele edecektir."

Toplantıya katılan Basın Kartları Komisyonu üyesi ve Türkiye Gazeteciler Sendikası İzmir Şubesi Başkanı Halil Hüner de, İzmir Gazeteciler Cemiyeti'nin temsil edilmediği bir komisyonun yok hükmünde olacağını belirterek, “862 üyeye sahip olan İzmir Gazeteciler Cemiyeti, basın kartları komisyonunda yer almayacaksa, Türkiye Gazeteciler Sendikası da bu komisyonda yer almayacaktır" dedi.

Basın Kartları Yönetmeliği değişikliğine tepki

TÜRKİYE Gazeteciler Federasyonu Genel Başkan Vekili Yılmaz Karaca, Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü'nün yapıp, bugün yürürlüğe giren Basın Kartları Yönetmeliği'ne tepki gösterdi, "Bizim için yok hükmündedir. İptali için yargıya gideceğiz" dedi.

Türkiye Gazeteciler Federasyonu adına yapılan yazılı açıklamada yeni yönetmelikle Basın Kartları Komisyonu yapısının tamamen değiştirildiği, komisyondaki bağımsız kurumların komisyon dışına itildiğine dikkat çekildi. 13 kişiden oluşan Basın Kartları Komisyonu'nun, 15'e çıkarıldığı ancak Türkiye Gazeteciler Federasyonu ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti'nin komisyondaki temsillerinin kaldırıldığı, Türkiye Gazeteciler Sendikası'nın üç temsil hakkının da bire düşürüldüğü hatırlatılan açıklamada Basın Kartları Komisyonu tarafından alınacak kararların Genel Müdür'ün onayının ardından yürürlüğe gireceği bildirildi. Türkiye Gazeteciler Federasyonu yönetim kurulu adına açıklama yapan Genel Başkan Vekili Yılmaz Karaca, BYEGM tarafından yapılan yönetmelik değişikliğinin mevcut komisyonu 'lağvetmek' ve gazetecilerin seslerini susturmak amacı taşıdığını söyledi. Karaca, yönetmelik değişikliğinin tamamen siyasi olduğunu ve devletin kurumlarını iktidarın istekleri doğrultusunda 'dizayn' etmenin bir parçası olduğunu belirterek, yönetmeliğin iptali için yasal yollara başvuracaklarını kaydetti. Karaca şu görüşleri dile getirdi:

"Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü 'tarihi' bir yönetmelik değişikliğine imza attı! 94 gazetecinin sürekli basın kartını onaylamamak için yaklaşık 9 aydır toplanamayan komisyon kısa bir süre önce 'yoğun başvuru' gerekçesiyle ertelenmişti. Bu yönetmelik değişikliği ile birlikte ertelemenin asıl amacı da ortaya çıkmış oldu. Bu değişiklik tamamen siyasi bir karardır ve iktidarın devletin kurumlarını 'dizayn' etme amacının somut bir göstergesidir. Basın Kartları Komisyonu'nda bir üye ile uzun yıllardır temsil edilen Türkiye Gazeteciler Federasyonu ve dolayısıyla Anadolu Medyası son değişiklikle birlikte yok sayılmıştır. Komisyonunun üye sayısı 13'ten 15'e çıkarılmış fakat içi boşaltılmış, komisyondaki muhalif görülen isimler ve kurumlar sistem dışına itilmiştir. Basın Kartları Komisyonu'nun bu üye yapısı iktidarın ve onun emrindekilerinin tek ses istediğinin bir göstergesidir. Devletin bütün kurumları 'dizayn' ediliyor, dik duruş sergileyenler, kendilerinden olmayanlar birer birer yok ediliyor. Bu büyük bir demokrasi ayıbıdır. Demokrasinin, çok sesliliğin, farklı düşüncenin teminatı olması gereken siyasi iktidar ve onun emrindekiler ne yazık ki demokrasinin kökünü kazıyorlar. Türkiye Gazeteciler Federasyonu olarak, 76 basın meslek örgütünü ve federasyona bağlı 20 binden fazla gazeteciyi yok sayan bu kararı kabul etmemiz mümkün değildir. Giderayak, adeta yangından mal kaçırır gibi hiçbir kuruma danışmadan hazırlanan bu yönetmelik bize göre ölü doğmuştur ve yok hükmündedir. TGF olarak avukatlarımız aracılığıyla konuyu bugün yargıya taşıyoruz."