TİKA’dan ortak tarihi eserlere koruma desteği

Haberler / Dünya

20 Ağustos 2013 Salı 14:43

PAYLAŞ

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı(TİKA) Kazakistan ofisi, Türki halklarının ortak tarihine sahip çıkmaya devam ediyor.
TİKA, Kazakistan’ın başkenti Astana’ya 125 kilometre uzaklıkta bulunan Yermantau İlçesi yakınlarındaki Kumay Arkeoloji Kompleksi’nde 2009 yılında başlayan kazılarda ortaya çıkarılan eserleri korumak için çalışmalar başlattı. Bu çerçevede TİKA, Avrasya Üniversitesi ve Nazarbayev Merkezi ile ortak çalışma yapacak. Kazak arkeologlar tarafından yapılan kazılarda Tunç Devri, Hun Devri ve Göktürk Devri’ne ait tapınak, mezar ve yerleşim merkezi kalıntıları bulundu. Yapılan çalışmalara ve bulunan kalıntılara ilişkin bilgiler içeren Kazakça, Türkçe ve Rusça olmak üzere 3 dilde hazırlanan bir kitap TİKA tarafından 2012 yılında yayınlanmıştı.
Kazı çalışmaları devam eden bölgede, dağınık halde bulunan kalıntıların korunması için TİKA tarafından yapılan çevreleme çalışmaları tamamlandı. Anıtların etrafı çitle çevrilerek, tanıtıcı tabelalar yerleştirildi. Ayrıca, Kazakistanlı meslektaşlarıyla ortak çalışmalarda bulunmak üzere 4 Türk bilim adamı Kazakistan’a davet edildi.

Nazarbayev Merkezi tarih uzmanı Davren Bazarov, ikinci ve dördüncü asırlarda Hun Devri’ne ait mezarlarda ve yerleşim alanlarında kazıların sürdüğünü söyledi. Kazı yapılacak alanlın dağınık ve geniş bir coğrafyaya dağılması yüzünden çalışmaların yavaş gittiğini belirten Bazarov, çıkarılan eserlerin Türk dünyasının ortak tarihi olduğunu söyledi.

TİKA Kazakistan Koordinatörü Evren Rutbil, projenin devamında, Kumay bölgesinde çalışma yapan arkeologlar için laboratuvar ekipmanı sağlanmasını öngördüklerini söyledi. Önümüzdeki yıllarda ise, bölgede bulunan yapıların rekonstrüksiyonun yapılacağı ve bulunan eşyaların sergileneceği bir açık hava müzesi inşa edilmesi ve bölgenin bir turizm alanı haline getirilmesini planladıklarını kaydeden Rutbil, Expo 2017’ye katılacak on binlerce turistin ziyaret edeceği bir alan olmasını hedeflediklerini belirtti.
Mezar ve tapınaklarda yapılan kazılarda ortaya çıkan taş heykellerin üzerindeki kabartmalarda kan çanağı, bıçak ve balta sembolleri dikkat çekiyor. Yapılan kazılarda ilk defa bir çocuk anıtı bulduklarını kaydeden arkeologlar, bu anıtın da aynı diğer büyükleri gibi yanında kan taşı, balta ve bıçaklar bulunduğunu ve büyük ihtimalle anıtın hanlardan birinin çocuğunun erken ölmesi nedeniyle yapdığını sözlerine ekledi.
TİKA ayrıca bölgede ve Kazakistan’ın diğer alanlarında Batı Göktürklerin eserlerini konu alan bir de belgesel çektiriyor