Merkezi Paris’te bulunan RSF örgütü, gazetecilik haklarında 2022 yılında ciddi gerileme yaşandığını bildirdiği basın açıklamasında, 1 Aralık itibariyle 533 tutuklu gazetecinin tespit edildiğini, bunun bir önceki yıla oranla yüzde 13,4’lük bir rekor artışa işaret ettiğini duyurdu.
HAKLARINDA İŞLEM YAPILAN GAZETECİLERİN YÜZDE 36,4’Ü MAHKÛM EDİLDİ
RSF'nin hazırladığı rapora göre, tutuklu gazetecilerin 432’si profesyonel gazeteci, 83’ü profesyonel olmayan, 18’i ise medya çalışanı. Haklarında işlem yapılan gazetecilerden yüzde 36,4’ü mahkûm edildiği, kalan yüzde 63,6’sı ise hiç yargılanmadı.
KADIN GAZETECİ TUTUKLULUĞU 5 YILDA İKİ KATINI GEÇTİ
Açıklamada, sayısı 78 olarak tespit edilen tutuklu kadın gazetecilerle ilgili de “RSF, 2021’e göre yüzde 30 artış yaşanan kadın gazeteci tutukluluğunda hiçbir zaman bu kadar yüksek bir rakama ulaşmamıştı” denildi. Beş yıl önce, tutuklamada kadın haberci oranı yüzde 7 iken, 2022 yılında bu oran yüzde 15’i aştı.
MAHSA AMİNİ’NİN ÖLÜMÜNÜ HABERLEŞTİREN GAZETECİLER İDEM CEZASIYLA KARŞI KARŞIYA
Dünyanın en büyük hapishanesi olarak tespit edilen, sansürün vahim boyutlara ulaştığı Çin’de, yolsuzluğu, sanayinin yol açtığı kirliliği ve kadınlara yönelik tacizi haberleştiren bağımsız gazeteci Huang Xueqin mahpus 110 gazeteciden biri olarak tanıtıldı. Şubat 2021’de darbeyle gazeteciliğin düpedüz yasaklandığı bir sürece giren Myanmar’da, 62 gazetecinin halen hapishanede olduğu belirtildi. İran İslam Cumhuriyeti, kitlesel eylemlerin patlak vermesinden bir ay sonra, tutuklu 47 gazeteci ile dünyada en çok gazeteci tutuklayan üçüncü ülkesi oldu. Örneğin, hapishanedeki Nilufar Hamedi ve Elahe Mohammedi, Kürt kadın Mahsa Amini’nin ölümüne dikkat çektikleri için ölüm cezasıyla karşı karşıya. En çok gazeteci tutuklayan ülkeler sıralamasında bu üç ülkeyi, Vietnam (39), Belarus (31) izledi.
Bilanço bildirisinde Türkiye’ye dair, üç kadın gazeteci ve bir kadın medya çalışanının, medyaları ve prodüksiyon şirketlerinin PKK terör örgütüne yakınlığıyla suçlanması sonucu, haziranda tutuklanmasına da değinildi. Örnek olarak, 2019 yılında “terör örgütü propagandası” iddiasıyla suçlanan Jin News sitesi haber müdürü Safiye Alagas’a yer verildi.
CİNAYETLERDE MEKSİKA, HAİTİ VE BREZİLYA BAŞTA
Rapora göre, Ukrayna'da 24 Şubat’ta başlayan savaşı haberleştirirken 8 gazeteci altı aylık bir dönemde öldürüldü. Bunlar içerisinde, 13 Mart’ta Rus askerlerince infaz edilen Ukraynalı foto-muhabir Marks Levin ve sivillerin tahliyesini izlerken top atışı sonucu şarapnelin isabet ettiği Fransa merkezli BFM TV kanalı muhabiri Frédéric Leclerc-Imhoff da vardı. Bu yıl öldürülen toplam 57 gazeteciden 11’i Meksika’da, 6’sı Haiti’de, 3’ü de Brezilya’da can verdi.
65 HABERCİ VE MEDYA ÇALIŞANI REHİN DURUMDA
Bilançoda dikkat çeken diğer bir veri de 20 aydır Mali’de El Kaide’ye yakın bir grubun elinde bulunan Fransız gazeteci Olivier Dubois dahil 65 haberci ve medya çalışanının dünyada rehin durumda olması oldu.
DELOİRE: DİKTATÖRLÜKLER HAPİSHANELERİ GAZETECİ DOLDURUYOR
RSF Genel Sekreteri Christophe Deloire, 2022 Bilançosu için “Diktatörlükler ve otoriter yönetimler, hapishanelerine gazeteci doldurmada hızlandırılmış bir süreç işletiyorlar. Gazeteci tutuklamadaki bu yeni rekor artış, bu vicdansız güçlere direnilmesine ve haber özgürlüğü, bağımsızlığı ve çoğulculuğu hedeflerini savunan herkesle aktif dayanışma içinde bulunulmasına olan yakıcı ihtiyacı teyit ediyor” açıklamasını yaptı.