İzmir Milli Piyangocular Odası hipermarketlere savaş açtı
Yıllardır haksız rekabete karşı mücadele eden, hipermarketlere hukuk savaşı açan İzmir Milli Piyangocular Odası Başkanı Paşa Çakmak, mahkemeye gidiyor
İZMİR- İzmir Milli Piyangocular Odası Başkanı Paşa Çakmak, odaya bağlı 1250 üyenin olduğunu bunların yaklaşık 750'sinin seyyar, geri kalanın da sabit bayiler olduğunu anlattı. Dokuz Eylül gazetesinden Mehmet Emin Al’ın haberine göre Milli Piyango'nun özelleştirilmesi konusuna da değinen Başkan Çakmak, böyle bir durumda bütün bayiliklerin sözleşmelerinin fes edileceğini kaydetti. Özelleşme halinde yeniden sözleşmelerin yapılması gerektiğini bununda her tarafta açılacak daha çok bayi anlamına geldiğini ifade eden Çakmak “Özelleştirme ile Milli Piyango, TJK, Spor Toto ve İddia oynatan bütün bayiler fes oluyor.Yani, bitiyor. Yeniden sözleşmeli bayilikler yapılacak. Teminatlar yükseltilip kar oranları düşürülecek. Sabit bayi sayısı çoğalacak, bu da kar oranlarının çok daha aşağı çekileceği anlamında geliyor. Bu durumda mevcut bayiler bugünkü durumdan daha da kötü duruma gelecek. Kısacası özelleştirme ile devlet kumarı resmileştiriyor. Bir diğer deyişle gazinolar dükkanlara girmiş; kumarhaneler devlet eliyle resmileşmiş olacak” diye konuştu.
“HİPERMARKETLER BİZİ BİTİRDİ”
Başkan Çakmak yıllardır haksız rekabete karşı mücadele ettiklerini, Hipermarket Yasası'nın meclisten bir türlü geçmediği için sorunların aşılamadığını söylüyor. Çakmak, yaşananları ve gelinen durumu şöyle anlattı:
“Bizim yılda bir kez üç beş kuruş para kazandığımız yılbaşlarında, biletleri hipermarketler satıyor. Hatta yapılan alışverişe hediye şeklide biletleri bedava veriyorlar. Bu durumda bizim rekabet etme şansımız olur m? Elbetteki serbest piyasa koşullarında rekabet vardır ve olmalıdır ancak bedava verilen milli piyango karşısında biz nasıl mücadele edeceği? Bu haksızlığa karşı hakkımızı mahkemeye giderek arayacağız. Yaklaşık 5 yıl öncesine kadar 1300 tane seyyar bayimiz vardı. Şu anda sayıları 750'ye kadar düştü. Bu haksızlığa dur denmezse biz hepten biteriz.”
Milli Piyango bayileri olarak vergiden muaf olmalarına rağmen SGK'nın 1998 yılında yaklaşık 700 bayiden 6'şar bin TL para aldığını söyleyen Başkan Çakmak, “Bu paranın haksız yere bizden alındığını düşünerek, parayı geri almak için İş Mahkemesi’ne verdik. Sonuç bekliyoruz” dedi.
Yılbaşında sokaklarda sayıları artan ve hemen her köşe başında rastladığımız milli piyangocuların ne kadar para kazanabildikleri yönündeki sorumuza Paşa Çakmak şöyle cevap verdi: “Bir seyyar bayinin bir tam biletten elde ettiği kar yüzde 9.7 TL'dir. Bir bilet sattığında 1.55 TL kar elde ediyor. Bu karla bir çay ya da su içemiyor. Örneğin bir seyyar bayii 9 günde 100 tane bilet satıyor. Buradan kazandığı toplam kar 155 TL'dir. Bu karla nasıl geçinsi? Normal koşullarda eğer emekli olmazsa, geçinemez. Bizim bayilerin tamamına yakını emekli. O yüzden bu işi yapabiliyorlar.”
TÜRKİYE'DE BİR 'İLK'İ GERÇEKLEŞTİRDİK
Ayakta kalmak için Türkiye'de bir ilki gerçekleştirdiklerini anlatan İzmir Milli Piyangocular Odası Başkanı Çakmak “İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Mutlu öncülüğünde Türkiye’de ilk kez Deniz Bank ile anlaşarak bayilere 15 bin TL’lik kredi kartları ile pos cihazları dağıttık. Buna rağmen bayilerin İzmir’de geçmiş dönemlere oranla karları sadece yüzde 9 arttı. Biz yüzde 30 civarı bir artış bekliyorduk. Bu çalışmayı yapamayan diğer illerde bayilerin satışında yüzde 40 civarı bir düşüş oldu. Bir çok oda kapanma aşamasına geldi” şeklinde konuştu.
Çakmak zor koşullarda rekabet ettiklerini hatırlatarak, “Bizler Milli Piyango'dan tam seri basılması, 2 rakamlıların çoğaltılmasını istiyoruz. Bu durumda amortiler de çoğalmış oluyor. Vatandaşın ilgisi artıyor. Bunun yanı sıra gençleri özendirmek için ikramiye olarak tablet bilgisayar, notebook gibi hediyler koymalarını istiyoruz. Çünkü müşterilerimizin yaş ortalaması 40 üstü. Gençlerin de kazanılması gerekiyor” dedi.
HAVA PARASI CEFA PARASI
Başkan Çakmak sektörün yapısal sorunları hakkında ise şunları söyledi:
“Sayısal lotocuların büyük sorunu var. Bayi istediğinde ya da borçlu olduğunda, kendi loto makinesi olmasına rağmen, işyerini sattığı kişiye makineyi devredemiyor. Bayinin her şeyini devredebiliyor ama makineyi satamıyor. Mecburen makineyi kiraya veriyor ama bu da bayiyi zor durumda bırakıyor. İddia makinesinin devri de şu anda mahkemelik. Bayi bu makineyi alırken devlete ayrıca 10 bin dolar bağış yapmak zorundadır. Bu hava parasıdır. Bunun yanı sıra 16 bin 500 dolar teminat vermek zorunda. Biz çözüm olarak bütün şans oyunlarının ortak bir çatı altında toplanmasını istiyoruz. Vatandaş bayiye gittiğinde bütün şans oyunlarını oynasın çıksın. Bunun yanı sıra Milli Piyango, seyyar bayilerine öncelik tanısın. Sayısal, TJK, İddia makineleri konusunda kolaylık sağlasın. Hipermarketler ve PTT’lere bilet satış izni verilememesi gerekiyor.”
BU YIL DA MÜCADELE VERECEKLER
Başkan Paşa Çakmak kısa vadeli çalışmalar hakkında da bilgi verdi:
“Bu yıl, İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği aracılığıyla yine bankalarla görüşme yapıyoruz. 40-50 bin TL limitlik kredi kartları isteyeceğiz. Elemanlarımıza pos makineleri dağıtacağız. Bayilerimiz için görsel çalışmalarımız var. Yönetim kurulundan geçirebilirsek çalışmalara başlayacağız. Bu yıl büyük bir de savaşa hazırlanacağız. Geçen yıl hipermarketlerin önüne seyyar bayiler dizdim. Bu yıl da aynısını yapacağız. İnternette TJK, Sayısal Loto, İddia gibi şans oyunlarının oynatılmaması gerekiyor. Bir de şans oyunu bayilerimiz pos makineleriyle oyun oynatamıyor. Ama internette rahatlıkla oynanabiliyor. Türkiye genelinde 30 bin insan şans oyunlarından hayatını kazanıyor. Aileleri düşüldüğünde yüz binlerce insan demek bu.”