EGEPOSTASI- Çiğli’de 30 yıl önce kurulan ve biyolojik ömrü 15 yıl olarak belirlenen Harmandalı Katı Atık Depolama Alanı çevresinde konutlar bulunuyor. Zemin yapısından kaynaklı heyelan tehdidi ile karşı karşıya kalan ve koku nedeniyle çevredeki vatandaşları rahatsız eden Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisi için Cumhuriyet Mahallesi Muhtarı Dursun Ali Kazar, çöp depolanmasını durdurmak için yaptığı başvuru sonrası açılan davada karar açıklandı ve İzmir İdare 4.Mahkemesi, Katı Atık Bertaraf Tesisi’ne çöp stoklama işleminin durdurulmasına karar verdi.
Öte yandan Ege Kent Konseyleri Birliği “Harmandalı kapatılsın” talebiyle İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü önünde basın açıklaması gerçekleştirdi.
Açıklamaya İzmir Kent Konseyleri Birliği Dönem Başkanı ve Bayraklı Kent Konseyi Başkanı Ali Nuri Köse, Halkevleri Vakfı Başkanı ve Türkiye Kent Konseyleri Platformu Kurucusu Işıkhan Güler, Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü, CHP İzmir Milletvekili Yüksel Taşkın ve Basın Açıklamasını Ege Kent Konseyleri Birliği Dönem Başkanı ve Konak Kent Konseyi Başkanı Hamit Mumcu katıldı.
‘BÜROKRATRLAR B U ÇÖZÜME ENGEL OLMAKTA’
Açıklamada konuşan CHP İzmir Milletvekili Yüksel Taşkın, 'Aslında karşımızda Türkiye tarihinin en vesayetçi partisi var. Atanmışlar çözüme engel olamaz. Harmandalı mağdurlarının durumu algılanandan çok daha vahim. Bir alan kapatılmalı ve alternatifini de İzBB Menderes' te oluşturuldu. Bu yeni alternatifte İzBB elektrik enerjisi de üretecek. Ancak bürokratlar bu çözüme engel olmakta. Alsancak Limanı'nın satılması da bu süreçlerin bir parçasıdır. Hepsi birbiri ile bağlantı süreçler! Bu zihniyete karşı olmaya devam edeceğiz" dedi.
‘30 İLÇENİN ÇÖPÜ ÇİĞLİ’DE TOPLANIYOR’
Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü, "Bu çöplük halkı rahatsız ediyor. İzmir'in 30 ilçesinin çöplüğü, Çiğli'de toplanıyor. İzBB Menderes'teki tesisin açılması için yıllardır uğraşıyor. Ancak birileri sürekli buna engel olmakta! Artık Harmandalı tesisi kapatılmalıdır" ifadelerini kullandı.
‘’ALINAN KARAR SİYASİ BİR KARARDIR’’
Ege Kent Konseyi Dönem Sözcüsü Ali Nuri Köse, "Haramandalı tesisinin faaliyeti en kısa sürede durdurulmalıdır. İdare Mahkemesi'nin aldığı karar siyasi bir karardır. Bu kararla İzmir halkını ve İzBB'yi köşeye sıkıştırmak istiyorlar. Bu alanın kapatılması yeni alanın bulunmasına bağlıdır. İl tarım müdürlüğünü göreve davet ediyoruz ve Menders'teki yeni tesise engel olmamalarını ve tesisin Menders'teki alana taşınmasını sağlayacak imzayı atmalarını istiyoruz ve ÇED raporunda İzmir İl Tarım Müdürlüğü tarafından konulan muhalefet şerhinin kaldırılmasını istiyoruz" şeklinde konuştu.
"ÇED RAPORLARINDA İSTEDİKLERİ YERE İZİN VERİYORLAR’’
Türkiye Kent Konseyi Vakfı kurucu Işıkhan Güler ise "Sevgili yoldaşlar, Türkiye’deki çevre mücadeleleri İzmir'de odaklandı. En önemli haklarımızdan birisi çevre hakkıdır. Bakanlık bu konularda hızlı hareket etmeli. ÇED raporlarında istedikleri yere hemen izin veriyorlar. Ancak işlerine gelmeyince engel çıkartıyorlar. Gelecek kuşaklara yaşanılabilir çevre bırakmak açısından harekete geçilsin istiyoruz" dedi.
Basın açıklamasını ise Ege Kent Konseyleri Birliği Dönem Başkanı ve Konak Kent Konseyi Başkanı Hamit yaptı. Hamit’in açıklaması şu şekilde;
"İzmir genelinde; günde ortalama 4.500 ton evsel atık çıkmaktadır. Bu miktar, yaz aylarında turizm kaynaklı nüfus artışı nedeniyle 2 katına kadar yükselmektedir. Bu katı atığın yönetimi için; Harmandalı Katı Atık Tesisinin yanı sıra son iki yıl içerisinde Bergama ve Ödemiş’te yer alan Atık Yönetim Tesisleri de faaliyete geçmiş durumdadır.
Harmandalı Katı Atık Depolama Alanı; 1992 yılında, 15 yıllık bir süre için zamanın dinamikleriyle ve hedefleriyle faaliyetine başlamıştır. Tesisinin faaliyete başladığı tarihlerde, çevrede yapılaşma olmamasına karşın, yıllar içerisinde yerleşim alanlarının da tesisin yanı başına kadar ulaştığı düşünüldüğünde bölgedeki heyelan hareketi, İzmir’in sosyal bir sorunu haline gelmiştir.
Bu sorun; yalnızca Harmandalı ya da Çiğli’nin sorunu değil İzmir’in sorunudur. Yapılaşmanın, heyelan alanı yakınlarına kadar gelmesi sorunu, geçmiş yerel yönetimlerce öncelikli olarak ele alınmamıştır. Katı Atık Depolama Sahası çevresinde, güncel olarak onlarca metreye varan ciddi yer hareketleri yaşanmakta ve bölgenin topoğrafyası her gün gözle görülür şekilde değişmektedir. Bölgedeki heyelan oldukça aktif durumdadır. Şiddetli yağış ya da deprem gibi doğal olaylar sonucu Harmandalı Bölgesinde oluşabilecek tetiklenme ve ani hareketlenme ile heyelanın evlere kadar ulaşma tehlikesi bulunmaktadır.
Bütün bunların bilinciyle, 5 Ekim 2022 tarihinde, Çiğli Kent Konseyi öncülüğünde; Harmandalı Katı Atık Depolama Alanının durumu, İzmir’in katı atık yönetimi ve Harmandalı Heyelanı konusunda bir teknik çalıştay gerçekleştirilmiştir. Çalıştaya; İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, AFAD İl Müdürlüğü, TMMOB, İzmir Barosu, Tabip Odası ve EGEÇEP katılmıştır. Çalıştaya katılan bileşenler, sorunların çözümü ve bir yol haritası oluşturulması için görüş ve önerilerini dile getirmişlerdir.
Çalıştay da alınan karar gereğince, Harmandalı Bölgesi ile ilgili olarak sürecin yakından takip edilmesi ve yeni kurulacak katı atık depolama tesisleri için yer belirlenmesi amacıyla İzmir Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda; içerisinde TMMOB’a bağlı odaların, Tabip Odasının, İzmir Barosunun, Çevre Örgütlerinin, bilim insanlarının, ilgili kamu kurum ve kuruluşların yer aldığı bir heyet oluşturulmuş ve bu heyet halen çalışmalarına devam etmektedir. İzmir Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda kurulan komisyon, yeni kurulacak katı atık depolama tesisleri için yer belirlenmesi çalışmalarını yakından takip etmektedir.
Katı Atık Depolama sorununun uzun vadeli çözümü için İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Menderes’te kurulması planlanan Entegre Katı Atık Yönetim Tesisi ve Elektrik Üretim Tesisi Projesi ile ilgili Haziran 2020 itibariyle başlatılan ÇED süreci halen devam etmektedir.
Projeye ilişkin olarak yürütülen Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde tek engel, İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğünün olumsuz görüşü olmuştur. Başlangıçta tesise onay veren Tarım Orman Müdürlüğü, son anda görüş değiştirmiştir. Bu görüş değişikliğine anlam verememekteyiz.
Harmandalı Katı Atık Depolama Alanı’na hala çöp depolanması halk sağlığını ve can güvenliğini tehdit etmektedir. Bu alandaki sorunun giderilmesi için planlanan Menderes Katı Atık Tesisi Projesi’ne hayır demek İzmir Halkına büyük zarar getirmektedir.
Menderes’e yapılmak istenen Katı Atık Tesisi Projesi bizler tarafından da incelenmiştir. Proje kapsamında kurulacak tesis, evlerimizden çıkan katı atığın, ‘’tamamen kapalı ortamda’’ herhangi bir kimyevi atık, toz ve duman çıkarmadan işlenmesine ve buradan elektrik üretimine dayalı bir tesistir. Projenin çevresine olacak etkilerini ortaya koyan Tarımsal Etüt Raporu ve Sosyal Etki Analizleri göstermektedir ki; tesis faaliyetinin zeytinlere, diğer bitkisel ve hayvansal tarım işletmelerine ve yerleşim alanlarına hiçbir olumsuz etkisi yoktur. Bunu, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü de bilmektedir.
Yalnızca Menderes ve çevresinin değil tüm İzmirlilerin temiz bir kentte yaşamasına katkı sağlayacak olan, Harmandalı’da yaşayan yurttaşların yaşamlarını doğrudan ilgilendiren, üstün kamu yararı niteliği taşıyan bu projenin hayata geçirilmesi; gerçek dışı bilgilerle izin sürecinin sekteye uğratılmasıyla daha da gecikmektedir.
Yetkililer; siyasi çekişmelerden, zıtlaşmalardan, ayrıştırmalardan, gereksiz polemiklerden bir an önce vazgeçip halk sağlığını ilgilendiren bu konuda siyaset üstü bir yaklaşım sergilemeli, Menderes atık tesisinin önünü açmalıdır.
Bizler şu gerçeğin de farkındayız. Mevcut durumda İdare Mahkemesi tarafından Harmandalı tesisinin kapatılmasının çözüm üretmek yerine yeni sorunlar doğuracağı açıktır. Bir yandan Menderes’e yapılacak atık tesisinin önünü keserken bir yandan da İzmir’in günlük 4500 ton atığının çoğunun gönderildiği Harmandalı’nı kapatma kararının hukuki normlara göre değil siyasi saiklerle İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin zor duruma düşmesi için alınmış bir karar olduğunu görebiliyoruz. Şunu da ifade etmek isteriz ki biz Çiğli Halkının mağduriyetinin bahane edilerek tüm İzmir’in cezalandırılması amacıyla oynanan bu siyasi oyunun bir parçası olmayacağız.
Bu konuda temiz bir çevre için son derece gerekli ve önemli bir kamu yatırımını geciktirmeye devam eden, İzmir Büyükşehir Belediyesini oyalayan tüm kurum ve kuruluşlar; bugün, yarın ve gelecekte İzmir halkına manevi olarak borçludur. Bu inadınızdan vazgeçin!
İzmir halkı, sağlıklı ve kaliteli bir yaşam döngüsü içerisinde yaşamayı hak ediyor. Bunun için Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’nü, Menderes Tesisine yönelik görüşünü tekrar gözden geçirmeye davet ediyoruz.
Harmandalı’da yaşayan yurttaşların, tüm İzmirlilerin sesi olmaya devam edeceğimizi, her zaman ve her yerde meşru haklarımızı sonuna kadar arayacağımızı kamuoyuna saygıyla bildiriyoruz.