Teknolojinin, doğru kullanılmadığında çocukların bilişsel, sosyal - duygusal, dil gelişimi hatta fiziksel gelişimlerine olumsuz etkileri bulunabileceği uyarısında bulunan Güneş, bu konuda Ege Üniversitesi'nin konuyla ilgili yaptığı araştırmayı örnek gösterdi.
Araştırmada ebeveynlerinin ifadesine göre anaokuluna giden çocukların % 56’sının günde iki saat, % 44’ünün ise üç saat televizyon seyrettiğine dikkat çeken Güneş, izlenen yayın ve programların mutlaka yetişkin birinin denetiminde olması gerektiğini vurguladı.
OYUNLAR ŞİDDETİ NORMALLEŞTİRİYOR
Birçok anne babanın çocuğuyla, kaliteli vakit geçirmek yerine çocuklarının ellerine akıllı telefon ve tabletleri verdiğini kaydeden Bahar Güneş, “Ebeveynler, kimi zaman çocuk televizyon seyrederken yemek yedirmeye çalışıyor. Bu durumda çocuklar dış dünyayla fazla etkileşime geçmiyor. Böylece aile içi iletişim de olumsuz yönde etkileniyor. Pekçok oyun ise şiddeti normalleştiriyor ve çocuklarda şiddete eğilimini artırıyor. Çocuklar özdeşim kurdukları karakterlerin davranışlarını günlük yaşamlarına ve doğal olarak oyunlarına yansıtırlar. Bunun sonucunda oyunlarında arkadaşlarına zarar verici veya rahatsız edici davranışları olan çocuklara sıklıkla rastlanıyor. Aşırı uyarı içeren bu ekranlara fazla takılan çocuklar buna bağlı olarak dikkat ve konsantrasyon sorunları yaşamaya başlıyor. Bu durum çocukların okul başarısını da olumsuz etkiliyor” diye konuştu.
OKUL ÖNCESİNDE ETKİ DAHA FAZLA
Okul öncesi dönemdeki çocukların hayal ve gerçeği henüz ayırt edemediği için çizgi filmlerde veya oyunlardaki karakterlerden, şiddet ve saldırganlık içeren sahnelerden daha çok etkilendiğini de ifade eden Güneş, televizyon ve tablet başında uzun süre geçiren çocukların konuşmasında gecikme görülebildiği gibi kelime dağarcığının zenginleşmesinin de engellendiğine dikkat çekti.
AİLELERE ÖNERİLER
Psikolog Bahar Güneş, çocukların sağlıklı gelişimi için ailelere şu önerilerde bulundu:
- Çocuklar 2 yaşından önce televizyon, tablet veya akıllı cihazla tanıştırılmamalı, izletilmemeli. -Günde 15 dakika, en fazla yarım saat (15 dakikadan oluşan iki ayrı set halinde) tv izlemesi öneriliyor.
- İzlediği şeyler de çocuklar için hayvan belgeselleri veya dikkatli hazırlanmış çocuk programları olmalı ve yanındaki yetişkin onunla konuşmalı, “bak, kedi topla oynuyor, tavşan havucu kemiriyor” vb diyerek izleme olabildiğince interaktif hale getirilmeli.
- Evde televizyon sürekli açık olmamalıdır. Özellikle yemek sırasında televizyon kapatılmalı. - Çocuğun yemek yemesi, sakince oturması için televizyon veya tablet, bakıcı olarak kullanılmamalı.
- Çocukların zamanı mutlaka sanatsal, sportif ve beceri geliştirici kurslarla değerlendirilmeli. - Çocukların odalarına televizyon ve bilgisayar koyulmamalı. Bu elektronik aletlerin kullanımı ortak alanda sağlanmalı.
- Mutlaka süre sınırı getirilmelidir ve bu süre sınırı okul öncesi dönemde tablet, bilgisayar kullanımı için 15 dakika, televizyon için 30 dakika veya maksimum 1 saati geçmemeli.
- Her şeyden önce anne – baba, tavır ve davranışlarıyla doğru model olmalı.