POLİTİKA YEREL POLİTİKA GÜNCEL İZMİR EGE 3. SAYFA YAZARLAR FOTO GALERİ VİDEO GALERİ SPOR YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ DÜNYA KÜLTÜR - SANAT GENEL MAGAZİN SEÇİM

TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu, depremin 1. yılında yanıtsız kalan soruları bir kez daha muhataplarına yöneltti ve yanıt istediğini belirtti.

EGEPOSTASI- İzmir 30 Ekim 2020 tarihinde 6.9 şiddetindeki depremle sartılmıştı. 117 kişinin hayatını kaybettiği depremde 17 bina da yıkılmıştı. Depremde enkaz kaldırma çalışmalarının kaldırılmasının ardından hasar tespit çalışmalarına ve akabinde riskli binaların yıkım işlemlerine başlanmıştı.

Hasar tespit çalışmaları devam ederken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, deprem rezerv alanı ve 7 proje alnaında konut inşasına başlamıştı. Depremin ardından çalışmalar devam ederken depremzedelerin mağduriyetleri de kendini göstermeye başlamış ve bununla birlikte gerek yönetimsel gerekse plansal açıdan birçok sorun ortaya çıkmıştı.

Öte yandan; TMMOB, depremin ardından yeniden yapılaşma sürecinde birçok kez yerel yönetimler ve merkezi iktidara konuya ilişkin sorular sormuş ancak yanıt alamamıştı. TMMOB, depremin 1. yılında yanıtsız kalan sorularını bir kez daha muhataplarına yöneltti ve yanıt istediğini belirtti.

TMMOB tarafından yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi;

“30 Ekim depreminin üzerinden bir yıl geçti.. Depremde yaşamını yitiren 117 vatandaşımızın acısını paylaşıyor, ailelerine sabır diliyoruz..

Deprem ve sonrasında yaşadığımız süreçte TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu ve İzmir Barosu olarak bir taraftan depremin yaralarını sarmaya çalışırken, diğer taraftan deprem sonrası yürütülen çalışmaların yarattığı yeni mağduriyetler ile mücadeleye devam ediyoruz..

30 Ekim depreminin yıldönümünde depremden yaklaşık dört ay sonra, 9 Mart 2021 tarihinde yaptığımız açıklama ile cevaplanması istemi ile sorularımızı sormuştur. Bugün 1 yıl geçmesine rağmen  sorduğumuz sorular ile ilgili yanıt dahi alınamamıştır. Hükümet ve ilgili bakanlıkların İzmir’in sesini önemsemediklerini görülmüştür. Depremden yaklaşık dört ay sonra sorduğumuz sorular, bir İzmir milletvekili sayesinde,  meclise soru önergesi olarak iletilmesine karşın bu soru önergesi dahi  yanıtlanmamıştır. Bu yaklaşımı kabul etmiyoruz. 

Bugün Depremin üzerinden geçen 1 yıllık zamanda; bir kez daha hatırlatıyoruz ve soruyoruz...

NE OLMUŞTU

• 30 Ekim 2020 14:51 İzmir Depremi gerçekleşmiştir.

• 2 Kasım 2020 kurtarma çalışmaları sürerken muhtarlıklarda tahliye ve yıkıma ilişkin Bakanlık yazıları ilan edilmiştir. Bu yazılarda yıkım tahliye işlerinin 6306 sk’un 6/a maddesine göre yapılacağı bildirilmiştir. Bazı binalara ise 7269 sk’a göre işlem yapılacağı açıklanmıştır.

• İzmir İlinde kendiliğinden çöken, ağır hasar gören veya ağır hasar görme riski bulunan yapıların bulunduğu alanlarda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca yapılan teknik incelemeler neticesinde belirlenecek proje alanlarındaki uygulamaların 6306 sayılı Afet Riskli Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun'un 6/A maddesi uyarınca RESEN yapılması hususu Bakanlık Makamı'nın 09.11.2020 tarihli ve 237121 sayılı Olur'u ile uygun görülmüştür. 

• 11 Aralık 2020 19 Ocak 2021 tarihleri arası 7 projeye ait toplam ihale bedeli 542 milyon 700 bin olmuştur.

• 6306 sayılı Kanun'un 2'ncimaddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca Bakanlık Makamı'nın 30.11.2020 tarihli ve 256261-256267-.256269-256273-256278-256281-256285 sayılı Olur'ları ile "Rezerv Yapı Alanı" olarak belirlenmiş ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 01.12.2020 tarih ve 257306 sayılı yazısı gereği, Bayraklı İlçesi, Mansuroğlu Mahallesi 3927 Ada 1 Parsel ve 8004 Ada 2 Parsel İle Manavkuyu Mahallesi 67 Ada 9 Parsel ve 3783 Ada 2 Parsele , 25220 ada 1,4 ve 5 parseller, 25279 ada 1 parsel ve bir kısım tescil harici alana ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği çalışmalarına başlanmıştır. 

• Yaklaşık 375 hektarlık alanın kentsel gelişme alanı olarak planlanmasına yönelik İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliği ve 1/25.000 Ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planı Değişikliği 1 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 102 nci (c) maddesi uyarınca 16.12.2020 tarihinde onaylanmıştır.

• 22 Şubat 2021 temel atma töreni yapılarak inşaatlara başlanmıştır. 3. bölge hariç Eylül 2021’de bitirileceği açıklanmıştır.  Bitirilememiştir.

Bayraklı İlçesi, Mansuroğlu Mahallesi 25220 ada 1,4 ve 5 parseller ile 25279 ada 1 parsel 1. Bölge, 3789 Ada 1 ve 2 Parseller ile 54 Ada 159 Parseller 2. Bölge   8004 Ada 2 Parsel 4.Bölge, 3783 Ada 2 Parsel 5.Bölge, 67 Ada 9 Parsel 6.Bölge ve 3927 Ada 1 Parsel 7.Bölge olarak adlandırılmıştır.

Söz konusu Rezerv Yapı Alanlarında, deprem sonucu çöken veya ağır hasar gören yapılardan dolayı 6306 sayılı Kanun kapsamındaki hak sahipleri ile 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun kapsamındaki hak sahiplerine tabi oldukları Kanun kapsamında değerlendirilmek üzere, konut üretimine yönelik çalışmalara başlanması gereği doğmuştur. Bu kapsamda, yapı nizamı korunarak hazırlanan imar planı değişikliği ile; meri uygulama imar planında 8 kat olan yapı yükseklikleri zemin + 5 kat olarak düzenlenmiştir.

Rezerv kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumunda sözlüğünde “Yedek- saklanmış biriktirilmiş “ olarak açıklanmaktadır. Bayraklı bölgesinde yıkılmış apartmanların olduğu bölgeler rezerv alan ilan edilmiştir. Oysa TDK daki sözcük anlamı ile bile bağdaşmayan bir yaklaşım ile bu alan rezerv alan ilan edilmiştir. 

İZMİR DEPREMİNE DAİR BİR YILDIR YANIT DAHİ ALAMADIĞIMIZ SORULARIMIZ

Proje alanlarına dair bir yıldır yanıt dahi alamadığımız sorularımız,

• Proje alanında devlet tarafından yapılan binalar için neden para talep edilmiştir. Neden yapım devlet tarafından karşılanmamıştır?

• Bakanlık tarafından ilan edilen yedi proje alanında sekiz kata kadar inşaat izni verilirken yeni yapılan projelerde zemin +5 kat inşaat izni verilmiştir. Bu kararın bilimsel nedeni var mıdır? Varsa nedir? Yaklaşım kazanılmış hakkın ihlali değil midir? 

• İzmir şehrini ilgilendiren 1/100000 ve 1/25000 planlar yapılırken, planın bütünlüğü ilkesi sebebi ile proje alanı için İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkililerine hiç danışılmış mıdır? 

• Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 21.maddesinin 6.fıkrasında “Onaylı jeolojik-jeoteknik veya mikro bölgeleme etüt raporu bulunmayan alanlarda imar planları hazırlanamaz.” denmektedir.  Bakanlığın söz konusu yönetmelik hükmüne aykırı  1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliği ve 1/25.000 Ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planı Değişikliği onaylamasının nedeni nedir? Bu etüt raporuna sahip olmadan yapılan planlama sonucu bir sonraki depremde aynı bölgede tekrar can kaybı yaşanırsa sorumlusu kim olacaktır?

• Yedi proje alanı hangi kriterlere göre oluşturulmuştur. Projeler neden hiç askıya çıkarılmadan ihale edilmiştir? İhalenin kamu yararına en uygun bedelle yapıldığının kanıtı var mıdır?

• Depremde hasar almış yapıların bulunduğu özel mülkiyete tabi olan arsalar rezerv alan ilan edilmiştir. Rezerv alan tarifine göre bu alan rezerv alan edilebilir mi? Depremde yıkılan ve hasar gören alanın yerinde dönüşüm yapılması gereken alan olması gerekirken bu bölgenin rezerv alanı ilan edilmesinin yasal dayanağı ve kriteri nedir?

• 6306 kentsel dönüşüm 6/A maddesi, vatandaşa ait tapuların hazineye devredilmesini vatandaşın mülkünde idarenin istediği gibi tasarrufta bulunmasını sağlamaktadır. Bu durum mülkiyet hakkına ve anayasaya aykırı değil midir?

• Proje alandaki binalar hangi bilimsel kriterler gözetilerek 7269 ve 6306 sayılı kanunlara tabi kılınmıştır. Tüm bunların nedeni rant bölgesi olan lokasyonlarda anayasadaki mülkiyet hakkına aykırı olarak 6A maddesine işlerlik ve uygulama alanı kazandırmak mıdır? 

• İdare ancak ve ancak kanunlarla öngörülen şekilde kamulaştırma ile ivedi durumlarda kamulaştırmasız el atma ile satın alma veya takas trampa ile mal edinebilir.  Proje alanındaki örnekler vatandaşın mülkiyetini hazineye geçirip, istendiği gibi plan proje üretilip, ardından ihaleye ile vatandaşın malını vatandaşa satılması durumu ortaya çıkmaktadır. Vatandaş kendi istediği ekip ile neden kendi inşaatını yapamamaktadır? Bu konudaki açıklamanız nedir? Bu durum mülkiyet ve eşitlik hakkına aykırı değil midir? 

• Depremden zarar görmüş 652 adet ağır hasarlı bina varken orta hasarlı ve az hasarlı binaların dahi dahil edilmek suretiyle sadece yedi proje alanı oluşturulmasındaki kamu yararı nedir?

• Hak sahipliği için imzalatılan belgede kullanılacak kredi miktarının belli olmadan imza atılması zorunlu tutulmuştur. Depremzedeler ne kadar borçlandığını bilmeden hak sahibi olmaya mı zorlanmıştır. Bu rakam, üzerinden bir yıl geçtikten sonra, kaç liradır. Eylül ayında bitirileceği söylenen binaların bırakın bitirilmeyi ödenecek kredisinin bile ortaya konamaması gerçeğine karşı bir açıklama var mıdır?

• Yıkımı resen gerçekleştirilen binaların enkaz bedelleri vatandaşlara ödenecek midir? 

• Devlet vatandaşından yıkım bedellerini talep edecek midir?

Depreme dair bir yıldır yanıt dahi alamadığımız sorularımız,

• Halk arasında deprem vergisi olarak bilinen, 1999 dan beri 20 yıldır toplanan ve her yıl zamlanan özel iletişim vergisi neden  ağır ve orta hasar alan binaların yapımında kullanılmamıştır?

• İdareniz tarafından hasarsız, az hasarlı veya orta hasarlı olduğu halde yıkılmış bina var mıdır? Eğer yıkıldı ise hangi dayanak ile yıkılmıştır? 

• Halen ağır hasarlı olup yıkılmayan kaç bina vardır?

• İhale dökümanları, ihale şartnameleri, ihale edilen projelere ilişkin teknik ve hukuki detaylar neden kamuoyu ile paylaşılmamıştır

• 7269 ve 6306 sayılı kanunların borçlandırma rakamlarının tesisi, yapılandırılması ve ödeme şekil ve şartları farklılık arz etmektedir. Binaların 7269 ve 6306 sayılı kanunlara tabi kılınarak ayrıştırıldığı gerçeğine binaen, uygulamada aynı afeti yaşamış vatandaşlar arasında gerek borç tahakkuku gerekse geri ödeme süre ve koşullarında da bu fark yaratılacak mıdır?

Hastane bölgesindeki rezerv alana dair bir yıldır yanıt dahi alamadığımız sorularımız,

• 30.10.2020 tarihinde yaşanan deprem sonrası Bayraklı Şehir Hastanesi bölgesinde orman vasfı dışına çıkarılarak ve alanın sit statüsü yeniden düzenlenerek bir kısmı tamamen doğal sit statüsü dışına çıkarılmak sureti ile alelacele “rezerv alanı” belirlenmesi hangi bilimsel dayanaklarla yapılmıştır? İzmir’de 1995 yılında meydana gelen sel felaketi sonucu yitirdiğimiz 65 vatandaşımızın 58’i Laka Deresi Havzası’ndan gelen sellere kapılarak hayatını kaybetmesi sonrasında harcanan kamu kaynakları yapılan binlerce km. teras, ağaçlandırma yapılan alanın yeniden konut alanına çevrilmesi yeni felaketlerin kapısını açmayacak mıdır? Kentsel alan içerisinde rezerv alan/alanlar olarak belirlenebilecek kamu mülkiyetindeki alanlar olup olmadığı konusunda bir araştırma yapılmış mıdır?

• Hastane bölgesinde ilan edilen rezerv alanda kaç konut yapılması planlanmaktadır. Hastane yanındaki rezerv alana yapılacak konutlardan kaç adedi 7269 nolu kanun şerhi bulunan ağır hasarlı apartman maliklerine verilmiştir. Kalan konutlar kimlere verilecektir? Bakanlıkça yerinde üretilecek konut ve dükkânlar için, oluşabilecek muhtemel fazlalığın dağıtımı ile ilgili uygulama ne olacaktır? 

• Hastane bölgesinde yapılan konutların altyapısı (elektrik, su ve en önemlisi kanalizasyon) fiili durum nedir? 

Depremin üzerinden bir yıl geçtikten sonra aynı soruları tekrar soruyoruz. Yanıtları arayacağımıza, yapılan yanlışlar ile ilgili sorumluların ortaya çıkarılması için kararlılıkla mücadeleye devam edeceğimizi tekrarlıyoruz."