POLİTİKA
TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- Sayıştay, kamu kurum ve kuruluşları ile özel idarelerin 2020 yılı Düzenlilik ve Denetim Raporlarını yayımladı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İzulaş A.Ş.’nin raporunda dikkat çeken ayrıntı ise elektronik ödeme sistemi nedeniyle şirketin yaşadığı mali kayıp ve yönetim kurulu üyelerinin huzur haklarının belirlenmesinde mevzuata aykırı hareket edilmesi oldu.
HUZUR HAKKI BELİRLENMESİNDE MEVZUATA AYKIRILIK
Sayıştay’ın İzulaş için hazırladığı raporda dikkat çeken ilk husus, şirketin yönetim kurulu üyelerinin aldığı huzur hakkı ve ücret ödemeleri bedellerinin belirlenmesinde mevzuata aykırı hareket edildiğinin belirtilmesi oldu.
Mevzuata gore; İzulaş A.Ş.’ nin Yönetim Kurulu Üyelerine yapılan huzur hakkı ve ücret ödemelerinin genel kurul kararı ile belirlenmesi gerekirken yasal zorunluluğa uyulmadığı bu bedellerin yönetim kurulunca belirlenip yasal zorunluluğa uyulmadığı tespitine yer verildi.
Konuya ilişkin Sayıştay’ın raporunda şu ifadelere yer verildi; ‘’Mezkur mevzuattan açıkça anlaşıldığı üzere Yönetim Kurulu Üyelerinin huzur hakkını belirlemek Şirket Genel Kurulunun devredilemez görev ve yetkileri arasında sayılmıştır. Şirket tarafından Yönetim Kurulu Üyelerine mali haklar kapsamında huzur hakkı ödemesi ve ücret ödemesi yapılmaktadır. Şirketin 11 adet Yönetim Kurulu Üyesi mevcuttur. Şirket Genel Kurulunun 19.03.2020 tarihli Genel Kurul Kararında Yönetim Kurulu Murahhas Üyelerine ödenecek hakların tespiti için Genel Kurul tarafından Yönetim Kuruluna yetki verilmiştir. Ayrıca Üyelere yapılan ödemelere esas olmak üzere 2010 yılı ile 2020 yılı arasında muhtelif tarihlerde 11 adet Yönetim Kurulu Kararı alınmıştır.
Mali haklar kapsamında yapılacak ödemelerin Yönetim Kurulu kararı ile belirlenmesinin meri mevzuata aykırı olduğu değerlendirilmektedir.’’
ELEKTRONİK ÜCRET TOPLAMADA GELİR KAYBI
Hazırlanan raporda yer alan bir diğer husus da İzulaş’ın elektronik ücret toplamada ESHOT’a bağlı olması ve bu nedenle yapılan birtakım kesintiler sebebiyle gelir kaybına uğraması oldu.
Raporda, şirketin kendi bünyesinde bir elektronik ücret toplama sistemi oluşturarak gelir kaybının önüne geçmesi gerektiği belirtildi.
Konuya ilişkin raporda, İzulaş AŞ’nin gelirlerinin tamamına yakınının elde edilmesinde kullanılan elektronik ücret toplama sistemi İzmir Büyükşehir Belediyesinin bağlı idaresi ESHOT(Elektrik Su Havagazı Otobüs ve Troleybüs) tarafından işletilmektedir. Sistemin işletilmesi karşılığında Şirket tarafından ESHOT’a toplanan hasılat üzerinden ödeme yapıldığı ve ayrıca imzalanmış olan protokol gereği ESHOT tarafından yapılan tahsilatların Şirket hesabına belirli aralıklarla aktarıldığı, tahsilatlar ile aktarmanın yapılması arasında geçen süre içinde oluşan faiz gelirlerinden yararlanılamadığı tespit edilmiştir.
Elektronik ücret toplama sistemi, İzulaş AŞ ile ESHOT arasında sonuncusu 06.11.2020 tarihinde imzalanan protokol ile ESHOT tarafından yürütülmektedir. Esasen ESHOT da elektronik ücret toplama sistemini üçüncü şahıstan hizmet alımı yapmak suretiyle yürütmektedir. Protokol gereği elektronik kart sistemi ile yapılan tahsilatlar ESHOT’un banka hesabında toplanmakta, toplanan paralardan elektronik kart vasıtasıyla toplu taşımada kullanılan kısımlar 15 iş günü sonunda İzulaş AŞ hesaplarına aktarılmaktadır. Yine protokol gereği İzulaş AŞ tarafından ESHOT’a toplam hasılatın %1,67’si sistem işletim bedeli, %2,5’i ise ESHOT payı olarak ödenmektedir. Bu kapsamda 2020 yılında elektronik ücret toplama sistemi üzerinden 52.316.615,86 TL tahsilat yapılmış, ESHOT’a “sistem işletim bedeli ve ESHOT payı” olmak üzere toplam 2.443.520,79 TL ödenmiştir.
Uygulama ile İzulaş AŞ bir taraftan tahsilatlarını günlük olarak yapamadığı için önemli bir faiz gelirinden mahrum kalmakta bir taraftan da aracılık karşılığı ESHOT’a ödeme yapmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre ticari alanda faaliyet gösteren ve kârlılığı hedeflemesi beklenen İzulaş AŞ’nin, elektronik ücret toplama sistemini oluşturması veya hizmet satın almak suretiyle sistemi kendi bünyesinde yürütmesi, toplu taşıma hasılatının günlük olarak toplanarak faiz geliri elde edilmesini sağlayacaktır. Ayrıca Şirket sistemin işletilmesi ile ilgili ödeme yapma yükümlülüğünden de kurtulacaktır.’’
Sayfa başına git
